FILM
Festen (Het feest) gaat over het verjaardagsfeest van Helge Klingelfeldt, gearriveerd zakenman en vader. Hij wordt zestig en zijn familie komt samen op het familiekasteel op het Deense platteland om dat te vieren. Van de partij zijn z'n dochter Helene, een succesvolle advocate, zoon Michael, eigenaar van een grillbar in het minder aantrekkelijke deel van Kopenhagen, die er alles aan doet om de verwachtingen van zijn vader in te lossen, maar uiteindelijk altijd teleurstelt, en Christian de oudste, eigenaar van een goedlopend restaurant in Frankrijk. Zijn tweelingszuster Linda is niet van de partij want die heeft niet zolang geleden zelfmoord gepleegd. Als Helene in de voormalige kamer van haar zusje een afscheidsbrief vindt en tweelingbroer Christian – al dan niet bedronken – tijdens zijn tafelspeech beschuldigingen uit aan het adres van zijn jarige vader, gaan de poppen aan het dansen.


De film Festen is gemaakt volgens de zgn. Dogma 95-regels. Die zijn in 1995 in Denemarken afgesproken door Lars von Trier en Thomas Vinterberg als reactie op wat ze noemden de huidige romantische bourgeoiscinema die zich bedient van de meest gesofistikeerde snufjes en methoden om de kijker te misleiden, m.a.w. de Hollywood-film. De regels (samengevat in de Eed van Zuiverheid) verbieden o.a. het gebruiken van artificieel licht, props en rekwisieten vreemd aan de locatie, camera op statief, indirect geluid en muziek (dus achteraf toegevoegd), fictieve actie (bijv. moord) en/of namaakwapens, optische nabewerking, filters, genrefilm, een credit voor de regisseur op de aftiteling. Bovendien moet de film in kleur zijn en van het type 1.33:1, 35 mm en behoort hij de eenheid van tijd, plaats en handeling te respecteren.

Die strenge voorwaarden leggen regisseurs grote beperkingen op qua stijl, werkmethode, vormgeving en inhoud; aan de andere kant verplicht het ze om zeer creatief te zijn in de opbouw van het geheel. Thomas Vinterberg levert met Festen de eerste Dogma-film af, Lars von Trier maakte met Idioterna (The Idiots) een waardige opvolger. Ondertussen is de Dogma-catalogus uitgegroeid tot meer dan 40 films en worden de regels toegepast in Spanje, de Verenigde Staten, Italië, Zwitserland, Korea, Argentinië, etc.


BEELD EN GELUID
Omdat het gebruik van extra licht is vermeden en de camera altijd van op de schouder wordt gebruikt, is de kwaliteit van het beeld niet zo goed. Soms is het onderbelicht, donker, onscherp met fikse zwaaien en bruuske schokken van de camera. Het beeld staat in 4:3. Het geluid is in mono opgenomen, niet nabewerkt en stelt voor homecinemagebruikers dus weinig voor. Beeld en geluid zijn niet van een hoog niveau omdat de regisseur de Dogma-regels zo goed mogelijk probeert na te leven.

EXTRA'S
Interessant maar niet echt wereldschokkend is het filmpje van 20 minuten met een Alternatief Einde. Het belang zit hem in het feit dàt de regisseur ondanks de beperkte middelen toch met het idee van een andere afloop bezig is geweest. Het is eerder een procedé dat je verwacht bij grote productiemaatschappijen om via allerlei trucs computerfanaten tot aanschaf te verleiden. Voorts is er nog een Trailer, een Interview met de Regisseur (tekst) en een woordje Uitleg over Dogma (tekst).


CONCLUSIE
Festen is een Dogma-film en dat betekent dat we hier te doen hebben met een regisseursfilm. Inkleding, vormgeving, afwerking, ze gehoorzamen allemaal aan de beperkende regelgeving en hebben één doel: de handeling centraal stellen. Dié handeling is opgebouwd als een Grieks drama en speelt zich dus af binnen het tijdsbestek van een paar uur op één en dezelfde plaats. Het duurt even voor de film op gang komt en de kijker uitzicht krijgt op het thema. Eens het feest begonnen is, wordt de aandacht vastgehouden en spelen beeld en geluid minder een rol, tenminste dat is de bedoeling van Dogma 95. Of dat bij alle kijkers werkt is maar de vraag. Festen is geen gemakkelijke film, vraagt een grote inleefbereidheid en welwillendheid van de kijker, hanteert weinig conventionele methodes (ook in de verloop van het verhaal) en heeft weinig te bieden aan liefhebbers van perfect beeld en geluid. Wie daar overheen stapt en zich engageert in het procedé, krijgt een boeiende en frisse film te zien. Een verdiende juryprijs op het Festival van Cannes was dan ook het logische resultaat.