FILM
Films over wielrennen zijn niet dik gezaaid. Is het omdat de wielersport op filmisch vlak niet eenvoudig in beeld te brengen is? Of omdat de Amerikanen - en dus Hollywood - de sport nooit ten volle hebben omarmd? We hebben er het raden naar. Feit is dat de wielersport met zijn voor de hand liggende discours van de eenzaat tegen de rest van de wereld nochtans heel wat dramatische mogelijkheden biedt. Daarvoor hoef je maar te kijken naar Breaking Away, die éne Hollywoodfilm die de sport wél centraal zet en daarvoor beloond werd met een handvol Oscarnominaties. 

Hoofdpersonage is Dave Stoller, een jongen van 18 die net 'high school' heeft verlaten met een diploma en nu moet uitzoeken welke richting hij aan zijn toekomst wil geven. Liefst van al wil hij het maken als wielrenner. De sport is een ware passie en hij dweept zelfs zodanig met de Italiaanse wielersterren dat hij zich als een halve Italiaan begint te gedragen, tot grote onvrede van zijn vader. Die ziet zijn zoon graag naar de unief gaan opdat hij zou ontsnappen aan de uitzichtloosheid van Bloomington, Indiana, een stadje met een oude steenhouwerstraditie dat naarstig op zoek is naar een nieuwe identiteit. Maar Dave's vrienden willen dan weer net dat hij die 'uitzichtloosheid' als een trots ereteken draagt: zij willen vooral niet dat hij zijn roots verloochent. De keuzes waar Dave voor staat komen ineens wel erg dichtbij als een Italiaans wielerteam eregast is van een jaarlijkse wielerwedstrijd in Bloomington. Dave kijkt uiteraard enorm uit naar de uitdaging om zich met zijn helden te meten. Maar legt hij de lat zo hoog dat teleurstelling onvermijdelijk is?

Het antwoord op die vraag is voor iedereen die al eens een coming-of-agefilm heeft gezien allicht bekend, maar die voorspelbaarheid is niet de grootste teleurstelling die je als kijker te verwerken krijgt. Voor een film die zoveel aanzien geniet in de filmwereld (een Oscar voor beste scenario en een hoge klassering in de American Film Institute-lijstjes van beste sportfilms en meest inspirende prenten aller tijden) doet Breaking Away namelijk behoorlijk amateuristisch aan. Het scenario met name vindt nauwelijks een goed tempo: scènes die best wat langer mochten zijn, worden bruusk ingekort en belangrijke plot- en karakterevoluties worden gewoonweg overgeslagen. Dat levert een film op die te losjes aan elkaar hangt: een opeenvolging van degelijke scènes die nooit een coherent geheel vormen. Een goed voorbeeld is de sluimerende verliefdheid van Dave op een universiteitsstudente, waar amper aandacht aan besteed wordt, terwijl men wel van de kijker verwacht dat die daar empathie voor opbrengt.

Wel geslaagd is de couleur locale waarmee scenarist Steve Tesich zijn script kruidt. Je voelt dat hij een grote band heeft met Bloomington (hij reed zelf mee in de Little 500-race die de cllimax van de film domineert) en met de inwoners van het stadje. Ondanks de knullige plotopbouw zit het met de film als karakterschets dus wel snor. De authenticiteit straalt werkelijk van het scherm. Dat is ook de verdienste van een uitstekende jonge cast, met op kop Dennis Christopher. Het is aan hem om de film te dragen en dat doet hij met een aplomb die zijn jeugdigheid overstijgt. Zowel als wielrenner-in-spe als in de rol van de kleine jongen met grootse dromen, overtuigt hij. Dat doet ook het trio van vrienden dat hem omringt: Dennis Quaid, Daniel Stern en Jackie Earle Haley. De volwassenen worden iets stereotieper neergezet, maar met name Barbara Barrie, als Dave's moeder, geeft extra gravitas aan wat een eentonige rol had kunnen zijn.

Een vermelding moet zeker ook gaan naar regisseur Peter Yates. Hij excelleert op twee fronten. Ten eerste in het coachen van de acteurs en dan vooral de jonge namen in de cast. Dat Breaking Away zoveel authenticiteit uitstraalt, is net zozeer zijn verdienste als die van de scenarist. Een tweede punt waarop de cineast hoge ogen gooit is in het in beeld brengen van de wielermomenten. Hij behoudt steeds het overzicht, kiest intrigerende camerahoeken en knipt die suspensrijk aan elkaar. Want hoewel in het eerste uur van de film coherentie ontbreekt, bouwen de laatste 20 minuten mooi op naar een emotionele climax die de reputatie van Breaking Away als een van de betere coming-of-agefilms van de voorbije decennia toch rechtvaardigt.

BEELD EN GELUID
De beeldkwaliteit kan er zeker mee door op deze schijf, maar een absolute topper is de transfer nu ook weer niet; zo zijn grain en printbeschadigingen meer aanwezig dan je zou verwachten en ook het contrast overtuigt niet altijd. Daar staat tegenover dat de kleurenweergave de nostalgische aspecten van de prent perfect complementeert. De stereosoundtrack focust vooral op de dialogen. Die worden helder weergegeven. Maar zeker in de laatste twintig minuten komen ook de geluidseffecten goed tot hun recht in een meer dan degelijke soundmix.

EXTRA'S
De enige extra is een Trailer.

CONCLUSIE
Breaking Away vertelt het verhaal van een jongeman die aan small-town USA wil ontsnappen via wielrennen. Hoewel het ritme van de prent geregeld stokt, is de authenticiteit een enorme plus, wat de kleine probleempjes in het script met de mantel der liefde bedekt. Beeld en geluid zijn degelijk op deze release, maar in de bonussectie zit louter een trailer.