FILM
Larry Flynt: You don't want to quit me, I'm your dream client: I'm the most fun, I'm rich, and I'm always in trouble.

Viespeuk Larry Flynt (Woody Harrelson) heeft de ingeving van zijn leven, wanneer hij in zijn derderangs stripclubs een ledenblaadje, Hustler, begint uit te geven. Flynt gaat in zijn publicaties verder dan soortgelijke bladen als Playboy en Penthouse, omdat op zijn foto's álles te zien is. Hij krijgt daarmee dadelijk de Amerikaanse Moral Majority, geleid door puritein Charles Keating (James Cromwell) over zich, die hem voor de rechtbank slepen wegens aanzetten tot ontucht. Het is maar het eerste in een lange reeks processen waar de vraag centraal staat wat er het zwaarst doorweegt: de publieke moraal of Larry Flynt's recht om - hoe verwerpelijk ook - zijn vrije mening te mogen ventileren. Ondanks het feit dat hij er een zeer rijkgevuld seksleven op nahoudt, is dé liefde van zijn leven de lichtjes nonconformistische Althea Leasure (Courtney Love), met wie hij trouwt. Dankzij Althea komt hij in contact met advocaat Alan Isaacman (Edward Norton), die zich aan het specialiseren is in processen waarbij het recht op vrije mening centraal staat. Ook bekeert Ruth Carter Stapleton (Donna Hanover), de zus van president Carter, hem tot een baptistische tak van het christendom, tot grote walging van Althea, die in haar jeugd acht jaar aan een stuk in een nonnenklooster seksueel is misbruikt. Bij het zoveelste proces wordt Larry echter door een fanatiekeling neergekogeld, en is gedoemd om de rest van zijn dagen in een rolstoel te slijten, verlamd van aan zijn middel. Larry zweert zijn geloof af, Althea neemt de leiding van Hustler over en samen gaan ze hard terugslaan. Enerzijds geeft Larry een videotape vrij van een drugdeal waarin de FBI een dubieuze rol speelt; hij wordt daarvoor door de rechtbank veroordeeld omdat hij weigert zijn bronnen vrij te geven. Anderzijds neemt een uit de hand gelopen grap omtrent bijbelgekke dominee Jerry Falwell (Richard Paul) buitenmaatse proporties aan, wanneer die Larry Flynt aanklaagt wegens smaad en 40 miljoen dollar eist. Larry gedraagt zich op beide processen uitermate vijandig tegen de rechtbank, omdat hij meent dat hen hun schuld is dat de dader van de aanslag op hem nooit is gevonden. Intussen krijgt hij op persoonlijk vlak zware klappen te incasseren wanneer Althea AIDS blijkt te hebben. Isaacman probeert hem te overtuigen dat de enige manier waarop hij zijn recht kan halen, is via de door hem zo verguisde rechtbank - als hij tenminste zich kan inhouden en niet langer appelsienen naar de rechter gooit.


Het is met de film zo een beetje als met Larry Flynt zelf: er wordt niet van je verlangd dat je Larry Flynts daden goedkeurt, maar deze vrijheidsstrijder tegen wil en dank voor de vrije meningsuiting, het grootste zwijn van Amerika, zelfs die heeft normaal gezien recht op een eigen mening. Vlak na de film zag ik op BBC een documentaire over hoe in Amerika de basisrechten van de grondwet onder het mom van strijd tegen terrorisme met de voeten worden getreden, en dan steekt eens te scherper af hoe het gegeven van The People Vs. Larry Flynt actueel blijft, of die boodschap nu uitgedragen wordt door Larry Flynt of door iemand anders. Milos Forman heeft een briljante manier gevonden om een dergelijk heikel onderwerp toch met de nodige sereniteit te benaderen, alhoewel de conservatieven, en niet alleen in Amerika, ook bij de gekruisigde christusfiguur Larry Flynt met als achtergrond een paar vrouwenbenen opnieuw voor de nodige controverse zorgden. Nochtans onterecht, want religie, seks, en het recht op vrije meningsuiting is waar het in deze film om draait. Als we bovendien de bijgaande documentaires mogen geloven, benadert het scenario de werkelijkheid maar al te zeer, en wordt er zelfs door overtroffen - Larry's uit de hand gelopen grap om op te komen bij de presidentsverkiezingen wordt in de film niet vernoemd (wel in de deleted scenes).


En een film die door de keuring waarschuwingslabels krijgt voor geweld, seks, vuile praat en drugsgebruik, en tegelijkertijd tóch maar een 12-kwotering krijgt, moet inderdaad speciaal zijn. Een flinke portie blote lichaamsdelen is in een film als deze uiteraard onontbeerlijk, maar Milos Forman maakt nergens de fout om deze scènes als alibi op te voeren om de film maar te gaan zien. Eerder is het een verhaal geworden over de onwaarschijnlijke maar onvoorwaardelijke liefde tussen Larry en Althea. Alsof de film nog niet genoeg lagen, thema's en dingen aanreikt om over na te denken, is de toplaag die het geheel nog eens overdekt, dat de film een ode is van Larry Flynt aan de vrouw die voor hem dé ware was ("We waren voor elkaar geschapen", zegt hij op gegeven ogenblik), maar die hem voortijdig is afgenomen. Én - Oliver Stone is niet toevallig co-producent van deze film - is het een bijtend kritisch zelfportret van de Amerikaanse puriteinse moraal wanneer het op seks aankomt. Eén van de sterkste scènes in de film is die waarin Larry Flynt bij een bijeenkomst van een lobbygroep voor vrije meningsuiting (die hij zelf heeft in het leven geroepen, maar soit) een punt tracht te maken door beelden van allerlei seksueel expliciete standjes af te laten wisselen met beelden van atoomaanvallen, verrotte lijken en de concentratiekampen, en hij - of feitelijk Milos Forman - ons de vraag stelt wat nu eigenlijk het meest perverse is.


Wat de acteurs betreft heeft Forman de goede keuze gedaan met Woody Harrelson tegenover Edward Norton uit te laten spelen. Vooral deze laatste maakt een zeer gedegen indruk als de onverstoorbare advocaat van Flynt, die het weer eens op zijn heupen krijgt als Flynt zich voor de rechtbank voorstelt als Christopher Colombus Jezus Flynt of zoiets. Iets controversiëler was misschien de keuze voor Hole-zangeres Courtney Love als Althea Leasure. Voor mevrouw Love zal het allicht geen grote stap geweest zijn om een aangespoelde junk te spelen; desondanks speelt ze die rol op een voortreffelijke en zelfs aangrijpende wijze; ook daar heeft Forman weer goed gegokt. Maar wat de film helemaal de moeite waard maakt, is dat die volgestouwd is met geestige one-liners, die nog een kern van waarheid bevatten ook nog.


BEELD EN GELUID
The People Vs. Larry Flynt werd eerder al door Columbia Tristar uitgebracht in een redelijk kale versie. Wat beeld en geluid betreft is er niet zo heel veel veranderd: het beeld heeft, zeker in de beginscènes, wat veel last van flikkering, en de transfer is niet altijd even scherp. Af en toe zitten er een paar kleine printbeschadigingen in, maar niet in die mate dat de film erdoor onbekijkbaar wordt. In de scènes waarin Flynt achter de trailes zit - nogal een aantal keren dus - waren er in de vorige versie in de ijzeren roosters heel wat Moiré-artefacts te zien, en die zijn hier niet verdwenen. Ook aan de Engelse Dolby Digital 5.1-track is er ten opzichte van de oude release niet veel veranderd, alhoewel die soms toch wel een beetje meer punch schijnt te hebben in bijvoorbeeld de scène waarin Larry op 4 juli vuurwerk laat afsteken. De film is redelijk stil opgenomen, en de soundtrack van Thomas Newman - na American Beauty één van zijn beste - klinkt daardoor relatief luid door. De surroundkanalen zijn discreet aanwezig, maar worden niet echt ten volle benut.


EXTRA'S
Als er één reden is om uw oude versie van The People Vs. Larry Flynt in de gracht te gooien ten voordele van de deze, dan is het wel de bijzonder interessante keuze aan extra's, die ook nog eens allemaal van Nederlandse ondertiteling voorzien zijn. De film bevat om te beginnen twee interessante commentaartracks, één met scenaristen Scott Alexander en één met Woody Harrelson, Courtney Love en Edward Norton, beide van zeer goede kwaliteit, en een waardevolle aanwinst voor wie wat meer inzicht in de film wil krijgen. In de sectie verwijderde scènes krijgen we een scène waarin Flynt zich kandidaat stelt voor president, en één waarin hij speciaal voor zijn ouders in zijn luxe-villa een kamer heeft ingericht, precies zoals hun oude huis. Beide scènes zijn van optioneel commentaar van de scenaristen voorzien.


Dé interessantste sectie zijn de echter de twee documentaires, elk van een half uur. In "Free Speech Or Porn?" krijgen we een eerder standaard-documentaire voorgeschoteld, waarin de diverse acteurs en crewleden vertellen hoe ze bij het project betrokken werden. "Larry Flynt Exposed" schetst daarentegen de levensloop van de échte Larry Flynt (die in de film overigens een cameo heeft als rechter), van zijn geboorte tot aan het project om zijn leven te verfilmen. De documentaire bevat uniek beeldmateriaal uit Flynts persoonlijke archief, stukjes interview met de man en met de échte Alan Isaacman, alsook tal van andere betrokkenen, en toont op verbluffende wijze de parallellen tussen de film en de échte strapatsen van Flynt. Flynt zelf, die als een zeer intelligent man overkomt, zegt dat de bedoeling van de film niet zozeer het strelen van zijn ego was, maar het plaatsen van wat hij heeft meegemaakt in een juiste historische context, namelijk het neoconservatieve Amerika van Reagan. Hierbij dient gezegd dat de échte dominee Jerry Falwell zo sportief was om hieraan zijn medewerking te verlenen.


Vervolgens krijgen we nog een artikel uit de New York Times "Larry Flynt: Patriot", naar aanleiding van het uitkomen van de film, filmografische informatie van cast en crew, en trailers voor de film zelf, voor Charlie's Angels 2: Full Throttle en Enough. Tot slot zit er nog een leuke easter egg verborgen.

CONCLUSIE
Er zijn zo van die films die, naast een boeiend verhaal, ook nog op een bijtend sarcastische manier zout in enkele zwerende wonden van de maatschappij strooit, zoals de Amerikaanse hypocrisie rond al wat met seks te maken heeft. In dat opzicht is The People Vs. Larry Flynt een must-see! Sterk!