DOCUMENTAIRE
In deze documentaire zien we een acteur die de schrijver C.S. Lewis acteert zijn leven overpeinzen, terwijl de sleutelmomenten worden nagespeeld door acteurs. Na een paar minuten vallen enkele biografen en Lewis-kenners in, en ze vertellen over het warme nestje waarin Lewis opgroeide waaraan er abrupt een einde kwam wanneer zijn moeder aan kanker overleed, en zijn vader op zichzelf terugplooide. De kostschool die daarop volgde was voor Lewis het synoniem van terreur en misbruik, de antithese van wat hij als familie beschouwde. Gelukkig werd hij onder de hoede van William T. Kirkpatrick genomen, een oudleerkracht van zijn vader, die zijn behoefte naar intellectuele stimuli bevredigde, waardoor Lewis het uiteindelijk tot professor in Oxford schopte. De Eerste Wereldoorlog werkte bevestigend voor zijn ongelovig wereldbeeld, maar als jonge docent werd zijn visie in vraag gesteld door de Inklings, het schrijversgenootschap waartoe onder meer Tolkien behoorde, en bekeerde hij zich tot het christendom. Wanneer de Duitsers begonnen Londen te bombarderen vingen Lewis en zijn broer kindvluchtelingen uit de stad op, waaruit hij uiteraard de inspiratie haalde voor zijn boeken. Hij botste met Tolkien omdat die vond dat Lewis' boeken iets té allegorisch van aard waren. Lewis begon ook een correspondentierelatie met Joy Gresham, een Amerikaanse joodse gescheiden vrouw met twee kinderen die zich omwille van Lewis' geschriften bekeerd had tot het christendom, maar die onder meer ook flirtte met dianetics en ander spiritueel omstreden materiaal. Het klikte tussen de twee, maar ze trouwden toch voornamelijk burgerlijk omdat er problemen waren met Joys verblijfsvergunning. Hun huwelijksgeluk was echter van korte tijd, wanneer bij Joy dezelfde ziekte als bij Lewis' moeder werd vastgesteld.

Nu de verfilmingen van The Chronicles Of Narnia weer volop in de belangstelling staan, en The Voyage Of The Dawn Treader binnenkort in home theatre-versie te krijgen is, brengen ook onze christelijke vrienden van de Evangelische Omroep een documentaire uit met een uur durende redelijk blinde adoratie voor hun ontegensprekelijke held, die, het moet gezegd worden, inderdaad een figuur was die een biografie waard is. De christelijke zuil beschikt bovendien over een ruim documentatiecentrum waarin het leven van Lewis, die minder in zichzelf gekeerd was dan bijvoorbeeld kluizenaar Tolkien, nogal gedetailleerd beschreven staat, en je zou denken dat er inderdaad ruim en veel materiaal voorhanden is om een intrigerende documentaire over het leven van de man te maken. Het format van de documentaire lijkt erg op wat men nogal eens op kanalen als History Channel ziet, en men hanteert een boeiende vertelstijl. De geacteerde stukken zijn bovendien redelijk mooi in scène gezet.

Helaas zondigen de makers tegen regel één van de journalistieke deontologie, zijnde de neutraliteit en dan meer bepaald het respect voor andersdenkenden. Het christelijke aspect van Lewis' werk is inderdaad met de scherpste bijl niet weg te hakken uit zijn werk waarin hij duidelijk een dierenallegorie schept waarbij Jezus is vervangen door een leeuw - in The Voyage Of The Dawn Treader krijgen de kinderen zelfs letterlijk te horen dat in de echte wereld Aslan onder een andere naam bekend staat. Vanaf de twintigste minuut wordt de documentaire echter bij momenten een redelijk venijnig militant pamflet over de bekering van Lewis tot het christendom, waarbij een ronduit minachtende houding tegenover andersgelovigen in het algemeen (d'r zijn blijkbaar nog christenen in diverse soorten en gradaties) en atheïsten in het bijzonder, zoals Lewis aanvankelijk was, de boventoon voert. Een klein beetje geschiedenisvervalsing wordt daarbij niet geschuwd, onder meer wordt Lewis' collega Tolkien er opgevoerd als een redelijk christelijke fundamentalist. Elke keer dat het woordt atheïst de revue passeert, zoals wanneer wordt beschreven dat Kirkpatrick een notoir ongelovige was, beginnen de commentatoren nog nét niet te schuimbekken. Anderzijds wordt het fysieke misbruik op de kostschool, dat Lewis lijdzaam heeft ondergaan, gezien als een vorm van karakteropbouw, waarbij het christendom de boodschap moest brengen dat er beterschap op komst was. Ook het feit dat Lewis en Gresham hun huwelijk hebben laten herbezegelen op haar ziekenbed, waarna er een miraculeuze (tijdelijke) genezing volgde, lijkt vooral ingegeven door hetzelfde soort bekeringsdrift als waarmee deathbed recantments door het christelijke kamp graag in de verf wordt gezet.

Het mengen van feiten met opinies zorgt altijd voor een dubieuze cocktail, waarmee ik niet gezegd wil hebben dat een filmmaker, een schrijver of voor mijn part een nietige aardworm zoals een recensent geen mening mag hebben. De Schepper Van Narnia: C.S. Lewis The Real Making Of is echter niet zonder bijbedoelingen gemaakt en mist de nuchtere eerlijkheid die we in een documentaire als Chronicling Narnia wel terugvonden. De zieltjeswinnerij druipt echter nog meer af van de verdelers van de dvd dan van de makers van de documentaire. Als u nog mocht twijfelen aan de bedoelingen van de EO, dan zit er een zeer instructief - althans wat de opzet betreft - boekje bij de dvd met eerst een paar pagina's redelijk neutrale biografische informatie over C.S. Lewis, gevolgd door enkele niet echt dadelijk veel aan de verbeelding overlatende oproepen tot bijbelstudie en bekering, waarin u onder meer aangeraden wordt uw avonden te vullen met het opschrijven van uw persoonlijk bekeringsverhaal, discussie over verzen uit de bijbel en uit de geschriften van Luther, en voor de iets gevorderdere waaghalzen zelfs een oproep om een godsbewijs te leveren. Pret voor de hele familie! Even een kort citaat, om de toon te zetten: "Niet alle atheïsten hebben een doordachte mening over het geloof in god of goden. En als ze dat wel hebben komen ze er niet altijd expliciet voor uit" Enfin, het respect voor andersgelovigen gutst er weer af; dat iemand deze dvd zou kopen louter uit academische interesse zonder zich daarom met de standpunten van de persoon in de belangstelling te willen vereenzelvigen, gaat er bij deze enggeestigen niet in. Het succes van de vele documentaires over Adolf Hitler indachtig moeten we waarschijnlijk het ergste vrezen.

BEELD EN GELUID
De beeld-en geluidskwaliteit van deze bekeringsdocumentaire zijn aanvaardbaar, alhoewel het filmpje niet dadelijk met grote middelen gemaakt werd. Een 5.1-track is zelfs ronduit overkill voor een grotendeels narratieve documentaire.

EXTRA'S
De film start op met een trailer voor een hagiografie van de heilige Patrick, en er zijn ook nog trailers over Franciscus van Assisi en Albert Schweitzer terug te vinden, naast de trailer voor deze documentaire. Wellicht zou een gift set met een boetegordel ook nog wel een afzetmarkt vinden.

CONCLUSIE
Ik ben zeer gefascineerd door alles wat van ver of dichtbij met de hele Inklingsbeweging te maken heeft, en ik sta open voor alle mogelijke visies die het onderwerp dichterbij brengen, maar hier druipt - vooral vanwege de verdeler - het bekeringsgif bij momenten iets te zeer vanaf. Als men dan toch overtuigd is van zijn gelijk en het levensverhaal van Lewis dan toch als een bron van inspiratie wil zien, dat men dan de neutrale feiten weergeeft en ieder voor zichzelf laat uitmaken of hij of zij de boodschap relevant genoeg vindt of niet, en de bekeringsijver d'r niet inlepelt terwijl men de neus van de kijker dichtknijpt. Tip voor een volgende uitgave: haal dat proselytiserend haatboekje eruit.