FILM
Matt (Kieran O'Brien) ontmoet op een rockconcert in de Londense Brixton Academy de 21-jarige Amerikaanse studente Lisa (Margo Stilley) en vindt haar mooi, egoïstisch, zorgeloos en gek. Voor hem is dat genoeg om met haar een relatie aan te knopen die precies een jaar zal duren, maar dat weet Matt niet wanneer hij voor het eerst seks met haar heeft. Via zijn eigen commentaar op de beelden komen we dat later in de film aan de weet. In het prille begin is alles rozengeur en mannenschijn: het stelletje gaat regelmatig naar Brixton Academy, ontbijt samen, wandelt over het strand en vrijt. Muziek en vrijen, daar gaat 9 Songs over. Ongeveer een derde van de film speelt zich in de Londense rocktempel af met korte optredens van grote en minder grote namen: The Dandy Warhols, The Von Blondies, Black Rebel Motorcycle Club, Franz Ferdinand, Michael Nyman, Elbow, etc. Een ander derde speelt zich af in de keuken of in de zitkamer wanneer Matt en Lisa koffie zetten, over koetjes en kalfjes praten, kibbelen, lezen en vrijen. De rest van de film speelt zich in Matts bed af, op alle mogelijke uren van de dag: er wordt geknuffeld, gestreeld, gekust, gelikt, gezogen, gepijpt, gemasturbeerd en geneukt.

Michael Winterbottom toont ons het jonge stelletje in zijn meest intieme momenten en gaat door met filmen daar waar andere filmregisseur cut roepen. 9 Songs krijgt bijgevolg een heel eigen karakter dat door de Engelse filmcommissie wordt omschreven als Britain's most explicit meanstream film met als kwotering vanaf 16 jaar. Maar daarmee is niet alles gezegd, want ook al beweert Michael Winterbottom dat het hier om een kunstzinnige productie gaat, niemand kan ontkennen dat zijn film zeer expliciete (pornografische) scènes bevat: geslachtsdelen die getoond worden in opgewonden toestand en minstens 1 keer een duidelijk zichtbare geslachtsdaad. Men kan redetwisten over de vraag waar de grens ligt tussen seks en pornografie. In het begin van de 19de eeuw was een ontblote enkel of een stout décolleté voldoende om over de schreef te gaan. Tegenwoordig is de grens opgeschoven en is nog alleen het expliciet tonen van de mannelijke genitaliën én de seksdaad taboe. Winterbottom behoort tot de groep mensen die vindt dat ze qua seks alles moet kunnen tonen. Bij de première van de film legde hij uit dat expliciete seksscènes niet noodzakelijk pornografisch hoeven te zijn, dat alles afhangt van het kader waarin de fragmenten worden geplaatst.

9 Songs neemt wat dat betreft overigens een langzame start. De seksscènes zijn aanvankelijk vrij onschuldig, zij het heftig, maar dat heeft veel te maken met de intensiteit van de beide acteurs. Zelden zie je in een dergelijke genante situatie zulk realistische, esthetische en indringende acteerprestaties. De zuchtjes en kreuntjes daargelaten is het hoofdzakelijk de lichaamstaal van Margo Stilley die voor de overweldigende onderhuidse spanning zorgt. De hele film door zal ze die spanningsboog overeind houden met haar fysieke kracht en lichamelijke expressie. Wat dat betreft is wat hier te zien is op geen enkele manier te vergelijken met wat pornofilms te bieden hebben. Bovendien houdt Winterbottom de scènes binnen de nauwe grenzen van intimiteit en verliefdheid. Matt en Lisa laat hij genieten van elkaars lichaam zonder dat er sprake is van misbruik; wanneer hun appetijt een beetje afneemt introduceert hij kinky hulpmiddelen, zonder dat toon en sfeer wezenlijk worden aangetast.

Het scenario van 9 Songs is flinterdun, daar valt niet over te redetwisten. Toch hebben nogal wat recensenten Winterbottom harder aangepakt dan nodig wat betreft de lichtheid van zijn karakters. De gegevens zijn schaars, toch zitten er in de dialogen tussen beide personages elementen die wijzen op hun intenties. Matt is verliefd, zoveel is duidelijk. De tederheid waarmee hij Lisa behandelt, zijn zorgelijk kijken wanneer ze op een ochtend hysterisch wordt na het nemen van niet nader gespecificeerde pillen, zijn lege en doelloze blik wanneer hij ziet hoe ze zich masturbeert terwijl hij koffie zet en de haast jongensachtige blik in zijn ogen wanneer hij vraagt wanneer ze het nu ook eens zonder condoom wil doen, het zijn allemaal versluierde uitingen van betrokkenheid, bezorgdheid en genegenheid. Lisa is altijd veel gereserveerder: ze deelt hem mee dat ze zonder hem op stap gaat met Amerikaanse vrienden, ze nodigt hem nooit uit op haar appartement, ze vertelt onomwonden over haar 'affaires' en noemt hem minzaam haar 'Engels vriendje' Ze antwoordt met nooit op zijn vraag over het condoom en ze is op één uitzondering na, altijd de vragende partij tijdens het vrijen, nooit degene die geeft. Winterbottom zegt het niet expliciet, maar Lisa is een nymfomane, niet zozeer een mannenverslindster dan wel een jonge vrouw die van haar eigen lichaam geniet, ze is lief en opwindend, maar steeds in functie van haar eigen orgasmen. Een man, een penis, een dildo, het zijn hulpstukken die ze desnoods door haar eigen vingers vervangt. Lisa is berekend en het valt haar dan ook nauwelijks zwaar om zonder veel omhaal aan Matt te vertellen dat ze naar huis moet, naar Amerika. Wanneer we haar in de taxi richting luchthaven zien rijden, is ze stilletjes, maar niet echt ontdaan, ze jankt niet. Haar leven gaat door terwijl Matt met een leegte achterblijft.

9 Songs gaat evenwel de mist in wat de dosering van de verschillende onderdelen betreft. De 9 Songs, de 9 rockoptredens, houden de film op. De toeschouwer ervaart ze als zinloos, overbodig en storend, en fans kunnen zich veel beter een live dvd van hun favoriete band aanschaffen. Het nodeloos verknippen van het beeldmateriaal waardoor de montage van de hak op de tak springt, komt de algemene indruk van de film niet ten goede. Bovendien ontbreekt het 9 Songs aan voldoende nevengeschikte anekdotes en weetjes om te spreken van een evenwichtige film. Als Winterbottom al wilde bewijzen dat expliciete seksscènes wel degelijk een plaats kunnen hebben in een mainstream-film, dan geeft hij zijn criticasters met deze productie volmondig gelijk: 9 Songs is meer dan 20 minuten seks, waarbij men nog 50 minuten vulling heeft verzonnen. 9 Songs is uiteindelijk een weinig beklijvende film die nauwelijks ergens over gaat.

BEELD EN GELUID
9 Songs is mooi van beeld, met donkere kleuren en tinten van bruin tot goudgeel. Winterbottom gebruikt veel tegenlicht en toont de toeschouwer graag silhouetten, zwarte lichaamsomtrekken en gedetailleerde close ups van lichaamsdelen, huid, poriën en tepels, met een lichtinval die doet vermoeden dat het om zandruggen in de Sahara gaat, bij een lage zonnestand, waarbij sommige delen verdonkerd zijn door schaduwen. De pellicule is haast perfect, zonder grain, vuil en/of beschadigingen. Het geluid komt van de rockbands, live gespeeld. Eén keer een nummer van Salif Keita als achtergrond, een andere keer de elektrische piano van Michael Nyman, wondermooi. Het geluid staat in 5.1, maar het effect is beperkt: vrijende mensen kan je moeilijk in 5.1 ten gehore brengen.

EXTRA'S
Weinig extra's: de Originele Bioscooptrailer en Andere Trailers, o.a. The Machinist.

CONCLUSIE
9 Songs is gedeeltelijk een popconcert, gedeeltelijk een seksfilm, gedeeltelijk een lege dialoogfilm. Bij elkaar opgeteld geeft de som van de onderdelen nauwelijks meerwaarde. Michael Winterborttom is een niet onverdienstelijke regisseur die elke keer opnieuw andere uitdagingen aangaat. Met 24 Hour Party People en The World zaten zijn pijlen iets dichter bij de roos. 9 Songs is een gedurfd avontuur, maar het ontbreekt de film aan een overtuigend script.