FILM
Michigan, ergens in de jaren '70, een upper middle class eersteklas roddelbuurt. Hét praatje van de dag is dat Cecilia (Hanna Hall), de jongste dochter van de op zijn zachtst gezegd ietwat saaie wiskundeleraar Robert Lisbon (James Woods) heeft geprobeerd om zichzelf van kant te maken door in bad haar polsen over te snijden. Cecilia en haar zussen, Mary (A.J. Cook), Bonnie (Chelse Swain), Therese (Leslie Hayman) en Lux (Kirsten Dunst), zijn, ondanks wanhopige pogingen van de ouders om dit tegen te houden, hun kinderjaren ontgroeid, en ze zijn voor de vele puberjongens in de buurt de ultieme natte droom. De psychiater (Danny DeVito) raadt de oerconservatieve Lisbon en zijn religieus fanatieke vrouw (Kathleen Turner) aan om de teugels wat te laten vieren en hun vijf dochters wat meer de vrije hand te laten. Het eerste en enige feestje dat de Lisbons thuis organiseren is echter zo stomvervelend dat Cecilia uit miserie een tweede zelfmoordpoging waagt, en deze keer lukt het haar ook.

Vader en moeder Lisbon worden van verdriet met de minuut meer knettergek, en willen hun vier overblijvende kinderen geen duimbreed meer toegeven. Vooral de jongste dochter Lux is geobsedeerd door jongens. De hartenbreker van de school, Trip Fontaine (Josh Hartnett), slaagt erin om vader Lisbon toch nog om te praten, en samen met drie vrienden mogen ze de zussen meenemen naar het schoolbal. Trip en Lux komen echter niet op een zedelijk uur thuis, hebben zich niet aan de "eerbare bedoelingen" gehouden die Trip nochtans beloofd had, en ten huize Lisbon is het kot te klein. Vader haalt zijn dochters van school, moeder verplicht Lux om haar platen te verbranden, en de kinderen krijgen een ondraaglijk huisarrest, waar ze maar op één manier aan kunnen ontsnappen. De titel verraadt natuurlijk al hoe.

Sofia Coppola's debuut was er onmiddellijk één dat kan tellen, want ze heeft zich gewaagd aan de verfilming van het bijzonder complexe boek van Jeffrey Eugenides. De film wordt gekenschetst door een bijzonder intrinsieke maar ook ingewikkelde vertelstructuur, een soort plakboek van herinneringen die de jongens uit de buurt na zovele jaren nog aan de Lisbon-zusjes hebben overgehouden. Ook de fotografie is zeer apart, een complexe mengeling van werkelijkheid en fantasiebeelden, geladen van de symboliek, en alhoewel enkele filmtrucs al niet echt nieuw meer te noemen zijn (zoals de versnelde natuurbeelden voor de verstrijkende tijd), zitten er ook enkele bijzonder geniale vondsten in. Daarnaast krijgen we ook enkele krasse staaltjes van gitzwarte humor - wanneer Lux haar platen moet verbranden, geeft moeder de poging al snel op omdat heel haar huis vol vinyldampen hangt. De lijm die dit alles bijeen houdt, is dat alle stukjes, zowel traditioneel als innovatief, goed in elkaar gepuzzeld zitten, en dit levert een vertelsgewijze trage maar boeiende film op, die echter over de ganse lengte emotioneel ongelofelijk zwaar geladen is.

Coppola is erin geslaagd om gevoelens als obsessie, lust en passie tastbaar te maken, en dit met eerder bescheiden middelen. Soms lijkt dit oppervlakkig op een inzending van een amateurfilmclub, maar dat is het allesbehalve. De acteurs, dan. Het contrast tussen de onbuigzame wereldvreemdheid van de ouders en het hoge Lolita-gehalte van de meisjes - vooral Kirsten Dunst krijgt uitgebreid de gelegenheid om zich in de kijker te werken - werkt zeer aanstekelijk. James Woods en Kathleen Turner (die er op tien jaar dertig jaar ouder ziet - echt waar!) zijn zeer atypisch gecast, respectievelijk als een wereldvreemde kwiet en een geforceerd vriendelijke tante die je op familiefeestjes zo veel mogelijk probeert te mijden. Sofia Coppola heeft zelfs acteurs als Danny De Vito en Scott Glenn een klein rolletje weten aan te praten, wat uiteraard nog meer acteerpret garandeert.

BEELD EN GELUID
De dvd van The Virgin Suicides werd eertijds bij ons uitgebracht door Bridge. Waar de rechten in de Benelux nu zitten is een mysterie, en de kans dat deze bij ons op Blu-ray wordt uitgebracht is slim to none. Voor wie regio A-apparatuur in huis heeft, kunnen we met gerust geweten deze Criterion-release aanraden. In de originele beeldverhouding van 1.66:1 - bij Criterion is elk detail belangrijk - krijgen we een nieuwe 4K-scan van de film, goedgekeurd door Sofia Coppola zelf. De film ziet er daardoor uit alsof die met de huidige technologie geschoten is. De pastelkleuren dompelen ons al dadelijk onder in de jaren '70, maar het beeld is extreem helder en goed afgelijnd. De kleuren zijn overigens opnieuw op punt gesteld en zijn levensecht en genuanceerd. Ook het contrast staat precies op punt, wat je onder meer ziet in de scène waarin Trip en Lux tijdens het bal onder een tafel duiken om een flesje schnapps leeg te zuipen en vervolgens een tong te draaien. Printbeschadigingen zijn onbestaande. De DTS-HD MA 5.1-geluidstrack is levensecht, zo echt zelfs dat ik op gegeven moment pas realiseerde toen er in de CC-ondertiteling [dog barking] stond, dat die hond op de geluidsband stond, terwijl ik dacht dat er ergens in de buurt een beest aan het blaffen was. Om maar te zeggen: de surrounds worden erg subtiel aangesproken. The Virgin Suicides is niet dadelijk een actiefilm, maar Criterion heeft de geluidstrack met zorg behandeld. Zo klinkt bijvoorbeeld de atmosfeer in het voornoemde bal levensecht, en telkens als één van de Lisbonzusjes een plaat oplegt, hoor je het kraken van het vinyl. De soundtrack bevat een flinke portie seventiesmuziek met onder andere 10CC, Heart en Todd Rundgren, en daarnaast is de soundtrack aangevuld met muziek van het Franse elektrojazzduo Air, die mede dankzij de film hun hit Playground Love aan de man konden brengen.

EXTRA'S
Criterionreleases staan erom bekend dat ze flink wat zinvol bonusmateriaal meekrijgen, en dat is met The Virgin Suicides niet anders. Nadeel is dat het bonusmateriaal niet ondertiteld is. De retrospectieve documentaire Revisiting The Virgin Suicides (26:12) bevat interviews met regisseur Sofia Coppola, cameraman Ed Lachman en acteur Josh Hartnett en Kirsten Dunst. Ze hebben het onder meer over de visuele stijl, de inbreng van auteur Eugenides en het gebruik van muziek. In Jeffrey Eugenides on The Virgin Suicides (15:31) vertelt de auteur in een recent interview hoe hij gecontacteerd werd door Sofia Coppola nadat reeds verschillende voorstellen tot verfilming door anderen werden afgewezen. Eugenides voelde onmiddellijk de klik, en was zeer tevreden over de manier waarop de acteurs gecast werden op een zodanige manier dat ze dicht bij de personages uit zijn boek lagen. In Strange magic (13:13) schrijft auteur/columniste Tavi Gevinson over haar visie op de film en de thema's daaruit. Making of The Virgin Suicides (23:04) is een promo uit de oude doos (1998), waarbij het voornaamste filmwerk gedaan werd door Sofia Coppola's moeder. De stukken footage worden afgewisseld met filmclips en interviews.

Dan krijgen we Lick the Star (13:58), een kortfilm uit 1998 door Sofia Coppola, waarbij het gemeenschappelijk thema met de film de dagelijke angsten en prestatiedrang van tieners zijn. Uiteraard kan ook de videoclip van Air van het nummer Playground Love (3:39), dat onlosmakelijk met deze film verbonden is, niet ontbreken. Afsluiten doen we met twee trailers (3:38) uit de oude doos. De disk wordt verzegeld van een informatief boekje. Al wat er eigenlijk ontbreekt aan deze film is een commentaartrack.

CONCLUSIE
The Virgin Suicides bevindt zich ergens op de scheidingslijn tussen mainstream-cinema en arthouse, dichter bij het laatste dan het eerste, en markeert het begin van de succesvolle samenwerking van Sofia Coppola en Kirsten Dunst, wat onder meer later zou resulteren in Marie Antoinette en The Beguiled. De film, vooralsnog het beste werk van het duo, zou eigenlijk verplicht kijkvoer moeten zijn voor iedereen met puberende dochters. Criterion heeft de film technisch zeer goed behandeld en zinvol bonusmateriaal toegevoegd.