GO-BETWEEN, THE (BLU-RAY)
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2010-03-29
FILM
Joseph Losey was al een decennium lang dé kroniekschrijver van sluimerende begeertes en geheimen in de Britse cinema toen hij in 1971 de hoogste bekroning uit zijn carrière ontving in de vorm van de Gouden Palm op het filmfestival van Cannes. Of
The Go-Between ook het hoogtepunt van Loseys artistieke carrière is, blijkt echter voor discussie vatbaar. Veertig jaar na dato is immers duidelijk dat de prent vooral een kind van haar tijd is: een film die enerzijds de vrijheid van de hippiebeweging omarmt, maar toch haar wortels in klassieke Britse klei heeft.
The Go-Between is dan ook vis noch vlees: geen oerklassiek Brits drama, geen moderne interpretatie van een verhaal vol lust in de zomer van 1900.
De film is gebaseerd op een roman van L.P. Hartley uit 1953 en de adaptatie door Harold Pinter blijft erg dicht bij het bronmateriaal. Protagonist Leo Colston spendeert de laatste zomer van de 19de eeuw op het landhuis van de familie Maudsley. Voor de 13-jarige jongen is het een hele belevenis: hij komt uit een lager sociale milieu en mag nu enkele weken doorbrengen bij de gegoede klasse. Ook het feit dat hij op de drempel van de puberteit staat, maakt de zomer memorabel: zo voelt Leo vlinders in zijn buik wanneer hij Marian Maudsley, de vijf jaar oudere zus van zijn beste vriend, ziet. Marian maakt handig gebruik van Leo's naïeve verliefdheid door hem als boodschapper in te schakelen naar Ted Burgess, een plaatselijke landbouwer met wie de jongedame geregeld tussen het hooi duikt. Naarmate de zomer vordert, krijgt Leo door wat er tussen Marian en Ted gaande is en moet hij een belangrijke afweging maken over zijn rol in de affaire.
De kern van Hartleys plot klinkt ook anno 2010 nog bijzonder interessant. Helaas komt dat te weinig tot uiting in de verfilming door Joseph Losey. Het belangrijkste probleem is wellicht dat de prent te vrijblijvend en gereserveerd kijkt naar de gebeurtenissen. Zo geschieden de romantische rendez-vous steeds off-screen, waardoor je als kijker moeilijk kan inschatten hoe sterk de passie oplaait tussen Marian en Ted. Dat heeft dan weer zijn weerslag op de spanningsboog, want hoe sterker de verliefdheid, hoe meer de jongedame te verliezen heeft. Maar ook het gebrek aan evolutie in de emotionele betrokkenheid van Leo is een probleem. Als de jongen in het laatste halfuur dan toch in opstand komt tegen de manier waarop hij gebruikt wordt, dan is het kalf al grotendeels verdronken. het gevoel van afstandelijkheid en apathie wordt nog vergroot door de regie van Losey, die zo klassiek is dat je bijwijlen in slaap valt.
En daar eindigen de problemen niet. Met Julie Christie wisten de makers weliswaar een grote naam te strikken, maar de actrice was ten tijde van de opnames al achteraan in de twintig en daarmee compleet ongeloofwaardig als aristocratische tienerdochter. Bovendien schurkte tegenspeler Alan Bates (Ted) al tegen de veertig aan, waardoor het ontzettend moeilijk is voor de kijker om in hun relatie een jeugdige passie te zien. De acteurs doen hun uiterste best (vooral de vertolking van Bates is prima), in deze omstandigheden zijn hun prestaties helaas grotendeels vergeefse moeite. In de nevencast vinden we gelukkig beter geschreven karakters. Met name Margaret Leighton als Marians moeder is een erg sterke prestatie. Maar kers op de taart is de belangrijkste rol in de prent. Nieuwkomer Dominic Guard speelt de pannen van het dak in de hoofdrol en houdt de aandacht van het publiek alsnog vast in scènes waarin scenario en regie steken laten vallen.
Als je moet rekenen op de performance van één jongen om ervoor te zorgen dat je film niet als een slechte soufflé in elkaar zakt, dan kan je niet anders dan zeggen dat
The Go-Between geen meesterwerk is. Omdat de centrale plot intrinsiek intrigerend is, blijft gedurende de ganse film de hoop dat de puzzelstukjes emotioneel in elkaar zullen passen, maar dat blijkt ijdele hoop. Dat de film onder de mogelijkheden presteert, ligt dan ook grotendeels aan het dramatisch onderontwikkelde script van Harold Pinter. De schrijver gooit zelfs een flash forward in de mix in de hoop de kijker toch maar te engageren, maar faalt keer op keer. En dat voor een film die begint met een kanjer van een voice-over: "The past is a foreign country: they do things differently there..." Een zin die rechtstreeks uit het boek komt. Misschien moeten we dat maar eens ter hand nemen. Grote kans dat het beter is dan de film.
BEELD EN GELUID
Alle Blu-rays in de Studio Canal-collectie kunnen pochen met een prima transfer en
The Go-Between is een van de beste van de serie. Grain is weliswaar geregeld aanwezig, maar de scherpte en het contrast zijn een ware revelatie. Ook de kleuren komen in deze uitgave optimaal tot hun recht. De soundtrack haalt niet hetzelfde hoge niveau (het blijft natuurlijk een monotrack met beperkte dynamiek), maar bevat eveneens nauwelijks grote minpunten.
EXTRA'S
Het merendeel van de extra's op de schijf bestaat uit
Interviews met cast- en crewleden en familieleden van de inmiddels overleden regisseur Joseph Losey. De interviews duren alles samen ongeveer een uur en bieden interessante inzichten in de artistieke aanpak van de cineast. In een
Audio-interview uit 1973 doet de regisseur zelf overigens ook zijn duit in het zakje. Daarnaast bevat de disk een
Reclamespot die door Losey werd geregisseerd en een
Trailer voor
The Go-Between.
CONCLUSIE
The Go-Between geniet een solide reputatie omwille van de gewonnen Gouden Palm, maar blijft veertig jaar later slechts moeizaam overeind. Hoewel de intrinsieke kracht van de plot zichtbaar is in de prent, komt het drama te weinig aan de oppervlakte. Een wisselvallige cast en een traag tempo zijn ook minpunten. Beeld en geluid zijn echter van een uitstekend niveau op deze release. De bonussectie is aardig gevuld met o.a. een stel verhelderende interviews.