:: BESPREKINGEN ::
DVDInfo.be >> Bespreking >> CEMENT GARDEN, THE
CEMENT GARDEN, THE
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2014-07-29
FILM
De Engelse auteur Ian McEwan houdt van taboes en morbide situaties om z’n lezers een heel boek lang op het puntje van hun stoel te houden. In The Comfort Of Strangers (1990) koos hij het idyllische Venetië als achtergrond voor een sprookje over geweld en perversie, in The Cement Garden – z’n eerder boek, maar pas drie jaar later verfilmd - houdt hij dezelfde stijl en voorkeur aan, doch hij verplaatst de actie naar een buitenwijk van een Engelse stad, waar een echtpaar met vier kinderen in een huis als een betonnen blok woont met achteraan een al even inspiratieloze en verwaarloosde tuin. Buren hebben ze niet, want hun optrekje staat in een buurt waar ondertussen fonkelnieuwe flatgebouwen opgetrokken worden. Vanuit hun eetkamer ziet de omgeving eruit als een bomkrater met begroeide zandheuvels en puin, heel veel puin van afgebroken woonhuizen. Als de vaderfiguur het onkruid in de tuin niet langer de baas kan bestelt hij 15 zakken cement om de boel dicht te gooien, maar het werk is te zwaar en hij krijgt een hartaanval en overlijdt ter plekke.

 

Kort nadien wordt ook de moeder van Jack, Julie, Sue en Tom ziek. Ze is wekenlang aan bed gekluisterd en krijgt uiteindelijk te horen dat ze opgenomen wordt in een ziekenhuis voor onderzoek. Ze waarschuwt Jack dat hij samen met z’n jongere zus Julie voor de twee jongste kinderen zal moeten zorgen en het huis onderhouden, want dat de stad ze anders in een weeshuis zal onderbrengen wegens verwaarlozing. Maar de vrouw van middelbare leeftijd haalt het ziekenhuis niet: ze overlijdt in haar eigen bed tijdens de slaap. Jack en Julie besluiten om de dood van hun moeder geheim te houden. In de kelder vullen ze een metalen kast met het overgebleven cement en stoppen er haar lijk in. Op de bankrekening van hun moeder staat voldoende geld om voorlopig te overleven. Maar dan is er Derek, een dertiger met een rode sportwagen die Julie wel ziet zitten en hij gaat vragen stellen als hij een geur van rottend vlees in de kelder waarneemt. Het is de hond, probeert Jack…

 

De dood van de ouders en de nieuwsgierigheid van Derek zijn niet meer dan de tools waarmee Ian McEwan z’n roman op gang brengt, want vanaf het prille begin is het duidelijk dat het hem om Jack en vervolgens om Julie te doen is. De vijftienjarige goeduitziende en een beetje meisjesachtige jongen is het type van wat de Engelsen een compulsive wanker noemen, en dat illustreert regisseur Andrew Birkin door hem op het toilet te filmen waar hij klaarkomt op het moment dat zijn vader in de tuin z’n desastreuze hartinfarct krijgt. Maar gewoonlijk doet Jack het met zichzelf op een aftands bed in één van de grotendeels ingestorte huizen in de buurt. Daar bewaart hij een seksblaadje, sigaretten en een rol toiletpapier. Hij zit in de pubertijd en de camera betrapt men als hij heimelijk naar de borsten of de benen van z’n jonger zus Julie kijkt. Maar ook zíj zit volop in de puberteit en tijdens een op het eerste gezicht onschuldige plagerij tussen broer en zus komt ze zo waar klaar. Jack schrikt, biedt z’n excuses aan en maakt zich uit de voeten, maar ondertussen wordt het beetje bij beetje duidelijk dat niet zíj maar hij het slachtoffer is, want Julie is uitgeslapen en wreed van aard en zij weet precies hoe ze haar oudere broer moet uitdagen en tegelijk terugdringen. Het is een verhaal over macht en in het claustrofobische huis, afgelegen en zonder buren of inmenging van overheidsdiensten, is die in handen van degene die de zwakheden van de rest in z’n eigen voordeel weet uit te buiten en dat is in dit geval Julie. Er ontstaat een gespannen sfeer van vijandigheid en verleiding en bij gebrek aan uitwendige impulsen – de wereld is herleid tot het huis en de tuin - zijn de oude regels niet meer van toepassing en is de grens tussen wat kan en niet mag minstens gedeeltelijk verdwenen.

 

Een dergelijk psychologisch drama staat of valt met de kwaliteit van de acteurs, want van hun geloofwaardigheid hangt het af of de kijker bereid is om de gecreëerde situatie en de voortgang van de handeling te accepteren. De 19-jarige Andrew Robertson (Jack) en de toen 22-jarige Charlotte Gainsbourg (Julie) slagen daar met glans is en bovendien zijn ze acceptabel als resp. een 15-jarige jongen en een 14-jarig meisje. Gainsbourg was niet aan haar proefstuk toe, The Cement Garden was haar 12de film en van plankenkoorts was al lang geen sprake meer. Ze voert een sterke tiener op die zowel lichamelijk als psychisch overwicht en controle heeft en tegelijk straalt ze de onschuld en de eerlijkheid uit van een groot kind. Het resultaat is een verbluffend volwassen prestatie die respect afdwingt. Debutant Andrew Robertson laat zich evenwel niet van de wijs brengen door zo veel talent en vult het karakter van Jack op zijn manier in: hanig en tegelijk teerhartig en weifelend, waarmee hij zeer precies gestalte geeft aan een tiener op de grens tussen jeugd en volwassenheid. De tienjarige Alice Coulthart kruipt in de rol van het jongere zusje Sue, een wijsneus die vooral met haar dagboek bezig is, maar ook die rol is zeer precies op het getouw gezet. In tegenstelling tot Andrew Robertson zou zij wél carrière maken in de filmwereld, al moest ze daarvoor wachten tot ze de 20 een eind voorbij was. De kleine Tom, het kereltje dat liever een meisje zou zijn en dat dus voortdurend de pruik en de oude kleren van z’n moeder aantrekt, wordt gespeeld door de 7-jarige Ned Birkin, die zich eveneens perfect uit de slag weet te trekken. Het figuurtje is belangrijk, want McEwan lijkt te insinueren dat hij de jongere versie van hoofdpersonage Jack is, met dit verschil dat Jack niet meer kan kiezen, want zijn hormonen sturen hem zeer duidelijk in één bepaalde richting.

 

The Cement Garden is geen plezierige film. Het thema is donker en dat geldt evenzeer voor de sfeer waarin regisseur Andrew Birkin z’n scènes in het huis wikkelt, de plaats waar de actie zich hoofdzakelijk afspeelt. Bovendien is de actie beperkt en krijgen de dialogen meer ruimte, wat trouwens uitzonderlijk is voor McEwan, want voor The Comfort of Strangers werd noodgedwongen een beroep gedaan op Harold Pinter omdat directe rede in het originele manuscript zo goed als afwezig was.

 
BEELD EN GELUID
We schreven het al: The Cement Garden is in alle opzichten een donkere film. De tinten in het huis situeren zich tussen beige en bruin, de buitenopnamen zijn lichtjes overbelicht om het desolate karakter van de plek nog beter in de verf te zetten. De film is netjes op dvd gezet, wat betekent dat er weinig of geen opvallende ongerechtigheden aanwezig zijn. He geluid is goed van kwaliteit, maar een 5.1-track is uiteraard een luxe voor een dergelijke dialoogfilm. Daarmee doet de onrustbarende soundtrack van componist Edward Shearmer evenwel z’n voordeel.

 
EXTRA’S
Geen
 
CONCLUSIE
Mocht een film over ingehouden geweld en incest niet tot uw verbeelding spreken, dan doen de zo goed als perfecte acteerprestatie van Charlotte Gainsbourg en het vertederende optreden van Andrew Robertson dat beslist wel. The Cement Garden van regisseur Andrew Birkin vraagt een zekere inspanning, maar die loont.




cover




Studio: A-Film

Regie: Andrew Birkin
Met: Andrew Robertson, Charlotte Gainsbourg, Alice Coulthard, Ned Birkin, Sinéad Cusack, Hanns Zischler, Jochen Horst, Gareth Brown

Film:
7,5/10

Extra's:
0/10

Geluid:
8/10

Beeld:
8/10


Regio:
2

Genre:
Drama

Versie:
Benelux (NL)

Jaar:
1993

Leeftijd:
16

Speelduur:
102 min.

Type DVD:
SS-SL

Barcode:
8716777048306


Beeldformaat:
1.66:1 PAL

Geluid:
Engels Dolby Digital 5.1
Engels Dolby Surround 2.0



Ondertitels:
Nederlands, Frans
Extra's:
• geen

Andere recente releases van deze maatschappij