FILM
Telkens een wraakfilm hoge toppen scheert aan de bioscoopkassa's reageren exploitanten en recensenten verbaasd. Het is alsof men in een permanente, collectieve ontkenningsfase zit betreffende de eeuwige populariteit van het genre. Toen ruim een jaar geleden Law Abiding Citizen onverwacht meer dan twintig miljoen dollar binnenrijfde tijdens z'n Amerikaanse openingsweekend, was het weer van dat. Nochtans zou het voor iedereen duidelijk moeten zijn dat het verhaal van een echtgenoot die wraak wil nemen op de moordenaars van zijn gezin iets is waarmee jan en alleman zich kan identificeren. Het feit dat de protagonist ook achter het totale rechtssysteem aangaat, maakt de prent des te fascinerender. Wie zou immers niet het recht in eigen handen nemen om de gerechtigheid te krijgen die justitie niet altijd kan bieden? Toegegeven, de protagonist in Law Abiding Citizen gaat hier wel érg ver in. Maar zijn het niet de laatste drie lettergrepen van een wraakfantasie die per definitie het meest tot de verbeelding spreken?

De film opent met de inbraak in het huis van Clyde Shelton die dankzij de bruutheid van twee criminelen resulteert in de dood van Clydes vrouw en dochter. Wanneer de daders gearresteerd worden, lijkt een eerlijke berechtiging een formaliteit. Maar het DNA-bewijs wordt niet toegelaten, waardoor aanklager Nick Rice een deal moet sluiten met een van de inbrekers om de ander tot de doodstraf te veroordelen. Clyde kan daar niet mee leven en tien jaar na de feiten vermoordt hij zelf op pijnlijke en gruwelijke wijze de moordenaars van zijn gezin. Hij belandt in de cel, waar hij een psychologisch spelletje start met Nick Rice: als de aanklager het spelletje niet meespeelt, zal iedereen die een rol speelde in de mank gelopen berechtiging van de moordenaars gedood worden. Het feit dat Clyde achter de tralies zit, verhindert hem niet die bedreiging hard te maken.

Law Abiding Citizen verschilt van de stereotiepe wraakfilm omdat de protagonist er nu eens niet zelf op uit trekt om iedereen die hem tegen de haren instreek om het leven te brengen. Slechts éénmaal zie je Clyde iemand doden en dat is dan nog een persoon die eigenlijk niets met zijn wraak te maken heeft. Vanuit de gevangenis orchestreert hij eerder een plan dat een decennium nodig had om tot rijping te komen. In die optiek zijn er inmiskenbare parallellen met Seven. In de beste sequenties van Law Abiding Citizen bezit de prent dezelfde intensiteit, spanning en sociale relevantie als de Brad Pitt-film, hoewel de visuele verbeelding van regisseur F. Gary Gray een stuk beperkter is dan die van David Fincher indertijd. Maar naarmate de prent vordert, kom je tot het besef dat de vermeende intelligentie van het script slechts een gemakkelijk te doorprikken ballon is die leidt tot een hoogst onbevredigend slotkwartier met een twist die zo debiel is, dat je je verontwaardiging luidop wil uitschreeuwen.

Het belangrijkste probleem met de climax is dat die de emotionele weg die de kijker samen met Clyde Shelton aflegde, volledig negeert. Zoals vertolkt door Gerard Butler is de protagonist een goede familieman die we allemaal (her)kennen en wiens daden perfect te begrijpen zijn, hoe gruwelijk hij ze ook vorm geeft. Zijn intelligentie is een breuk met de rauwe daadkracht van de typische hoofdrolspeler in een wraakfantasie, waardoor hij voortdurend de aandacht weet vast te houden. Law Abiding Citizen is ZIJN verhaal en daarom is het onbegrijpelijk dat de makers denken dat de ware protagonist van de film aanklager Nick Price is. Niet alleen is het personage volkomen ongedefinieerd en doodsaai, ook de barslechte vertolking van Jamie Foxx rechtvaardigt niet waarom men in het laatste halfuur sympathie voor hem tracht los te weken. In nevenrollen dragen de altijd goede Bruce McGill en Leslie Bibb respectievelijk wat humor en sensualiteit bij, maar het merendeel van de personages is niet meer dan een kartonnen pion op een naar een onorthodox schaakmat evoluerend schaakbord.

Er is voldoende om van te genieten in Law Abiding Citizen. De prent is een bijzonder professionele onderneming, met een gedegen fotografie, een dynamische montage en een goed gebruik van de sets, zowel indoor als outdoor. Maar het tempo is reden voor bezorgdheid (er kon gemakkelijk twintig minuten geknipt worden, zeker in de beginfase) en de belofte van een intelligente wraakthriller wordt slechts sporadisch waargemaakt, om finaal razendsnel in drijfzand weg te zinken. Kortom: wat begon als een leuke variatie op een genre met nauwelijks innovatie, eindigt op een gigantische deceptie. Law Abiding Citizen had dé guilty pleasure van het jaar kunnen zijn, maar kiest er onoordeelkundig zelf voor dat niet te zijn.

BEELD EN GELUID
Goede contrasten, een lowkey maar consequent kleurenpalet en een uitstekende scherpte maken dat Law Abiding Citizen een goede transfer kan voorleggen. Niettemin ogen vooral de daglichtscènes wat grijzig in de duistere vlakken: de kwaliteit van de zwartweergave had bijgevolg wat beter gekund. Het Master Audiospoor vindt een prima evenwicht tussen de veelvuldige dialoogscènes en de occasionele luidruchtige actiesequentie.s Dat de kijker zich gemakkelijk in het verhaal kan verplaatsen, is bijgevolg deels de verdienste van de hoogstaande soundtrack.

EXTRA'S
De disk bevat geen extra's.

CONCLUSIE
Law Abiding Citizen is een ongewone wraakfilm, die lange tijd de schijn kan ophouden dat dit een prent is die op een hoger intellectueel niveau speelt dan de gemiddelde actiethriller. Maar zelfs de uitstekende performance van Gerard Butler kan niet verhinderen dat de ontknoping al het goede wat vooraf ging bruusk de kop indrukt. Beeld en geluid halen het niveau dat je verwacht van een recente Hollywood-film, maar een bonussectie is niet aanwezig.