George heeft net een gevangenisstraf van zeven jaar achter de rug voor een misdaad die hij niet heeft gepleegd. Hij deed het om zijn criminele baas Mortweil te beschermen en hoopt nu op diens goodwill voor een broodnodig baantje. George wordt chauffeur van de slanke, bloedmooie en halfblanke callgirl Simone, een meisje dat uit het milieu is ontsnapt, maar dat bescherming nodig heeft tegen haar voormalige pooier Anderson. Ondanks z’n verleden lijkt George evenwel nauwelijks geschikt voor de job. Hij is klein van gestalte en een beetje corpulent, kaal op de kruin, hij praat met een zwaar cockney accent, stelt de verkeerde vragen, bestelt de foute drankjes, koopt de verkeerde kleren en gedraagt zich als een lompe beer in de hotelbars waar hij geduldig wacht tot zij afgewerkt is. Zij kan nauwelijks geloven dat ze met een dergelijk creatuur opgescheept zit, en hij vindt haar hooghartig, koud en veel te pretentieus voor een hoer. George en Simone schieten m.a.w. heel slecht met elkaar op, maar ze zijn als de zijden van eenzelfde muntstuk: twee mensen die wat te verbergen hebben en met de buitenrand van de samenleving genoegen moeten nemen. De uiterlijke verschillen drijft ze uitéén, de sociologische realiteit naar elkaar toe.

 

George brengt Simone elke dag naar haar afspraken in dure hotels en villa’s. Zij vervangt z’n sjofele kleren door een chique kostuum met das en zwarte overjas, want in de hotels in West End moeten ze doorgaan voor een verliefd stelletje als dekmantel voor activiteiten die men er niet op prijs stelt. In de vroege uurtjes zet hij haar keurig thuis af na een ritje met zijn jaguar door de gore achterafbuurten van King’s Cross waar Simone eertijds op straat tippelde. Hij is blij dat zij niet meer op die manier haar brood hoeft te verdienen, ze is er te goed voor, want uiteindelijk ziet hij in haar ook een beetje een dame. Voor George het goed en wel beseft is hij verliefd op z’n werkgeefster en zij merkt dat en vraagt hem om in de nachtbars en striptenten uit te kijken naar haar vriendinnetje Cathy, met wie ze destijds in King’s Cross klanten op straat bediende, want ze vreest dat het jonge meisje in de handen is gevallen van een sadistische pooier.

 

Mona Lisa van regisseur Neil Jordan begint als een intense karakterstudie over een boef en een hoertje die op elkaar aangewezen zijn voor hun dagelijkse broodwinning. Terwijl ze zich een aantal dagen en nachten bekvechtend een weg banen door de gore onderkant van de Engelse hoofdstad, groeit er een zekere verstandhouding en wederzijds respect die voor George uitdraait op een voor de kijker weinig verrassende verliefdheid. Maar tegen die tijd is de film nauwelijks half weg en tovert Neil Jordan een thriller uit z’n mouw die de kijker op het puntje van z’n stoel brengt: de zoektocht naar Cathy is ingewikkelder dan George zich heeft voorgesteld en tot zijn verbazing stuit hij onderweg op zijn beschermheer Mortweil die betrokken lijkt bij de vuile zaakjes van Simones voormalige pooier Anderson. Voor George het beseft is hij verwikkeld in duistere en illegale affaires die levensbedreigend zijn, niet alleen voor Cathy en voor Simone, maar ook voor hem. Regisseur Neil Jordan laat de toeschouwer over de schouder van George naar de Londense onderwereld kijken, maar na zeven jaar isolement is die niet meer bij de tijd en bovendien blijkt George eerder naïef te zijn dan crimineel, wat de situatie voor alle betrokkenen zeer gevaarlijk maakt, want hij reageert niet zoals de verschillende partijen dat van hem verwachten. George is een mens van goede wil en dat laat Neil Jordan z’n andere hoofdpersonage Simone heel vroeg in de film ontdekken. Ze neemt hem in bescherming, maar ze heeft ook een eigen agenda die ze wil uitgevoerd zien en die ze voor George verborgen houdt.

 

Bob Hoskins neemt in Mona Lisa een zo goed als perfecte rol voor z’n rekening, die hij met overtuiging en op een zeer geloofwaardige manier gestalte geeft. Z’n personage George is een gevoelsmens, een naïeve arbeiderszoon met weinig opleiding die na twaalf stielen en dertien ongelukken in het criminele milieu terecht is gekomen en die voor zijn vijanden ongevaarlijk genoeg is om hem over het hoofd te zien. Hoskins is één en al energie, intens en aandoenlijk, want het prostitutiemilieu is een maat te groot voor z’n brave inborst. Hij wil vooral een goede vader zijn voor een dochter die hij zeven jaar niet heeft gezien en een goede echtgenoot voor een partner die niets meer met hem te maken wil hebben. George is op de dool en dus een perfecte match voor het hoertje Simone, op een al even intense manier tot leven gebracht door Cathy Tyson, die erin slaagt om het grote verdriet van haar personage in elke blik en elke handbeweging zichtbaar te maken. Michael Caine krijgt de eer om gangster en superpooier Mortweil gestalte te geven en dat doet hij voorbeeldig, want hij roept precies dié gevoelens bij de toeschouwer op die regisseur Neil Jordan voor z’n personage in petto heeft: walging, afkeer en de perceptie dat de man niet alleen George, maar iedereen in z’n omgeving gebruikt voor financieel gewin en macht.

 

De regels van het crimineel milieu zijn hard en om erin te overleven is een stevige portie hardvochtigheid nodig, een eigenschap die George niet in voorraad heeft en dat zal hem zwaar aangerekend worden. Neil Jordan kiest gelukkig niet voor de gemakkelijkste en de meest voor de hand liggende conclusie voor z’n film en dat strekt hem tot eer, hoewel een dergelijk sterk scenario beslist gediend zou zijn met een iets explicieter slotakkoord. Maar eigenlijk doet het er niet toe hoe het afloopt met George en Simone, want ook met de keuze van Neil Jordan en co-scenarist David Leland is Mona Lisa een intense film die niets van zijn zeggingskracht heeft verloren.

 

Ondanks het feit dat deze dvd-uitgave al in 2002 op de Benelux-markt verscheen, is het beeld netjes schoongemaakt en zijn de kleuren in hun oude luister hersteld. Het verschil met de niet-gecorrigeerde Originele Bioscooptrailer (zie Extra’s) spreekt boekdelen, want die bevat nog heel veel witte en zwarte stippen en donkere kleuren waaruit alle tinten verdwenen lijken te zijn. Mona Lisa bevat alleen op de begingeneriek nog wat ongerechtigheden, voor de rest is het beeld schoongemaakt met heel af en toe een kleine zwarte stip. De kleuren zijn fel en helder en het zwartniveau is duidelijk bijgeregeld. De soundtrack, met o.a. muziek van Genesis, is bij momenten opvallend aanwezig met songs die ten tijden van de release hip waren. We moeten het stellen met een 2.0-versie, maar voor een film met veel dialogen en weinig echte actie, is dat meer dan voldoende.

 

In Location Report BBC 1986 praat de journalist van het BBC-filmprogramma op de set met Bob Hoskins en over de medewerking van Michael Caine. De korte reportage is gestoffeerd met setopnamen van de BBC. Voorts de Originele Bioscooptrailer, een Fotogalerij en een uitgebreid hoofdstukje Filmografieën en Biografieën Crew & Cast (tekst) over de belangrijkste acteurs en de regisseur. Het op de hoes van de dvd aangekondigde Audiocommentaar staat niet op het menu van de Extra’s.

 

Bob Hoskins is de ster van Mona Lisa. Hij is de perfecte kleine crimineel met een geweten die door het milieu én door de mensen die hij wil beschermen meedogenloos ingepakt wordt. George Harrison, co-producer van de film, trad op als financier en dat was een uitstekende investering. In de Extra’s zien we hoe hij samen met Ringo Starr een bezoek brengt aan de set. De kwaliteit van de dvd is bijzonder goed, vooral gezien de leeftijd van de film.