YOU CAN'T TAKE IT WITH YOU
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2012-02-16
FILM
You Can't Take It With You won in 1938 Oscars voor beste film en regisseur. Om maar meteen met de deur in huis te vallen: er waren dat jaar een pak films die deze eer meer verdienden. Dat betekent echter niet dat dit geen interessante film is. Integendeel: je kan de prent zien als de sleutelfilm uit het oeuvre van Frank Capra. De eerste helft van de prent is namelijk een romantische komedie zoals we die kennen van de cineast uit het begin van de jaren dertig, waarin Stewart, zoon van een traditionalistische miljonair, en Alice, dochter uit een gezin met een open geest, op elkaar verliefd worden. Bijkomende verwikkeling is dat de opa van Alice in conflict ligt met de vader van Stewart over de verkoop van zijn huis. Deze plotlijn blijft de hele film lang sluimeren, maar maakt in het laatste halfuur plaats voor een maatschappijkritische tearjerker, van het soort dat de bekendste fase uit Capra's oeuvre zou uitmaken.
Veel samenspel tussen die twee genres is er niet. Het is alsof de maker van het ene op het andere moment beslist om het over een andere boeg te gooien. Dat is een belangrijke reden waarom
You Can't Take It With You anno 2012 niet echt meer kan overtuigen. Maar het is niet de enige reden. Want in tegenstelling tot bijv.
It Happened One Night wordt de simplistische plot nodeloos aangedikt met randverschijnselen. De familie van Alice blijkt namelijk een zootje ongeregeld: een stel gekke uitvinders, Oostblokdansers en onsuccesvolle schrijfsters. Zij trekken de aandacht weg van de hoofdplot, die daardoor schier eindeloos in de snooze-stand blijft steken en aan geloofwaardigheid inboet. Als kijker ben je immers meteen mee met het centrale conflict dat als een zwaard van Damocles boven de protagonisten hangt, maar de personages zelf ontdekken pas in het laatste kwart hoe de vork aan de steel zit. En zelfs dan is die ontknoping een scheet in een fles.
Het moet gezegd: eenmaal Capra zijn levenslessen bovenhaalt, gaat het de goede richting uit met de film, maar dat is te laat om
You Can't Take It With You van de middelmatigheid te redden. Want zelfs de moraal van het verhaal lijkt meer op een vingeroefening voor wat nog moest komen voor Capra (
Mr. Smith Goes To Washington, It's A Wonderful Life) dan op een voldragen karakterontwikkeling. Het komt erop neer dat Stewarts vader van Alices opa leert dat geld misschien belangrijk oogt, maar dat je het 'niet met je mee kan nemen', wat meteen de titel van de film verklaart. De wijze waarop dit gebeurt is helaas bruusk en behoorlijk melodramatisch met als hoogtepunt de dood van een businessrivaal aan een hartstilstand vlak nadat hij Stewarts vader heeft gewaarschuwd dat diens nakende monopoliepositie hem niet gelukkig zal maken.
Ook de cast slaagt er slechts zelden in om te verhullen dat de boodschap voor Capra belangrijker is dan het entertainmentgehalte van het verhaal. Uitzondering op de regel is Lionel Barrymore die als de nonconformistische opa van begin tot einde levensvreugde uitstraalt en temidden de omringende chaos als enige het overzicht behoudt. Edward Arnold, als de miljonair, heeft eveneens zijn momenten, zelfs al komen die minder authentiek over. Maar wat in principe het centrale duo van de film is, Jean Arthur en een jonge James Stewart, komt minder uit de verf. Beiden blijken nogal kinderachtig, wat meteen de geloofwaardigheid van hun romantische relatie ondergraaft. In de nevencast herkennen we heel wat bekende karakterkoppen, maar de enige die een blijvend indruk laat is Donald Meek, een uitvinder van gadgets en maskerontwerper.
Dat Capra in
You Can't Take It With You de klok wel ziet, maar de klepel niet weet hangen, is jammer omdat de prent wel belangrijke maatschappelijke punten aanhaalt. Zo wordt in de openingsminuten al profetisch uitgekeken naar het belang van het investeren in wapens nu een wereldbrand onvermijdelijk lijkt. In de rest van de prent komt onder meer de gestage opleving van de economie na de Grote Depressie aan bod, net als de angst voor het rode gevaar van het communisme. Hadden Capra en zijn team die elementen met iets meer nuance gebracht, dan was
You Can't Take It With You wellicht een film geworden die ook nu nog een zekere relevantie bezit. Maar is het weinig waarschijnlijk dat de film iedereen behalve doorgewinterde cinefielen kan intrigeren.
BEELD EN GELUID
Columbia Pictures blonk nooit uit in superlatieve beeldtransfers van oude films en daarop vormt deze dvd geen uitzondering. De transfer oogt wisselvallig met een problematische scherpte, een beeld dat geregeld schokt en behoorlijk wat grain en printbeschadigingen. Contrast en zwartniveaus zijn evenmin om naar huis te schrijven. Hetzelfde kan gezegd worden over de soundtrack. Het monospoor heeft de grootste moeite om de dialogen verstaanbaar weer te geven en de sporadische geluidseffecten klinken schel en hol.
EXTRA'S
De schijf bevat geen extra's.
CONCLUSIE
You Can't Take It With You mag dan behoren tot de selecte club van 'Best Picture'-winnaars bij de Oscars, anno 2012 heeft de film veel van zijn pluimen verloren. Op de toon van de film krijg je geen vat, de acteerprestaties beklijven niet en het verhaal is nodeloos opgesmukt met afleidende tierlantijntjes. Beeld en geluid zijn bovendien ondermaats, terwijl de bonussectie leeg blijft.
Studio:
Sony Pictures HE
Regie:
Frank Capra
Met:
Jean Arthur, Lionel Barrymore, James Stewart, Edward Arnold, Mischa Auer, Ann Miller
Beeldformaat:
1.33:1 PAL
Geluid:
Engels Dolby Digital Mono,
Duits Dolby Digital Mono,
Spaans Dolby Digital Mono,
Frans Dolby Digital Mono,
Spaans Dolby Digital Mono
Ondertitels:
Nederlands, Engels, Frans, Duits, Italiaans, Spaans, Portugees, Deens, Fins, Noors, Zweeds, Grieks, Pools, Tsjechisch, Hongaars, Hebreeuws, Hindoestaans, Arabisch, Turks
Extra's:
• Geen