Fifty Shades Of Grey is een zeer vreemd fenomeen. Wereldwijd zijn er 90 miljoen exemplaren van het boek verkocht en de verfilming ervan brak zowat alle records. Misschien heeft het iets met mijn omgeving te maken, helaas (of gelukkig) ken ik niemand die het boek las, noch iemand die een kaartje voor de bioscoop kocht. Misschien schamen mensen er zich voor. Niet voor dat zweepje, godbetert, wel om te worden bestempeld als iemand die een slechte smaak heeft. Eerlijkheidshalve moet ik eraan toevoegen dat ik het boek zelf niet heb gelezen (en ik ben dat ook helemaal niet van plan), de film zag ik daarentegen wel. De schaamte voorbij, denk je? Niet echt, er waren in het verleden films zoals Two Moon Junction, 9 1/2 Weeks of Wild Orchid. Deze verboden vruchten bleken achteraf geen greintje smaak te hebben en zijn ondertussen zo verwelkt dat geen kat ze zich nog herinnert. Het concept is trouwens allesbehalve nieuw. In Indecent Proposal liet een arme vrouw zich verleiden door een rijke miljonair en wie nood heeft aan zweepjes komt met oudere films eveneens ruimschoots aan zijn trekken (neen, zeg maar niets). Het bekendste voorbeeld is Secretary, waarin Maggie Gyllenhaal zich volledig moest overgeven aan haar baas, en Vlamingen zullen zich zonder twijfel het pijnlijke gezicht van Veerle Dobbelaere uit SM Rechter nog wel herinneren. Voorbeelden genoeg dus, alleen werden die door de marketingjongens mooi verzwegen. Fifty Shades Of Grey moest immers iets volslagen unieks worden, en dat is het nou net niet! 

Zonder dat je ook maar één regel uit het boek hebt gelezen, is de kans groot dat je het verhaal zonder veel moeite kan navertellen. Anastasia Steele (Dakota Johnson) is een studente die nauwelijks opvalt. Ze is mooi, maar enorm verlegen. Ze droomt van haar prins, maar die is blijkbaar op zoek naar zijn witte paard. Op een dag moet de studente de steenrijke Christian Grey (Jamie Dornan) interviewen. Ze is compleet onvoorbereid, want eigenlijk moest haar kamergenote dat doen, maar die is ziek. Inderdaad, ondertussen stapelen de clichés zich torenhoog op, maar we vergeven het de makers. Geen enkele Hollywoodproducer die groen licht zou geven voor een peperdure productie over een postbode die kickt op zweepjes, niet waar? Natuurlijk maakt de onhandige studente de ene flater na de andere, gelukkig laat de gemaakte tandpastaglimlach van de zakenman ons vermoeden dat hij iets voelt voor Anastasia. Groot is haar verbazing (niet die van de kijker) als ze de volgende dag merkt dat de steenrijke zakenman haar niet is vergeten. Is haar broodje gebakken? Zal zij in de toekomst kunnen zeggen dat ze de echtgenote is van een miljardair? Misschien wel, maar er zit een adertje onder het gras. De windbuil wil wel door het leven gaan met Anastasia, maar hij heeft zo zijn regels. Hij wil niet met haar slapen en ze moet een lange vragenlijst invullen waarmee ze eigenlijk toegeeft dat ze zichzelf wil onderwerpen aan haar meester. Natuurlijk ziet Anastasia zoiets niet zitten (de film is bijna gedaan hoor!) en gechoqueerd reist ze voor enkele dagen naar haar moeder die in een andere staat woont. En jawel, tweemaal raden wie daar opduikt. Het is niet nodig om de Tarotkaarten uit de kast te halen, vanzelfsprekend zet de studente haar twijfels aan de kant. En dan verschijnen er plots lettertjes op het scherm. Jawel, Fifty Shades Of Grey is afgelopen!

Het grote raadsel blijft eigenlijk hoe de Britse schrijfster E.L. James erin slaagde om met zo’n onnozel flutverhaal de wereld te veroveren. Je kan wel zeggen dat de grote kudde nu eenmaal valt voor dit soort ongein, feit blijft dat je dit voorspelbaar scenario in zowat elk stationsromannetje kan terugvinden. Eigenlijk kan je hetzelfde over de film zeggen. Wie beweert dat 50 Shades Of Grey de slechtste film van het jaar is, is gewoon niet eerlijk met zichzelf en schrijft dat alleen maar neer omdat hij bang is om zijn geloofwaardigheid te verliezen. Wel is het, als je het kostenplaatje meerekent, met verve de flauwste van het jaar. De doorsnee romantische film die je wekelijks in de bioscoop te zien krijgt is slechter dan deze slaappil, wat evenwel niet betekent dat de film van Sam Taylor-Johnson goed is, integendeel! Haar naam zorgde wel voor wat hoop, al bij al is zij de maakster van de niet onaardige Lennon-biografie Nowhere Boy, toch is het snel duidelijk dat er tientallen ogen over haar schouder meekeken om ervoor te zorgen dat Fifty Shades Of Grey een afgelikt product zou zijn dat bij het grote (dames)publiek in de smaak valt. Er is niet één scène die opvalt, er is er niet één die niet bulkt van de clichés. Van erotiek is er maar weinig sprake, en wie bloot wil zien zal zich achteraf ook bekocht voelen. Is er dan geen enkel lichtpuntje? Jawel, ze heet Dakota Johnson (dochter van de Miami Vice-ster) en kan echt wel acteren. Wellicht kan haar tegenspeler Jamie Dornan dat ook (dat zagen we toch in The Fall, waarin hij een seriemoordenaar vertolkt), maar daar merk je hier niets van.

Als deze films ergens hoge scores voor verdient, dan is het wel voor de technische kwaliteiten. Dat is natuurlijk niet meer dan normaal, want ondanks de vele negatieve schrijfsels weet men bij Universal ook wel dat dit één van hun best verkochte producten wordt. De beelden die met een Arri Alexa XT-camera zijn gedraaid zijn van ontzettend hoge kwaliteit. Alles is uiterst scherp, levendig, goed zichtbare details, een gevarieerd kleurenpalet, goede contrasten en zelfs in de donkere scènes (en dat zijn er toch heel wat) merk je niet de minste onzuiverheid. Het geluid is ook uitstekend, alhoewel het hier grotendeels over dialogen en gekreun gaat. Over de verschrikkelijke soundtrack met nummers van The Weekend, Ellie Goulding en Sia, hebben we het maar beter niet.

Een vijf op tien voor een disk die twee uur extramateriaal bevat is een allesbehalve logisch cijfer. Maar om het met clichés te zeggen die ook E.L. James zou gebruiken: we willen kwaliteit, geen kwantiteit! Allereerst kan de kijker kiezen tussen de cinema- en de ongecensureerde versie. Deze laatste duurt amper enkele minuten langer en mocht je het je afvragen: neen behalve de blote poep van Dakota Johnson krijg je niks meer te zien. Mensen die zich afvragen hoe de sequel eruit zal zien worden op één minuutje in Tease of Fifty Shades Darker getrakteerd. Alles wat je over Christian Grey wilde weten, zie je in The World Of Christian. Je krijgt alle informatie over de acteur, zijn appartement, zijn kleerkast en natuurlijk ook zijn speeltjes. Wie meer interesse heeft in zijn tegenspeelster vindt dan weer zijn gading in The World Of Ana. Of wie weet wil je gewoon wat meer informatie over de moeders en hartsvriendinnen van Ana, dan sturen we je richting Friends & Family, waar je van ieder personages een tweetal minuten rommel kan bewonderen. Wat zou een mensenleven waard zijn zonder dat we weten wat er achter de schermen van deze film gebeurde? Gelukkig is er een twintigtal minuten film waarin producer Dana Brunetti, E.L. James, Dakota Johnson en regisseuse Sam Taylor-Johnson ons vooral proberen te vertellen waarom het boek zo’n aparte plaats in de literatuurgeschiedenis verdient. Achter de schermen, zei u? Juist, af en toe krijg je een stukje van de set te zien. Voor de echte masochisten is er ten slotte nog The Pleasure of Pain, waarin Liam Helmer je het een en ander uitlegt over de seksuele wereld van pijn, SM voor dummies dus!

Het is zeer moeilijk (om niet te zeggen quasi onmogelijk) om een positieve recensie van deze softerotische slaappil te vinden. We zullen de laatste zijn om te beweren dat Fifty Shades Of Grey goed is, maar de slechtste film aller tijden is hij nu ook weer niet. Oppervlakkig, vol clichés, slap, weinig gedurfd, maar met een leuke Dakota Johnson.