FILM
Hoever kunnen jaloezie en afgunst een mens drijven en hem aanzetten tot krankzinnige handelingen? Blijkbaar heel ver. Dat is ook de rode draad in de filmklassieker Amadeus van regisseur Milos Forman. In tegenstelling tot wat de titel zou doen vermoeden, gaat Amadeus niet over het genie dat Wolfgang Amadeus Mozart wel geweest is, maar over de jaloezie en afgunst van zijn rivaal en tevens hofcomponist Salieri (F. Murray Abraham). Wenen, 1781. Salieri wordt verteerd door afgunst en jaloezie als hij merkt hoe de goddelijke muzikale inspiratie die hij zelf niet bezit, ten overvloede aanwezig is in de jonge, losbandige, hondsbrutale, maar enorm getalenteerde Mozart (Tom Hulce). Salieri haat Mozart, maar houdt tevens zielsveel van muziek. Ironisch genoeg wordt Salieri steeds gelauwerd en Mozarts sublieme muziekstukken krijgen niet de erkenning die ze verdienen. Salieri weet dit maar al te goed, hij beseft als geen ander dat Mozart een muzikaal genie is. Gek van jaloezie besluit hij hem koste wat kost ten gronde te richten. Op privévlak vergaat het Mozart niet zo goed. Hij heeft financiële problemen, drinkt steeds meer en meer, stoeit geregeld met de vrouwen tot groot ongenoegen van zijn eigen vrouw en tot overmaat van ramp sterft zijn vader. Wanneer Mozart ziek wordt, stelt Salieri voor om hulp te bieden bij het schrijven van de nieuwe opera… Mozarts laatste werk… dat tot Salieri’s grote verbazing magistraal blijkt te zijn.

Na een eerste kale release van Amadeus brengt Warner Home Entertainment nu deze director’s cut op de markt met 20 minuten nooit eerder vertoonde filmfragmenten, waardoor de film uiteindelijk uitkomt op een totale speelduur van 173 minuten. Deze versie is volgens regisseur Forman tevens de originele cut van de film die voor de bioscooprelease in 1984 door hemzelf en producent Zaentz om pragmatische redenen is ingekort. Op deze release kan je dus de uiteindelijke versie bewonderen zoals die door de regisseur oorspronkelijk bedoeld was.

Dit meesterwerk van Milos Forman blijft een ervaring van tijdloze klasse. Het verhaal, dat door een gek geworden Salieri via flashbacks wordt verteld, is boeiend en meeslepend, de acteerprestaties van F. Murray Abraham, Tom Hulce en Jeffrey Jones (die de rol speelt van Keizer Joseph II) zijn van een zeer hoog niveau. Het vermaarde American Film Institute plaatste de film terecht in zijn "Top 100 aller tijden". Als visueel overweldigend historisch epos en heerlijke ode aan de muziek van Mozart, sleepte Amadeus in 1984 niet minder dan 8 Oscars® in de wacht, waaronder Beste Film (producer: Saul Zaentz), Acteur (F. Murray Abraham), Regisseur (Milos Forman) en Scenario (Peter Shaffer).

BEELD EN GELUID
Het originele 2.35:1-beeldformaat is behouden en toont de film in zijn volle pracht. De beeldkwaliteit is vrij goed, met voldoende detail en scherpte, al merk je soms wel wat aliasing, grain en ogen de kleuren bij een klein aantal scènes een beetje dof. De Dolby Digital 5.1-track (448 kbps) klinkt voortreffelijk en bij de muziek worden alle registers opengetrokken en de beschikbare kanalen optimaal aangesproken. De subwoofer blijft meestal discreet maar gaat sporadisch toch wat dieper door.

EXTRA’S
Een mooi pluspunt bij deze nieuwe release zijn de extra’s die overgenomen zijn van de toenmalige laserdisk. Regisseur Milos Forman en scenarist Peter Shaffer praten moeiteloos een audiocommentaar vol en weten de kijker te boeien met allerhande achtergrondinformatie en leuke weetjes over de film. De pauzes blijven beperkt. Beiden gaan dieper in op een heleboel aspecten van de productie en geven ook uitleg bij de nooit eerder getoonde scènes die in deze director’s cut verwerkt zijn. Daarnaast krijgen we een uitstekende documentaire “Making Of Amadeus” met beelden op en achter de schermen, vele interviews met de filmmakers en cast, en dies meer. Gedurende een goed uur kom je heel wat informatieve zaken over de productie van dit meesterwerk te weten. En ongeloofelijk maar waar… de documentaire is Nederlands ondertiteld! Tenslotte bevinden er zich nog een bioscooptrailer, een lijstje van de gewonnen awards en een opsomming van de rolverdeling op deze schijf.

CONCLUSIE
Slechts één advies: kopen!