SERIE
"Ze leerden hun volk winchen"

Eén van de meest prestigeuze TV1-reeksen ooit gemaakt was zonder meer Windkracht 10. Na twee seizoenen moest de VRT zelfs ophouden wegens onnoemelijk te duur zijn, zo zeer hadden ze zich hieraan vertild, maar het succes ervan was recht evenredig met de middelen. De reeks, die elke zondag meer dan een miljoen kijkers geboeid hield, en aan Nederland, maar ook in een schabouwelijk Frans gedubde versie aan de Waalse zusterzender RTBF werd verkocht, beschrijft in 13 afleveringen het wel en wee van het 40e Seach and Rescue, een in Koksijde gevestigde legereenheid, die met behulp van impressionante Seaking-helikopters reddings-en ondersteuningsoperaties aan de Belgische kust uitvoert. Als gevolg hiervan werd het voordien niet altijd fraaie beeld van het Belgische leger genuanceerd, de werking van dit in werkelijkheid echt bestaande smaldeel werd zo uitvoerig uit de doeken gedaan, dat termen als winching en scramble in Vlaanderen gemeengoed werden. Voor de reeks verteerbaar te maken werden wel de nodige soap-elementen ingebouwd, maar netto bekeken en de actie afgewogen tegen het drama, is het het evenwicht hiertussen dat de reeks in balans houdt, en de crème de la crème van de Vlaamse acteurs die in de reeks mooie sier maakt. Onder meer Gène Bervoets zag zijn marktwaarde fel toenemen, natuurtalent Vic De Wachter mocht na zijn succes in Niet Voor Publicatie nog eens uitpakken met zijn kunde, Ann Ceurvels bevestigde eens te meer haar status van leading lady van het Vlaamse acteursgilde, en vooral Warre Borgmans als de CO (commanding officer) Jean-Louis-Hubert De Jonge maakte een zeer positieve en doorleefde indruk. Om de reeks ook in Nederland te doen aanslaan, werden gastrollen aangeboden aan onder meer Monique van de Ven en Antoine Kamerling, en werd Huub Stapel één van de hoofdrollen aangeboden. Enige beetje uit de toon vallende personage is Lude Busschots, die misschien niet echt de sympathiekste rol toebedeeld kreeg, maar zich ook constant bezondigt aan overacting. Een andere belangrijke troef was het uitspelen van Fonny De Wulf om de reeks te voorzien van een originele, frisse en eigentijdse soundtrack die, naast de reeks ondersteunen, de VRT ook nog een aardige cent heeft opgebracht aan CD-verkoop.



PERSONAGES
Boordcommandant Peter Seghers (Gène Bervoets) is de macho kapitein van het team dat we op de voet volgen. Hij houdt van bier, moto's en vooral van vliegen (niet de insecten natuurlijk!), maar heeft een traumatische ervaring op F16 opgelopen waar hij toch tenminste gedeeltelijk verantwoordelijk was voor een ongeluk dat zijn beste vriend het leven heeft gekost.

Wing Operations Officer Anne Linders (Andrea Croonenberghs) leidt het commandocentrum van Koksijde Search and Rescue. Ze heeft een aan-afrelatie met Peter, maar zal toch uiteindelijk ondervinden dat zijn onstabiel gedrag hun relatie niet ten goede komt.

Duiker Dirk De Groot (Huub Stapel) wordt vanuit Leeuwarden gemuteerd naar Koksijde, om daar de plaats van de in elkaar gestorte duiker Frans in te nemen. De stille, in zichzelf teruggetrokken Nederlander wordt aanvankelijk niet door de crew geaccepteerd, maar zijn bescheiden bijdragen als redder in nood doen het respect voor hem geleidelijkaan toenemen. Deze weduwnaar moet naast zijn job ook nog voor zijn dochtertje Sandra instaan.

CO Jean-Louis-Hubert De Jonge (Warre Borgmans) is de alom gerespecteerde leidende officier. Zijn verleden als piloot ligt achter hem, en hij leidt nu streng maar rechtvaardig de coördinatie van het 40ste. Zijn vrouw Evelyne, de dochter van de generaal, wil dat hij snel carrière maakt op de generale staf in Brussel, maar hij is er niet de man naar om zich door politiek dienstbetoon op te werken.



Copiloot Stef Van Looy (Tom Van Bauwel) is Peters partner in crime. Hij houdt als geen ander van vrouwen, en wil graag piloot-commandant worden. Een zwaar ongeval drukt die droom echter de kop in.

Flight Engineer Patrick Adams (Ludo Busschots) is verantwoordelijk voor het winchen, het optakelen van personeel van op de Seaking. Hij houdt zielsveel van zijn vrouw Lies, die een immobiliënkantoor uitbaat, maar hij heeft een moeilijk, confronterend karakter, dat zijn collega's voortdurend het leven zuur maakt.

Boordcommandant Bob Govaerts (Vic De Wachter) leidt het tweede Seaking-team. Met nog honderd dagen te gaan, en een levenslange ervaring als C130-vliegenier op Afrika maakt van hem de wijze Nestor van het gezelschap.

Copiloot Claudia Castel (Ann Ceurvels) wordt op de basis van Koksijde verwelkomd als opvolger van Bob. Ze wil met de job de nodige vliegervaring opdoen om haar carrière op F16 een stimulans te geven, maar Seaking-piloot bevalt haar gaandeweg meer en meer, ook door het charmante gezelschap van Peter.



Boordnavigator Nick Bouvry (Wim Opbrouck) heeft net een pijnlijke scheiding achter de rug, en betaalt zich blauw aan alimentatie. Daarom probeert hij op allerlei manieren een centje bij te verdienen. Zijn ex Jeanine laat hem amper in de buurt van zijn dochter Kitty. Aan boord van Peters crew zorgt hij voor de bediening van de radarpost.

Medic Kurt Leysen (Marc Van Eeghem) is de arts van het gezelschap, die de eerste noodhulp moet bieden aan slachtoffers. Hij riskeert zijn huwelijk met Samantha en zijn zoontje Karel voor een stormachtige relatie met de eigenares van het luxe-hotel l'Apostrof. Maar wij vinden dat iedereen die Veerle Dobbelaere verkiest boven Hilde Heijnen knettergek.

Balie- en weervrouw Samantha Liekens (Hilde Heijnen) probeert ondanks de strapatsen van haar echtgenoot Kurt hun huwelijk te redden. Desondanks poogt ze soms wanhopig om haar relatieproblemen niet af te laten schijnen op haar huwelijk.

Chief Groundcrew Jef De Laet (Tom Van Landuyt) is verantwoordelijk voor het onderhoud op de grond van de Seaking-helikopters en andere hardware. Hij heeft de ondankbare taak om zijn bureau te moeten delen met Patrick, met wie hij voortdurend in de clinch ligt.

In diverse bijrollen herkennen we ondermeer ook nog Monique Van de Ven, Antoine
Kamerling, Jaak Van Assche, Pol Goossens, Veerle Dobbelaere, Katelijne Verbeke, Kurt
Defrancq, Tine Van den Brande en vele anderen.



AFLEVERINGEN
Ondanks het feit dat de verhalen meestal verschillende afleveringen doorlopen, toch een korte synopsis.

1. Stormschade
Duiker Frans stort tijdens een reddingsmissie volledig in. De crew van Peter geeft hem respijt, maar wanneer hij een tweede gelijkaardige fout maakt, waarbij er een slachtoffer valt en hij uit frustratie het ziekenhuispersoneel hardhandig wil aanpakken, wordt zijn positie onhoudbaar, en vervangt de CO hem door Dirk, een marinier uit Leeuwarden.

2. Hoog bezoek
Generaal Cassiman, de schoonvader van de CO, houdt een verrassingsinspectie op de basis. De CO heeft bevolen om de basis kraaknet achter te laten, maar een noodoproep op een lekgeslagen boot maakt dat 12 Poolse kinderen het weekeinde moeten doorbrengen op de basis, die al gauw terug een zwijnestal wordt. Onder meer houdt dit in dat Peters motorboottripje naar Engeland komt te vervallen.

3. Tiger, Tiger
Dirk redt het leven van de uitbaatster van het luxueuze l'Apostrof-hotel, die tijdens een duiktochtje in een net verstrikt is geraakt. Kurt raakt in de ban van deze vrouw. Na een vals alarm-noodoproep belandt Peters crew op de luchtmachtbasis van Kleine Brogel, waar Peter ooit nog als F16-piloot heeft gediend. De Nederlander Mike jaagt Peter op de kast met zijn verleden op te rakelen. Stef heeft ondertussen een eerste ontmoeting met luitenant Claudia Castel, die eerlang gemuteerd wordt naar Koksijde.



4. Fish, chips & cockpit drill
Dirk slaagt er niet in een vrouw van een zeiler te redden die zijn uitrusting niet onbeheerd durft achterlaten. Anne heeft een krot gekocht, en Dirk biedt aan haar te helpen met de renovatie. Claudia brengt intussen voornamelijk de mannen op de basis het hoofd op hol. Patrick krijgt de indruk dat zijn vrouw hem bedriegt, en Nick heeft, om het muizenprobleem op de basis onder controle te krijgen, een kat aangeworven.

5. Operatie Wash & Go
Aan het 40ste wordt gevraagd om het Speciaal Interventie-Eskadron van de rijkswacht te ondersteunen bij een aktie tegen drugsmokkelaars. De zaak wordt bemoeilijkt door de schijnbare betrokkenheid van Bobs zoon, die op één van de foto's te zien is. Annes relatie met Peter loopt intussen danig spaak, omdat hij zijn vrijheid voor haar niet wil opgeven.

6. Geen zee te hoog
Op de familiedag op de basis in Koksijde, wordt voor de barbecue per helikopter gemoedelijk een mand vis voor de barbecue gehaald. Kurt verlaat definitief zijn vrouw, en neemt zijn intrek in l'Apostrof. Wanneer Peter en Claudia en twee F16-piloten een reddingsoefening op zee uitvoeren, wordt die ruw onderbroken door een visserssloep in nood. Bij het optakelen van het slachtoffer geraakt de haak vast, en wordt de Seaking bijna de zee ingetrokken. Dirk duikt het in zee gestorte slachtoffer achterna.

7. Slagzij
Dirk moet door zijn onverantwoorde gedrag op de vissersboot voor de krijgsauditeur verschijnen. De CO neemt het echter vurig op voor zijn duiker. Dirk en Kurt moeten op een schip assisteren bij een bevalling. De emoties worden Dirk te veel, en hij stort zijn hart uit bij Anne. Ondertussen neemt het gekibbel tussen Stef en Claudia buitenmaatse proporties aan, omdat zijn charmes blijkbaar geen invloed hebben op haar. Claudia neemt wraak. Evelyne, de vrouw van de CO begint intussen meer te drinken dan goed voor haar is.



8. Hard tegen hard
De sportieve meeting tussen verschillende internationale Search and Rescueteams draait uit op een fiasco voor het 40ste, vooral omdat Peter en Dirk in dispuut liggen over Anne. Het komt zover dat de CO persoonlijk moet ingrijpen. Nicks dochter Kitty geraakt intussen vast in het drijfzand, wat de crew eens te meer doet uitrukken, en waarmee ze bewijzen toch samenhorig genoeg te zijn als het erop aankomt.

9. Vriend en vijand
De ganse crew moet op overlevingstoch naar de Ardennen, waar de militaire politie de rol van vijand speelt. Patrick wordt als een van de eersten "gevangen", maar nadat hij
vernomen heeft dat zijn vrouw Lies zwanger is, kan zijn dag toch al niet meer stuk. Peter en Claudia groeien tijdens de tocht dichter naar elkaar toe. Het overlevingsspel wordt echter hard gespeeld, zo hard zelfs dat Stef een zwaar ongeval heeft.

10. Natte voeten
Stef zal tot het einde zijner dagen moeten doorbrengen in een rolstoel; de crew is aangeslagen, en Stef ziet zijn droom als piloot van een Seaking aan zich voorbijgaan. Peter en zijn crew moeten in Nederland een simulatie uitvoeren in een kapseizende onderwatertank. En ondanks het feit dat zijn 45e, dus zijn pensioen nakende is, moet de stoere Bob een conditietest ondergaan in een centrifuge, waar hij maar bleek uitkomt. Anne moet op het zoontje van Samantha en de dochter van Dirk passen.



11. Afscheid
Bobs laatste dag op de Seaking is begonnen. Als uitsmijter moet de crew journaliste Fredericka Beekman gaan redden, die een boek over het 40ste heeft geschreven, maar het verbod om eens één keer mee te mogen vliegen probeert te omzeilen door zich moedwillig als drenkeling te laten "redden". Uiteindelijk wordt het feest voor Bob een succes, en op zijn laatste werkdag moet hij uiteindelijk toch nog een echte scramble uitvoeren. Jef is intussen een relatie begonnen met één van Stefs verpleegsters.

12. Vergiftigd geschenk
De zeevaartinspectie vordert het 40ste om een schip - eerder een drijvend wrak - te inspecteren. Aan boord breekt een brand uit, en Dirk en Kurt komen daardoor in levensgevaar. Kurt verbreekt zijn relatie met Ines, en gaat met hangende pootjes terug naar Samantha. Evelyne heeft zich laten opnemen in een ontwenningskliniek, en Jef is - buiten het medeweten van de crew - hals over kop getrouwd.

13. Airshow
Tussen Kurt en Samantha is na de stormachtige maanden alles weer koek en ei. Koksijde fungeert als gastheer voor een internationale vliegshow, wanneer de crew hals over kop moet vertrekken. Een plezierboot is gekapseisd, en de dochter van de schippers zit nog als een rat in de val opgesloten. De CO neemt zelf plaats als copiloot, en Dirk waagt eens te meer zijn leven voor de slachtoffers. Sandra en Anne wachten bang af aan de radio...



BEELD EN GELUID
Bridge Entertainment heeft niet zo'n beste reputatie wat DVD-releases betreft, maar voor deze Windkracht 10-box zijn we, net als bij de Flikken-boxen, zeer tevreden over de kwaliteit. Vooral de beeldkwaliteit is zeer prijzenswaardig. Windkracht 10 was één van de eerste shows die de VRT in breedbeeld uitzond, en de keuze voor een anamorfisch beeld maakt dat de beelden deze DVD-box mogelijk nog beter uit de verf komen dan de TV-uitzendingen eertijds. Het was een wijze beslissing om de afleveringen te spreiden over vier double layer-discs. Naast een haarscherp beeld, waarin we veel detail ontwaren, kan deze release ook pronken met schitterende kleuren, nagenoeg afwezigheid van grain en vooral een quasi foutloze transfer. Het enige wat deze release van een perfecte beeldscore weerhoudt, is de interlacing die soms wat problemen geeft. Voor het geluid moeten we ons tevreden stellen met een Dolby Surround 2.0-track, overigens het oorspronkelijke geluidsformaat dat voor de serie gehanteerd werd. Niet dat deze reden tot klagen geeft, want de dialogen zijn duidelijk en de muziek perfect evenwichtig. Sporadisch kan men Nederlandse ondertiteling optioneel opzetten bij de Engels gesproken stukken, onder meer de communicatie van in de cockpit. Anders dan bij Flikken is er geen volledige ondertiteling voorzien, maar de dialogen zijn - gelukkig - niet in het Westvlaams. Akkerdjie!



EXTRA'S
De redelijke selectie aan extra's vinden we allemaal op disc 1 terug. Naast geanimeerde menu's bevat de eerste disc ook een onhebbelijke verplichte trailer voor De Zaak Alzheimer, een slechte gewoonte die men blijkbaar van Buena Vista heeft overgenomen. Daarnaast staan op de eerste disc twaalf fiches met beschrijvingen van de
hoofdpersonages, en zowat alle stukjes beeldmateriaal uit andere programma's waarin er
ooit maar sprake is geweest van Windkracht 10:
• Een rondleiding op de set met Andrea Croonenbergs van 6 minuten uit "1 voor iedereen"
• Een interview met Tom Van Bauwel en commandant Vlieger Claeys van 13 minuten uit
"De Zevende Dag"
• Een fragment uit het journaal van 2 minuten, waarin de crew zich voorstelt.
• Een interview met Huub Stapel van 7 minuten uit "Nieuwe Maandag"
• Een interview Andrea Croonenberghs van 5 minuten uit Reyersdijk
• Een tocht op de set van Windkracht 10 met Chris Dusauchoit van 5 minuten uit "Nieuwe
Maandag"
• Een fragment uit het journaal van 2 minuten, waarin enkele die-hardfans op een
opendeurdag de luchtmachtbasis van Koksijde bezoekt.
• Enkele sfeerbeelden (making of) van Windkracht 10, samen 4 minuten.
• Drie trailers, namelijk voor het tweede seizoen van Windkracht 10, het derde van Flikken en de in de maak zijnde De Zaak Alzheimer.



CONCLUSIE
Waarom de VRT totnogtoe zo terughoudend is met het vrijgeven van hun archief op DVD, blijft ons een raadsel. Enkel de reeksen die in Nederland goed zijn aangeslagen, zoals Flikken en deze Windkracht 10, wordt dankzij Bridge Entertainment, die het potentieel van dit beeldpatrimonium goed hebben ingeschat, een tweede leven op DVD gegund. Wij wachten intussen op Heterdaad, Niet Voor Publicatie, Recht Op Recht en alle andere zondagavond-succesprogramma's. VRT, lezen jullie dit? Intussen kan U alvast het idee steunen door niet te twijfelen en deze reeks op DVD aan te kopen. Als dat geen mooie (gratis) reclame is!