FILM
Als klassevakman Peter Weir 7 lange jaren na Master And Commander: The Far Side Of The World (2003) nog eens zijn regisseurspetje opzet, dan is dat een reden om ons te verheugen. Opnieuw levert Weir een degelijke en mooie film af, maar The Way Back schiet toch tekort om pareltjes als Dead Poets Society (1987) of The Truman Show (1998) te evenaren. 

De film is gebaseerd op een boek geschreven door de Poolse commandant Slavomir Rawicz, die - naar eigen zeggen -  in 1940 uit een Siberisch werkkamp ontsnapte en een tocht van meer dan 6000 km naar India ondernam, te voet! Onze centrale figuur heet Janusz, een Pools officier die in een goelag terechtkomt nadat zijn vrouw hem - onder dwang - aanduidde als spion. Het zwaarbewaakte kamp biedt niet meteen ontsnappingsperspectieven en zelfs bij een succesvolle ontsnapping zit je in the middle of nowhere, omringd door alleen maar bomen en sneeuw, in de Siberische vrieskou. Niettemin onderneemt Janusz, samen met een zestal andere kampleden, de dodentocht. Eerst doorkruisen ze de Siberische bossen, dan krijgen ze in Mongolië en China de droogte van de Gobi woestijn voor de kiezen en wie er daarna nog bij is mag nog even de Himalaya beklimmen om eindpunt India te bereiken. Niet meteen een wandeling door het park dus en zelfs Google Maps laat weten de route Irkoetsk - Calcutta niet te kunnen berekenen.



Op hun tocht zien we in welke barre omstandigheden ze moeten trachten te overleven, hoe hard ze afzien en zich langzaam voortslepen langs onherbergzame paden. Als kleine stipjes glijden ze de spectaculaire panorama's voorbij, als betekenisloze insecten in de grootsheid van de natuur.

Hoe prachtig de fotografie van de omgeving moge zijn, we missen toch dat stukje inleving in de personages. Tijdens de tocht komen we weinig te weten over de karakters in de groep en daar mist de film wat diepgang. Zonder medeleven kijk je veeleer naar een natuurfilm dan naar een verhaal over mensenlevens. De focus ligt vooral op de terugtocht (zoals de titel aangeeft), hoe zwaar die onderneming wel is en het fantastische kader waarin die gebeurt. Maar ook in deze focus missen we het besef van tijd, nergens vinden we een aangrijpingspunt dat ons leert hoe lang ze onderweg zijn, hoeveel tijd ze besteden in de verschillende streken die ze doorkruisen. Met wat meer uitgewerking van personages en verhaal zou deze film een topper zijn: een gemiste kans!



BEELD EN GELUID
The Way Back is een film die gemaakt is om te verschijnen op Blu-ray! We krijgen zeer scherpe beelden van de magnifieke brokken natuur te zien met diepe zwartkleuren. Af en toe zien we een iets te getruceerde nachthemel, maar de details maken dat ruimschoots goed. Elk stoppeltje van Ed Harris' baard komt haarfijn in beeld, alsook de textuur van de lompen waarinde mannen gehuld zijn. De aftakelende gezichten (gekloven lippen,...) worden vaak in spectaculaire close-ups gebracht en de (niet verzilverde) nominatie voor Oscar voor beste make-up 2011 is hier zeker op haar plaats.



Ook qua geluid worden we verwend: de 5 kanalen worden veel gebruikt en natuurkrachten zoals de krachtige wind van een sneeuwstorm en de schrapende korrels van een zandstorm klinken kristalhelder en doen ons in Siberië of de Gobi-woestijn wanen. 


EXTRA'S
Geen

CONCLUSIE
Een tocht van duizenden kilometers te voet is iets om het op de heupen (en voeten) van te krijgen. Desondanks ontsnappen Janusz en 6 andere goelaggevangenen uit hun werkkamp om de waanzinnige onderneming te beginnen. Peter Weir richt zich vooral op de ellenlange reis en de uitputtingsslag die ermee gepaard gaat, met veel oog voor de prachtige landschappen, maar hij verliest echter de uitwerking van zijn personages ujit het oog, wat een empatisch gevoel bij de kijker teweegbrengt. We kunnen concluderen dat Weir na zeven jaar afwezigheid op de terugweg is naar zijn beste films, maar dat hij tot op heden slechts halfweg is.