Toen Goodbye, Dragon Inn van Tsai Ming-liang in 2003 in Taiwan verscheen, publiceerde een plaatselijke krant een cartoon waarin een cinemacomplex werd getekend. Aan de ene kant stond een ellenlange rij om de nieuwste Harry Potter te zien, terwijl aan de andere kant (die Goodbye, Dragon Inn vertoonde) een grote leegte te zien was. Het was een grap waar de Taiwanese regisseur tot op heden nog niet van bekomen is en het zegt ook veel over hoe de doorsnee man of vrouw denkt over zijn filmkunst. De critici, vooral dan de buitenlandse, heeft de cineast in ieder geval wel mee. In één van de lijstjes van het filmblad Sight & Sound dat onder BFI-vlag staat, werd Goodbye, Dragon Inn aangehaald als één van de beste films van de laatste jaren en op het 60e Internationale Filmfestival van Venetië kreeg de film de grote juryprijs. Elitaire cinema met een narcistisch trekje? Zeker en vast, maar ook zeer mooie en vooral trage cinema.

Het decor is een oude bioscoop in Taipei die zijn laatste dag beleeft. Op het programma staat King Hu’s martial arts-klassieker Dragon Inn uit 1967. De film loopt bijna zo goed als simultaan met de vertoning van de film. Terwijl een handjevol mensen in de zaal zit, volgt de camera het doen en laten van de mensen achter de schermen. Niet dat er an sich veel te zien is, de kassierster die sukkelt met haar prothese verorbert een gestoomd (verschrikkelijk vies) broodje en probeert de operateur te vinden. Bijna de hele film door volgen we haar door het cinemacomplex. Dienstplichtig, maar door haar ijzeren beugel om haar been worstelt ze minutenlang om de trappen op en af te gaan, en dat zie je dus daadwerkelijk. Een statische camera gericht op een trap, terwijl je de arme dame trede per trede op en af ziet gaan. Alledaagse cinema is het zeker en vast niet. In de cinemazaal gebeuren er de meest gekke dingen. Een bezoekster verliest haar schoen en klautert over de zetels. Er is een homoseksuele ontmoeting in de (alweer vieze) toiletten of er is Jun Shi, één van de originele acteurs uit Dragon Inn en die een traan wegpinkt als hij naar zijn jongere ik zit te staren. Er zijn overigens meer acteurs uit de originele film te zien, zoals Miao Tien die met zijn kleinzoon naar de film komt kijken.

Je kan de film op heel wat manieren bekijken. Een daarvan, en laten we daar maar ook eerlijk over zijn, zou kunnen zijn dat je de film gewoonweg strontvervelend vindt. Sommige scenes duren zolang en zijn zo statisch gedraaid dat je gerust een kopje thee kan klaarmaken terwijl de film loopt en zonder dat je ook maar één seconde hierdoor mist van het verhaal. Een andere optie kan ook die zijn van de tijd nemen. De camera gebruiken als observator, dingen waarnemen en de plaats innemen van een gluurder. Tsai Ming-liang wilde een film maken over de oude cinemacomplexen zoals we ze vandaag niet meer kennen. In Taipei ging hij op zoek naar zo’n cinema die ten dode opgeschreven stond en hij huurde het complex af voor een periode van een jaar om zo zijn ode te kunnen regisseren. Het gebouw dat je dus ziet is een echte cinema. De cinema ziet er wansmakelijk vies uit. De muren hebben nauwelijks nog een likje verf en overal staat een emmer klaar om de regendruppels op te vangen. Bijna ruik je de stank van de urinoirs door de pellicule. Meer mistroostig kan het niet. Een filmplek die ver verwijderd van de moderne filmtempels staat. Een oord waar het woord digitaal nog niet eens is doorgedrongen. En toch, is het een plaats die cinema uitademt en waar een cinefiel hart van gaat bloeden. Cinema’s zoals ze nooit meer zullen terugkomen.

De traagheid zal sowieso voor heel wat mensen het struikelblok zijn. In 80 minuten worden hooguit vijftien zinnen gezegd en voor de rest is het een camera die zich focust op zeer alledaagse, bijna banale dingen. Dingen die zo alledaags zijn dat we ze niet meer opmerken. Een poëtische film die zijn proza in de beelden zoekt. Het is aan u of in bent voor deze trip of niet.

BEELD EN GELUID

Zoals vele boutique-labels kiest ook Second Run ervoor om hun releases voortaan alleen maar op Blu-ray uit te brengen, maar wel met het allerbeste resultaat. Kwestie van je klanten te verwennen heet dat, en vooral om een antwoord te kunnen bieden op het alsmaar toenemend aandeel van de streamingdiensten. Deze film is volledig gerestaureerd en dat levert zo goed als piekfijne schilderijen op. De kleuren zelf zijn vies (het gaat immers om een bioscoop die zo goed als op instorten staat), maar tegelijkertijd zo mooi in beeld gebracht dat je ze zou willen omarmen. Een transfer met schitterende detailvoering en, maar dat had u uiteraard verwacht, niet de minste mankementen. De geluidsband is een Mandarijn DTS-HD MA 5.1 waarin vooral veel stilte zit en zonder enig effect, maar technisch valt er niets op aan te merken.

EXTRA'S