FILM
De film begint op 22 juni 1940, de dag waarop Frankrijk het wapenstilstandsverdrag ondertekent en de Duitse legereenheden het noordelijke deel van het land bezetten (het zuiden krijgt een marionettenregering o.l.v. de conservatief-nationalistische maarschalk Philippe Pétain). In het Franse plaatsje Bussy (Noord-Franse arrondissement Compiègne) verneemt Madame Angellier het nieuws via de radio. Ze kijkt bezorgd want haar enige zoon is een tijd geleden opgeroepen en ze is in het ongewisse over zijn lot. In haar statige huis op de markt van Bussy leeft ze samen met Lucile, de jonge echtgenote van haar zoon, maar de jonge vrouw heeft het er niet gemakkelijk, want Madame Angellier is een stuurse en stugge vrouw die haar schoondochter o.a. verbiedt om piano te spelen zolang haar zoon niet uit de oorlog is teruggekeerd.

Op weg naar Parijs, houdt een Duitse legereenheid halt in Bussy en de inwoners worden verplicht om de militairen te huisvesten. De jonge luitenant Bruno von Falk krijgt een slaapplaats toegewezen bij madame Angellier en haar schoondochter Lucile. Hij mag niet rekenen op wat je een hartelijk welkom zou noemen. Hij is de vijand, waarschuwt madame Angellier haar schoondochter, blijf uit z’n buurt! Dat doet de jonge vrouw ook, al vindt ze het pianospel van de Duitse luitenant wel erg mooi en is ze verrast als blijkt dat het om een muziekstuk gaat dat hij zelf heeft geschreven. Dat strookt niet met het beeld dat ze heeft van Duitse militairen, want die worden doorgaans afgeschilderd als lomp en brutaal. Een jonge eenzame jonge vrouw en een aantrekkelijke jonge kerel in één en hetzelfde huis, het blijft niet zonder gevolgen…
 

Elders in het dorpje gaat het er grimmiger aan toe. Op een boerderij van de Angelliers is een collega van Von Falk ondergebracht en die heeft een oogje op z’n gastvrouw, wat tot problemen leidt met de echtgenote. Via Lucile wordt een beroep gedaan op Bruno von Falk om de jonge Duitser op andere gedachten te brengen, maar die heeft daar geen oren naar. Kort daarop wordt hij dood teruggevonden. Von Falk krijgt van zijn directe overste de opdracht om de dader op te sporen en dat heeft een confrontatie tussen Duitsers en dorpsbewoners tot gevolg. Men rekent op Lucile om de voorvluchtige echtgenoot uit het dorp te smokkelen en naar Parijs te brengen. Ze vraagt Bruno von Falk – met wie ze ondertussen een meer dan vriendschappelijke relatie heeft – om een pasje om een ziek familielid in Parijs op te zoeken, maar te laat verneemt hij dat daarin een aantekening is aangebracht opdat ze bij de eerste wegblokkade toch zou worden gecontroleerd…
 

Suite Française is gebaseerd op een novelle van de Frans schrijfster Irène Némirovsky. Ze werd geboren in Oekraïne als dochter van een Joodse bankier die na de Oktoberrevolutie van 1917 via Zweden naar Parijs vluchtte. In 1929 brak ze door met de roman David Golder die in verschillende talen werd vertaald. Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog trok ze zich terug op het platteland waar ze bleef schrijven, ook al kreeg ze haar werk niet meer gepubliceerd. In juli 1942 werd ze opgepakt en naar Auschwitz gebracht waar ze een maand later overleed ten gevolge van een tyfusbesmetting. Haar beide dochters – die ze in een klooster had ondergebracht – kwamen na de oorlog in een weeshuis terecht en na de dood van Elisabeth, besloot Dénise om het werk van hun moeder – dat ze al die tijd in een koffer hadden bewaard – te publiceren. 60 jaar na haar dood werd aan Irène Némirovsky de prestigieuze Franse Prix Renaudot toegekend voor Suite Française…
 

Regisseur Saul Dibb heeft schijnbaar flink gesnoeid in de novelle, want op basis van het resultaat kan je je nauwelijks voorstellen dat er hier sprake is van een Prix Renaudot-winnaar. In Némirovsky’s origineel wordt veel aandacht besteed aan de vluchtelingenstroom die in juni 1940 op gang kwam, aan de ontreddering en het wisselvallige samenhorigheidsgevoel, en nadien verlegt ze de aandacht naar de sfeer in het kleine Frans dorpje, waar als gevolg van de Duitse bezetting de rust en het ongecompliceerde levensritme duchtig door elkaar worden geschud. In de versie van Saul Dibb blijft daarvan niet veel over. Hij focust op de intocht van de Duitse legereenheid, op dat ene conflict tussen een boer en een opdringerige Duitse officier en vooral op de relatie tussen Lucile en Bruno von Falk. De ontreddering van de vluchtelingen, de propvolle wegen en de dodelijke raids, het komt allemaal kort aan bod en het is niet meer dan sfeerschepping, terwijl de novelle net wegens de perfect reconstructie van de tijdsgeest de aandacht van de Prix Renaudot-jury trok.
 

Michelle Williams (Synecdoche New York, 2008; Meek’s Cutoff, 2010) kruipt in de huid van de jonge Lucile Angellier en vooral als in de tweede helft van de film spanning en gevaar toenemen, levert ze een zeer geloofwaardige prestatie. Haar tegenspeler Matthias Schoenaerts (Rundskop, 2011), gladgeschoren en met een ouderwets kalotje, is een geloofwaardige Duitse luitenant. Dé ster van deze film is evenwel Kristin Scott Thomas (Il Y A Longtemps Que Je T'Aime, 2008; My Old Lady, 2014) in de rol van de harde en spartaanse madame Angellier, een al wat oudere dame in stijve donkere jurken en het haar in een onberispelijke wrong als een vogelnestje, die alles verafschuwt wat met de vijand te maken heeft en dat ook niet onder stoelen of banken stopt. Als een matrone domineert ze niet alleen Lucile, maar ook de boeren bij wie ze elke maand de huur ophaalt, waarbij ze nauwelijks begrip toont voor de moeilijke omstandigheden als gevolg van de oorlog. Het zijn profiteurs, zegt ze tegen Lucile, je moet ze kort houden. Maar madame Angellier heeft ook een zachte kant, al komt die maar heel laat aan het licht…
 

Het production design is verzorgd met respect voor de tijdsgeest, zowel wat de uniformen van de Duitse soldaten betreft, als de jurken van de vrouwelijke hoofdpersonages en de aankleding van de boerenbevolking. Het interieur van de Angelliers is strak en precies zoals je je dat voorstelt in het huis van de rijke burgerij uit die tijd, het erf van de boerderijen is rommelig en vuil, de behuizing armoedig. In één van de indrukwekkendste fragmenten zien we de colonne vluchtelingen op een smalle landweg richting zuiden, een trage processie van hulpeloze mensen die letterlijk alles meeslepen wat ze bezitten en daardoor een gemakkelijke prooi zijn voor Duitse raids. Het is wellicht één van de enige scènes die in de buurt komt van wat Irène Némirovsky in haar novelle zicht- en voelbaar probeerde te maken.