FILM
Duizendpoot François Ozon, liefhebber van Hollywoodfilms uit de jaren '50, stort zich in Angel met volle overgave op het kostuumdramagenre. Na een reeks sterke arthouseproducties (Sous Le Sable, Swimming Pool, 5x2 en Le Temps Qui Reste) waarvoor hij terecht goede tot uitstekende kritieken kreeg en die z'n ster pijlsnel deden rijzen in het betere cinemamilieu, waagt hij zich aan de verfilming van het gelijknamige boek van de Britse schrijfster Elizabeth Taylor uit 1957 over een kruideniersdochter die ervan droomt ooit rijk en beroemd te worden en de middelmatigheid van haar provinciestadje in te ruilen voor de glamour van de happy few in Londen. François Ozon steekt meteen van wal met een historische reconstructie in de beste traditie en neemt de toeschouwer mee naar de onbezorgde tijd van het Britse platteland kort vóór de Eerste Wereldoorlog.



Op weg naar school maakt Angel Deverell (Romola Garai) nog snel even een ommetje langs het prachtige landgoed Paradise House dat in haar fantasie een grote rol speelt. In een opstelletje voor school laat ze haar verbeeldingskracht de vrije loop over de tuinen en de prachtige omgeving, maar de lerares vindt haar hersenspinsels maar niks. Zeker ergens afgeschreven, meent ze en dus krijgt Angel geen punten voor haar huisvlijt. De dag nadien weigert Angel op te staan. Ze wil niet meer naar school. Dus oppert haar tante Lottie (Janine Duvitsky) de mogelijkheid van een baantje op Paradise House, maar dat wijst Angel formeel af: zij wil geen dienstmeisje worden zoals haar tante. Zij wil schrijfster worden, liefst een beroemde met voldoende financiële middelen om ooit meesteres te zijn op haar geliefde kasteel. Tante Lottie is geschokt en noemt Angel een verwend nest, maar het jonge meisje wil van geen wijken weten. Ze trekt zich terug op haar kamertje, sluit er zich wekenlang op en schrijft haar eerste roman vol emotie en romantiek. Stiekem brengt ze het dikke pak papier naar het postkantoor en adresseert het aan een uitgever in Londen. Met een klein hartje wacht ze thuis op het antwoord.

Een paar weken later krijgt Angel een brief uit Londen. De uitgever wil haar spreken. Als ze voor hem staat is hij verrast: hij had een oudere dame verwacht of een vijftiger die onder pseudoniem schrijft. Een geboortescène uit haar boek wil hij minder bloederig, zegt hij, bovendien maak je een champagnefles niet open met een kurkentrekker. Maar Angel weigert ook maar één zinnetje te veranderen. Liever zoekt ze een andere uitgever, er zijn aanbiedingen genoeg. Dus gaat ze richting station en naar huis. Na een korte zoektocht van uitgever Théo (Sam Neill) naar zijn jonge pupil en een huilbui later mag Angel zich schrijfster noemen. Nog voor het eind van het jaar is haar debuutroman een bestseller en gaat haar naam over ieders lippen. Een tweede roman volgt al na enkele maanden, een derde en een vierde niet lang nadien. Als Angel op een keertje haar zieke moeder bezoekt en langs Paradise House rijdt met haar uitgever, ziet ze het bordje met Te Koop. Hier heb ik al altijd willen wonen, zegt ze, terwijl ze als een prinses naar het hek schrijdt en een kinderlijke blik op het droomhuis werpt. Kort nadien neemt ze haar intrek in haar Paradise House. Een levensdroom is vervuld.



Niet lang daarna maakt ze op een boekvoorstelling kennis met Esmé (Michael Fassbender), een niet zo succesvolle schilder van zeer naturalistische landschappen en zoon van Lord Norley. Het is liefde op het eerste gezicht en Esmé past precies in Angels dromen. Als Esmé’s zusje Nora (Lucy Russell) haar diensten aanbiedt als secretaresse, past dat ook uitstekend in Angels plannen. Ze zoekt Esmé op in z’n armzalige atelier, laat zich door hem schilderen en organiseert een tentoonstelling van zijn werk. In de pletsende regen vraagt ze hem vervolgens ten huwelijk. Is het niet aan de man om een aanzoek te doen?, vraagt hij een beetje verbouwereerd. Maar ik hou toch van je!, is Angels smachtende antwoord. Dus wordt er getrouwd en krijgt Esmé het prachtigste schildersatelier van Engeland. Een nieuwe droom is vervuld. Wanneer een tijdje later de geruchten over een oorlog met Duitsland Paradise House bereiken begrijpt Angel nauwelijks wat er aan de hand is. De ernst van de zaak dringt pas tot haar door op het moment dat Esmé haar meedeelt dat hij zich heeft aangemeld als vrijwilliger. Hij vertrekt ondanks haar tranen en zonder afscheid te nemen. Angel blijft achter in het gezelschap van Nora. Een paar dagen nadien heeft ze een miskraam.

François Ozon is nu helemaal op dreef in Angel en het in een mum van tijd opgebouwde succesverhaal over de opgang van zijn hoofdpersonage wordt in het vervolg van de film in een al even snel tempo omgebogen tot een dramatische ondergang. Angel ziet eruit als een wervelend kostuumdrama, maar eigenlijk is de film die Ozon maakt een satire op het genre, een pastiche waarvoor schrijfster Elizabeth Taylor in haar boek de krijtlijnen heeft uitgetekend met een geliefde die zgn. gokverslaafd is maar in het geheim met het geld van zijn vrouw een maîtresse onderhoudt in Londen, vervolgens aan de drank raakt en zichzelf uiteindelijk om zeep helpt. Ozon spaart z'n belangrijkste karakter Angel niet: de dromen die ze uitschrijft in haar gloedvolle romans leiden tot een gigantisch succes waardoor ze de financiële middelen krijgt om die dromen te realiseren. Van de ene op de andere dag wordt ze de heldin van haar eigen fantasieën. Onverwachte gebeurtenissen die roet in het eten gooien worden gesublimeerd en leiden tot een vervaging van haar realiteitsbesef: ze ziet niet dat Esmé ongelukkig is op Paradise House, ze vermoedt niet dat hij een andere vrouw heeft, z’n vertrek naar de Grote Oorlog slaat haar droomwereld aan stukken en aan z’n doodsbed houdt ze een rede over hun uitzonderlijke en eeuwigdurende liefde. Toevallig komt ze één en ander te weten over zijn doen en laten en het effect is verwoestend.



Ozon creëert voor zijn hoofdpersonage een droomwereld met alles erop en eraan, eentje waarin ze zich helemaal kan uitleven: Anton Pieckachtige geveltjes en interieurs voor het armetierige geboortedorp, pluche en bont voor de oogverblindende avond- en baltoiletten en rijkelijk gedecoreerde kamers in Paradise House. Angel beweegt zich als een prinses met overdreven gebaren als in de stille film; haar gelaatsuitdrukkingen zijn grotesk en dramatisch, haar taalgebruik ouderwets en gekunsteld zoals dat van de heldinnen uit haar bitterzoete romans. Voor de ritjes door Londen en de huwelijksreisscène in Egypte maakt de regisseur gebruik van nauwelijks verhulde achtergrondprojecties, een procédé uit de Hollywoodfilms van de jaren '50, want de toeschouwer kijkt uiteindelijk nog uitsluitend naar de wereld door de ogen van Angel en die ziet de realiteit door de beschermende sluier van haar uitbundige fantasie. Wanneer haar fantasie wordt ondermijnd door het vertrek van Esmé en de oorlogsberichten over duizenden doden en gewonden, weigert Angel de werkelijk onder ogen te zien. In haar boeken is er sprake van overcompensatie en haar trouwe publiek – geconfronteerd met de veranderde en weinig rooskleurige realiteit – haakt af. Tegen het einde van de oorlog is Angels schrijverij hopeloos verouderd. Théo’s echtgenote Hermione (Charlotte Rampling), een fijnzinnige en verfijnde oudere dame die nooit warm is gelopen voor de kwaliteiten van Angels litteraire kunnen, krijgt tenslotte medelijden met de jonge vrouw die met pure wilskracht van kruideniersdochter tot beroemde schrijfster is opgeklommen en die vervolgens roemloos ten onder gaat aan haar eigen grote gave: haar fantasie.

Ondanks alle barokke overdrijvingen en satirische manipulaties heeft Angel gelukkig ook een diepere kern, nl. het schrijnend verhaal over dromers en idealisten die er misschien ooit in slagen om hun fantasieën te realiseren, maar uiteindelijk ook heel veel kans maken om onderuit te gaan omdat de tijden en de omstandigheden kunnen veranderen zonder dat het ze opvalt. Ze worden een curiosum, een pijnlijk anachronisme zoals mannen van zestig met lang haar en een ring aan elke vinger of wereldverbeteraars met wollen sokken en een kudde schapen als remedie tegen de zure regen.



BEELD EN GELUID
Visueel is Angel zonder meer indrukwekkend. Ozon laat geen enkele mogelijkheid onbenut om het scherm te vullen met prachtige kleuren en adembenemende ensceneringen. Bovendien gaat het allemaal erg snel vooruit en krijgt de toeschouwer nauwelijks de tijd om op adem te komen. Die valt van de ene verrassing in de andere, ook al gaat het hier hoofdzakelijk om afgezaagde standaardtechnieken uit goedkope stationsromannetjes. Toch is het altijd onderhoudend en spannend. Sfeer, passie en emotie zijn daarenboven perfect in balans zodat er een niet te stuiten zuigkracht uitgaat van het drama en de personages waarbij Lucy Russell (Nora) en Charlotte Rampling (Hermione) de sterkste rollen neerzetten met Sam Neill (Théo) als zachtaardige pater familias en begripvolle beschermer van zijn protégé. De dvd-transfer is helemaal in orde met heel veel details en uitstekende zwart-witniveaus.
De muziekscore is zwanger van passie en emotie en neemt regelmatig de overhand op de handeling. Brede vioolpartijen begeleiden de heftige en/of romantische scènes en suggereren ten volle het drama wanneer de fortuin Angel de rug toekeert. De muziek is van de hand van Philippe Rombi (o.a. Sous Le Sable en Joyeux Noël), maar die heeft ter voorbereiding zeer goed geluisterd naar Charles Chaplins hoofdthema uit A Countess from Hong Kong) uit 1967.

EXTRA'S
Bij de extra’s vindt u de Originele Bioscooptrailer en een aantal Andere Trailers, o.m. die van het schitterende Mon Fils à Moi en Die Fälscher.

CONCLUSIE
Angel zal doorwinterde Ozonfans en arthouseliefhebbers wellicht niet meteen aanspreken omdat de film teveel lijkt op de sentimentele en bitterzoete Hollywoodproducties waarmee onze moeders en grootmoeders rustig werden gehouden. Toch biedt François Ozon een extra dimensie door het kostuumgenre te parafraseren en er de draak mee te steken, al zal dat niet iedereen meteen opvallen. Angel is op alle terreinen een buitenbeentje in Ozons oeuvre, maar kwalitatief doet de film niet onder voor zijn vroegere werk. Alle kenmerken van de meester zijn aanwezig, inclusief zijn alom bekende handicap om de relatie tussen een man en een vrouw op een bevredigende manier gestalte te geven. Angel is een smachtend en mierzoet arthousekostuumdrama dat u hierbij met zachte druk wordt aanbevolen.