Het klooster van Lindisfarne in Northumberland (noordoosten van Engeland) wordt het eerste slachtoffer van Ragnar en zijn kompanen: de meeste monniken worden ter plekke vermoord, een vijftal wordt meegenomen om als slaaf te worden verkocht, de zilveren crucifixen en kandelaars uit de kerk worden meegenomen en de gebouwen in brand gestoken… Bij z’n terugkeer in Noorwegen wordt Ragnar als een held ontvangen, maar graaf Haraldson is minder opgetogen: zijn meegestuurde vertrouwensmannetje heeft de tocht niet overleefd, want Ragnars vrouw Lagertha heeft hem in Lindisfarne vermoord toen hij een Saksische vrouw en nadien ook haar probeerde te verkrachten. Ragnar wordt van moord beschuldigd maar weet aan een veroordeling te ontsnappen. De graaf neemt evenwel de hele buit in beslag. Ragnar houdt alleen de monnik Athelstan over als zijn persoonlijke slaaf...

Een confrontatie tussen Ragnar en Haraldson is evenwel niet te vermijden want de graaf voelt zich bedreigd door de populariteit van z’n onderdaan die niet alleen het verbod heeft genegeerd om naar het westen te varen, maar die zich bovendien hooghartig en vijandig gedraagt. De graaf probeert zijn eer te redden door een strafexpeditie naar het woongebied van Ragnar Lothbrok en zijn stamgenoten te sturen, maar ondanks de massale slachting, slaagt hij er niet in om Ragnar of zijn vrouw en kinderen uit te schakelen. Hij weet dat Ragnar tijdens de schermutselingen zwaar gewond is geraakt, maar niemand kan bevestigen dat de man ook werkelijk dood is. Als hij Ragnars oudere broer Rollo in z’n kerker laat opsluiten en martelen om hem tot een bekentenis te dwingen, is de maat voor Ragnar vol (hij is ondertussen gedeeltelijk hersteld van zijn verwondingen) en hij besluit om graaf Haraldson uit te dagen voor een beslissend tweegevecht.
 

Tussen de 9de en de 11de eeuw waren de Vikingen (Denen, Zweden en Noren) de ‘plaag uit het noorden’. Aanvankelijk plunderden ze de oostelijke kusten van de Oostzee, maar als gevolg van een enorme toename van de bevolking, gingen ze later uitkijken naar andere doelwitten. Het Germaanse erfrecht speelde een grote rol: alleen de oudste zoon kon aanspraak maken op het bezit van zijn overleden vader, waardoor jongere broers in de sector van handels- en plunderexpedities terechtkwamen. Een combinatie van ervaring en tactiek leverde hen een voordeel op waartegen de landen in West-Europa geen verweer hadden. Hun schepen waren snel (roeiers én zeilen) en ze waren zodanig gebouwd dat ze zowel op de oceaan als op ondiepe rivieren konden varen. Maar terwijl conflicten in West-Europa op een planmatige manier werden uitgevochten, waarbij vastgelegd was wie tegen wie mocht vechten en welke wapens men mocht gebruiken om het dodenaantal tot een minimum te beperken (gevangengenomen tegenstanders werden achteraf tegen elkaar geruild of vrijgelaten tegen betaling), waren de Vikings alleen maar uit op buit (goud en zilver, eventueel slaven), en werd wat niet bruikbaar was in brand gestoken en wie in de weg liep de keel overgesneden (vrouwen werden het liefst eerst nog verkracht). Men noemde ze heidenen, moordenaars en rovers en men beriep zich op God om ze tegen te houden en terug te drijven, maar het zou 100 jaar duren vooraleer men daartoe in staat was, want met hun behendige schepen en tactisch doorzicht waren de Vikingen er al lang met de buit vandoor op het moment dat Europese legers en strafexpedities de tegenaanval inzetten. Tegen hun heel eigen versie van wat we nu blitzkrieg zouden noemen, was tot laat in de 10de eeuw geen enkele West-Europese koning opgewassen.
 

Om plunderingen en moordpartijen te voorkomen, ging de West-Europeanen over tot het betalen van losgeld, het zgn. danegeld, en dat doet uiteindelijk ook de Nothumberlandse koning Aelle nadat Ragnar zijn broer tijdens een gewelddadig treffen gevangen heeft genomen. Schade: 900 kilo puur goud. Aelle zweert om wraak te nemen, maar daarin zal hij niet slagen, want de Vikings veroveren in de volgende eeuw niet alleen zijn eigen koninkrijk, maar ook de drie andere Engelse koninkrijken op de Britse Eilanden (Wessex, Mercia, East Anglia), Ierland en Schotland.

De Vikingen waren Germanen met een eigen religie en mythologie. En omdat ze buiten de invloed van de Romeinen en het christendom waren gebleven, hadden ze een heel eigen cultuur uitgebouwd. Het contact met West-Europa zou daarin definitief verandering brengen en in de serie wordt dat geïllustreerd aan de hand van het personage Athelstan, een monnik uit het klooster van Lindisfarne die Ragar Lothbrok overhoudt aan zijn eerste westelijke veroveringstocht. Athelstan spreekt nl. een mondje Deens en dus wordt hij voor de Viking een belangrijke informatiebron over de religieuze gewoonten, de militaire gebruiken en de politieke situatie in Engeland. Als slaaf wordt de jonge monnik in het Viking-huishouden goed behandeld en na verloop van tijd kan hij zich zelfs vrij bewegen en wordt er regelmatig met zijn mening/inzicht rekening gehouden. Wat Ragnar niet weet (of kan weten) is dat Athelstan een paar decennia later de Vikings definitief uit Engeland zal verdrijven, maar dat is stof voor veel later.
 

Vikings is een dramaserie met een hoog avontuurgehalte en dat betekent dat er naast de verhaallijnen over Ragnars familie en stamleden heel veel wordt gevochten, geplunderd en bloed vergoten met scènes waarin de onwaarschijnlijke brutaliteit van de Vikingen uitstekend wordt geïllustreerd alsmede hun technische vaardigheid op het vlak van scheepsbouw én het gigantische culturele verschil met de samenlevingen in West-Europa die ondertussen door het christendom gekerstend waren. Maar omdat het allemaal grotendeels vanuit het standpunt van de Vikingen wordt verteld, maken we ook kennis met hun dagelijkse leven, zien we hoe ze wonen en hoe ze overleven als er geen sprake is van plundertochten omdat de weersomstandigheden het niet toelaten, hoe ze kijken naar de wereld rondom en omgaan met tegenspoed en mislukking. En wat blijkt? Dat ze niet zo heel anders zijn dan de volkeren die ze terroriseren. Ze wonen in hetzelfde soort hutten, houden op dezelfde manier huisdieren, hebben vergelijkbare wapenuitrustingen en gedragen zich in de omgang met familieleden en stamgenoten precies zoals hun Germaanse broeders elders in Europa, zij het met eigen accenten en bijzonderheden. Rooftochten zijn hun manier van oorlog voeren, en als ze na verloop van tijd met meer tegenstand te maken krijgen, passen ze zich aan en brengen echte legers op de been om hun strooppartijen te beveiligen.
 

Het zou evenwel een vergissing zijn om het beeld dat we van de Vikingen hebben te beperken tot hun spreekwoordelijke brutaliteit, want in de rest van West-Europa ging het er minstens even gewelddadig aan toe. Vooral wegens het feit dat ze buitenstaanders waren die technieken gebruikten die men gemakshalve als duivels bestempelde, vielen ze zo veel meer op dan de vijanden in de eigen omgeving, maar bovendien waren de Vikingen heidenen die meerdere goden aanbaden en die zich met hand en tand verzetten tegen de bekeringsdrang van de West-Europese volkeren waarmee ze in contact kwamen. Ze hadden nl. een zeer sterk ontwikkeld religieus besef en hun uitgebreide godenwereld was heel nauw betrokken bij het dagelijkse leven en de natuur. Voor elke specifieke situatie hadden ze een god (vergelijkbaar met de Hindoes) die ze offers brachten en die ze vereerden in heiligdommen. De Vikings hadden de gewoonte om hun heilige plaatsen regelmatig te bezoeken om de goden goed te stemmen. Eén van de belangrijkste plekken was Uppsala in Zweden. In de 10de euw werd er een christelijke kerk gebouwd, maar in de tijd van Rognar Lathbrok (historici zijn het er nog steeds niet over eens of hij echt heeft bestaan) was het een offerplaats met een houten tempel. De stamleden brengen grote korven met offergaven mee, maar ook huisdieren (geiten, koeien) en op aandringen van Rognar neemt ook Athelstan aan de bedevaart deel, die te laat beseft wat zijn rol zal zijn. Het is een verhaallijn waardoor we inzicht krijgen in de religieuze gebruiken van de Vikingen, want vooral in dit eerste seizoen proberen de makers een omstandig portret te schilderen van de Vikingen, die veel meer waren dan de monsters en de demonen die ze in de ogen van de West-Europeanen waren.

Avontuur en culturele informatie krijgen m.a.w. een plaats in dit eerste seizoen, waardoor het tempo soms doelbewust vertraagd wordt, maar net daardoor wordt Vikings een serie die een ruimer publiek kan aanspreken, al zullen de liefhebbers van avontuur en wapengekletter deze keuze wellicht betreuren. Vikings seizoen 1 is dan ook eerder een serie in de stijl van gelijksoortige historische dramaproducties en veel minder een middeleeuwse versie van Fast & Furious.
 

Qua acteerprestaties staat Vikings trouwens zijn mannetje: de Australische acteur Travis Fimmel (Needle, 2010) is een uitstekende Rognar Lathbrok, een onbevreesde vechtersbaas die zich niet van de wijs laat brengen als krijger en plunderaar, maar die ook een goede vader is voor z’n zoon en dochter en een toegewijde echtgenoot, al doet hij het af en toe wel eens met andere vrouwen, maar dat blijkt een mannelijk prerogatief te zijn geweest in de Viking-samenleving. De Canadese Katheryn Winnick neemt de rol van Ragnars echtgenote Lagertha voor haar rekening, een sterke vrouw op wie men zowel in de keuken als in een man-tot-man-gevecht kan rekenen, want ze behoort tot de groep meisjes die is opgeleid om het stamgebied tegen agressors te verdedigen tijdens de maandenlange plundertocht van de mannen. De Britse acteur Clive Standen (Camelot, 2011) kruipt in de huid van Ragnars oudere broer Rollo, het prototype van een woeste krijger met ambitie, maar met te weinig charisma om uit te groeien tot een groot leider zoals zijn jongere broertje. Dat leidt tot ongemak en afgunst, en het staat in de sterren geschreven dat Rollo de dupe wordt van zijn eigen beperkingen.

De serie is voornamelijk in Ierland opgenomen, maar dat tast de geloofwaardigheid niet aan want het terrein ziet er heel Scandinavisch uit: veel water, een wilde natuur, fjorden en hoge bergketens (in de scènes over Noorwegen). Aan het production design is heel veel aandacht besteed en bijgevolg herleeft de wereld van de Vikingen voor je ogen zoals dat nog nooit eerder het geval is geweest.
 

Vrouwen hadden in Scandinavië meer rechten dan hun seksegenoten in West-Europa. Ze zorgden voor hun gezin en voor de boerderij tijdens de afwezigheid van de mannen, maar ze hadden dezelfde rechten, ze beheerden ook de financiën, ze konden van hun echtgenoten scheiden indien die hun slecht behandelen en ze waren zelf vaak uitstekende krijgers die hun mannetje konden staan tijdens gewelddadige confrontaties en plundertochten.

In Birth of the Vikings leidt bedenker Michael Hirst de kijker rond op de verschillende sets van de serie. Hij vertelt over de zoektocht naar een Vikingschip voor de serie en hoe er uiteindelijk twee in Tsjechië werden gebouwd en nadien naar Ierland verscheept. De castleden kregen ondertussen een opleiding van specialisten, want ze werden geacht de schepen zelf te besturen tijdens de opnamen, zowel op het meer als op de oceaan. Soms zijn de opnamen van het Vikingschip met CGI tot stand gekomen (de scènes waarin Ragnars boot door een storm wordt getroffen), vaak zijn ze ook gewoon op locatie gefilmd zonder dat je het verschil merkt. 70% van de opnamen is trouwens op locatie gedraaid, want de Vikings leefden zoals de meeste natuurvolkeren vooral buiten.
 

In Forging the Viking Army: Warfare and Tactics gaat de aandacht naar de vechtscènes en de naar de wapens die de Vikingen gebruikten. Om de technieken onder de knie te krijgen gingen de castleden wekenlang in training bij specialisten, en zelfs de vrouwelijke castleden gaan er prat op dat ze geen beroep deden op stuntvrouwen. Je vraagt je af hoe ze erin zijn geslaagd om verwondingen te vermijden, want de close-upscènes zijn gewelddadig en bloederig, maar Michael Hirst wijst erop dat men geen risico’s heeft genomen, ook niet met de paarden die tijdens de confrontaties in zeer gevaarlijke situaties te zien zijn. In een apart hoofdstuk wordt aandacht besteed aan de kleren van Vikingen, met speciale aandacht voor de toiletten van hun vrouwen, want uiterlijke verzorging en opsmuk waren toen net zo belangrijk als in onze tijd.