Met Selected Shorts 1 pogen de mensen van de vzw Leuven Kort een jaarlijkse anthologie op te zetten van de Vlaamse korte film. Een jaar eerder was een dvd verschenen met daarop een ruime bloemlezing uit 10 jaar Leuven Kort en dat vroeg natuurlijk om een voortzetting. Zeven filmpjes werden uiteindelijk goed genoeg bevonden om op schijf geperst te worden als het kruim van 2004, netjes verdeeld tussen live-action en animatie. Slechts zeven filmpjes: een teken aan de wand voor de kwaliteit van de jonge regisseurs anno 2004? Helaas wel, want tussen de geselecteerden springt er één filmpje uit, is er een tweede dat aangenaam fascineert, maar schommelt de rest tussen professionele mediocriteit en nietszeggende brol.

Het is vooral jammer dat de live-action kortfilms zwaar teleurstellen. Eén constante blijkt dat de nieuwste generatie Vlaamse cineasten hevig beïnvloed is door de ‘hippe’ Tarantinogolf van medio jaren negentig. Hierdoor komen de filmpjes van Michaël Roskam en Nele Meirhaeghe over als gedateerde hommages aan een genre dat binnen tien jaar volledig vergeten en verguisd zal zijn. My Bonnie verzandt dan weer in pompeus nihilisme met een vleugje absurdisme, terwijl Romance iets te nadrukkelijk de traanklieren van de kijker aan het werk wil zetten.

De animatiefilms brengen het er een stuk beter vanaf. Dé blikvanger is uiteraard veelvuldig prijsbeest Flatlife van Jonas Geirnaert. Ook na meerdere visies blijft zijn afstudeerproject moeiteloos overeind als een goed voorbeeld van woordeloze komedie, ook al is het zeker niet het meesterwerk dat sommigen beweren. Hell Bent For Whiskey is een intrigerende mix van genres, met een goedkoop ogende animatiestijl, die origineler wil zijn dan hij is. En True Friends is waarschijnlijk de meest professioneel ogende prent op de schijf, maar wordt finaal genekt door een anticlimactisch einde. Opvallend is dat in geen van de laatste drie films een woord Nederlands wordt gesproken: de regisseurs kiezen voor ofwel Engels, ofwel helemaal geen woorden.

Als de zeven kortfilms die op Selected Shorts 1 verzameld zijn werkelijk het beste zijn wat Vlaanderen in 2004 te bieden had, was dat beslist geen topjaar voor lokaal ontluikend talent. Her en der kan men weliswaar een originele toets ontwaren of een geïnspireerde ingeving, maar de algemene kwaliteit van de producties laat niet toe in hyperbolen te spreken. Zeker als je de vergelijking maakt met Selected Shorts 3, dat het kruim van 2005 bundelde, blijf je hier wat op je honger zitten. Wat niet betekent dat je deze dvd niet moet aanschaffen. Iedere aanmoediging van Vlaams filmtalent verdient immers luid applaus. En als wat opbouwende kritiek en een stel goed verkochte dvd’s de cineasten van Selected Shorts 1 (en de andere delen die Leuven Kort op de markt brengt) met iedere kortfilm doen groeien, zitten we binnen een decennium wellicht met een gouden celluloid-generatie.



KORTFILMS
Carlo
Regie: Michaël R. Roskam
Een man uit Sint-Truiden breekt twee benen en vraagt aan zijn beste vriend Carlo om zijn plaats in te nemen in een lokale voetbalploeg vlak over de taalgrens. Er volgt echter een ongelukkige persoonsverwisseling, waardoor Carlo ineens in een wagen met drie drieste gangsters belandt. Michaël R. Roskam heeft veel gevoel voor filmische stijl, maar weet dat niet te kanaliseren tot een coherent filmisch verhaal. Bovendien is de plot ontzettend voorspelbaar, is het einde ronduit verwarrend en klinken de dialogen te belegen. De cineast heeft ongetwijfeld een goede prent in zich zitten, maar dan moet hij zich wel losweken van de gedateerde Tarantinostijl die de meeste van zijn korte films kenmerkt.

Cologne
Regie: Kaat Beels
Een man neemt zijn minnares mee voor een nachtje aan de kust. Maar de romantiek wordt verstoord door telefoontjes van zijn zoontje, waardoor de minnares met de neus op de feiten wordt gedrukt: ze zal nooit écht samen kunnen zijn met de man van wie ze houdt. Kaat Beels tracht een psychologische confrontatie op te bouwen in een hotelkamer maar faalt jammerlijk. De spanning tussen de twee minnaars is zelden voelbaar en de cineaste rekent te veel op de acteerprestaties en wat gratuit naakt om het onderontwikkelde script te verdoezelen. Pluspunt is wel de solide fotografie.

My Bonnie
Regie: Nele Meirhaeghe
De vier leden van een marginaal Gents gezin beleven elk een memorabele dag. Vader krijgt het aan de stok met een tooghanger in het café, moeder gaat voor het eerst sinds lang nog eens het huis uit, zoon houdt een brommerrace met een vriend, en dochter doet mee aan een playbackwedstrijd. Wat ogenschijnlijk de potentie inhoudt van een intrigerende Magnolia-kloon, blijkt al gauw een allegaartje van saaie clichés en oubolligheid. De regisseuse gebruikt splitscreens puur voor de gimmick, hanteert pompeuze hoofdstuktitels vergeet inderhaast ook nog eens een enigszins interessant verhaal te verzinnen. My Bonnie heeft dan ook de aangebrande smaak van gebakken lucht.

Romance
Regie: Douglas Boswell
Op een ziekenhuiskamer voor drie wordt een nieuw oudje binnengerold. Ze doet haar mond echter niet open, zeer tot tegenzin van haar kamergenotes. Die amuseren zich dan maar met het observeren van een jong koppeltje uit het raam. Het scenario is van Romance is van de hand van Annelies Verbeke, maar haar schrijftalent vertaalt zich slechts moeizaam naar het witte doek. Het verhaal legt te zeer de nadruk op de karakters, waardoor de plot té gezapig vordert en een twist op het einde allesbehalve verrast. Gelukkig zijn er nog de regie van Douglas Boswell en de muziek van Dirk Brossé om het geheel wat emotioneel cachet te geven. Spijtig alleen dat ze hierin overdrijven en naar zeemzoet sentiment overhellen.

Flatlife
Regie: Jonas Geirnaert
Vier appartementsbewoners trachten elk een schilderij aan de muur te hangen. Maar een samenloop van omstandigheden zorgt voor een gehol van de ene flat naar de andere. Jonas Geirnaert werd meteen tot Bekende Vlaming gebombardeerd nadat Flatlife de prijs van de Jury won in Cannes. Hij heeft een eenvoudig, absurdistisch gevoel voor humor en een dito tekenstijl, die dit filmpje makkelijk doen weghappen. De cineast valt weliswaar geregeld in herhaling en veel lagen zijn er niet te ontdekken in de humor, maar dit is toch een van de betere Vlaamse werkjes van het voorbije decennium.

Hell Bent For Whiskey
Regie: Matthias & Benjamin Claeys
Ten tijde van de drooglegging geeft een Italiaanse maffiabaas zijn twee lijfwachten de opdracht de constante toestroom van illegale whisky veilig te stellen. Wat ze niet kunnen vermoeden, is dat de stooksels een bizarre bijwerking hebben op de drinkers. Deze korte animatiefilm begint als een hommage aan The Untouchables maar komt gaandeweg dichter in de buurt van Dawn of the Dead. De mix van genres werkt verrassend goed, maar het verhaal heeft te weinig vaart, de Engelstalige dialogen missen scherpte en de afwikkeling is te gehaast. De animatiestijl houdt ergens het midden tussen realisme en South Park en intrigeert voortdurend.

True Friends
Regie : Jelle De Beule
Een eenzaam, grijs mannetje wordt uit zijn krotwoning gelokt en belandt in een hyperpositieve kleurenwereld waarin alle bewoners hun liefde voor het leven met hem willen delen. De tekenstijl van de cineast is indrukwekkend, evenals zijn gebruik van kleuren. Hij sleurt je dan ook moeiteloos mee in de psychedelische positivowereld die hij op het scherm kwakt. Maar – zoals wel meer cineasten op deze schijf – faalt hij bij de laatste horde. De ontknoping is zo zwak, dat je bijna de vijf goede minuten die voorafgingen uit je geheugen vaagt. Jelle De Beule is echter een talent om in de gaten te houden, zeker als zijn volgende script beter gestructureerd wordt.



BEELD EN GELUID
Alle filmpjes werden in een niet-anamorfisch formaat op de dvd geplaatst en dat heeft zijn weerslag op de beeldkwaliteit, die zelden boven degelijkheid uitstijgt. Daarenboven schijnen de transfers zelf ook niet in optima forma te zijn, wat vooral opvalt tijdens de opening credits van Romance. Het geluid is in stereo weergegeven, maar blinkt niet uit in dynamiek. Al bij al een aanvaardbare audiovisuele kwaliteit dus, die stukken beter had kunnen – misschien wel moeten – zijn.

EXTRA’S
De dvd bevat enkel een korte digitale Infofiche per film, waarop de korte inhoud, cast & crew, en de gewonnen prijzen vermeld worden.

CONCLUSIE
Selected Shorts 1 bundelt zeven Vlaamse kortfilms uit 2004, dat niet bepaald een topjaar blijkt. De animatiefilms in de selectie halen een prima niveau, maar de live-action vehikels geven weinig blijk van een eigen stijl of van veel verteltalent. Beeld en geluid ogen en klinken bovendien heel wat minder dan andere uitgaves van Leuven Kort. Niettemin raad ik iedereen aan de Vlaamse jonge garde een hart onder de riem te steken en deze dvd aan te schaffen. Zolang dat je er maar niet van weerhoudt hen aan te sporen de volgende keer iets verfrissender uit de hoek te komen.