Film Fest Gent wordt 50 en luidt feestjaar in met hervertoning eerste openingsfilm ooit

2023 is een jubileumjaar voor Film Fest Gent. In oktober viert het festival zijn vijftigste editie. Een gouden festivaljaar waarin het festival zich naar de toekomst zal richten, maar ook de ideale gelegenheid om in aanloop het rijke verleden in herinnering te brengen. Op 25 januari - de startdatum van de allereerste editie, in 1974 - trapt Film Fest Gent zijn feestjaar af met een exclusieve vertoning in Studio Skoop van de eerstvertoonde film van 1974: Fassbinders Der Händler Der vier Jahreszeiten.

Op 25 januari 2023 is het dag op dag 49 jaar en 49 edities geleden dat het allereerste Film Fest Gent opende. Dat gebeurt met Der Händler Der Vier Jahreszeiten van de nu legendarische Rainer Werner Fassbinder (toen 28 jaar oud). Daarmee werd Film Fest Gent officieel geboren: in Cinema Select, een cinema waar nu in Gent het shoppingcenter Zuid is, en op een steenworp van de huidige Studio Skoop, volgden van 25 januari tot en met 30 januari 1974 filmvertoningen georganiseerd door Studio Skoop en de "Universitaire Filmklub" voor het allereerste "Internationaal Filmgebeuren Gent". In 1982 werd het evenement omgedoopt tot Internationaal Filmfestival van Vlaanderen en in 2013 tot kortweg Film Fest Gent.

Het festival is voor filmliefhebbers sinds een halve eeuw een vaste waarde die intussen jaarlijks 100.000 bezoekers op de been brengt, en ontmoeting mogelijk maakt tussen internationale en nationale film(muziek)gasten, pers, industrie en publiek. Ondanks de naamsveranderingen blijft de essentie doorheen de jaren onomstotelijk overeind: een uniek vertoningsplatform bieden voor de meest uitdagende, verrassende en beklijvende films van het moment.

Marijke Vandebuerie, algemeen directeur Film Fest Gent: "In 2023 zullen we vieren wat Film Fest Gent tot een succes maakt, en richten we ons tegelijk naar de toekomst: onze rol als festival in het internationale filmlandschap vraagt niet aflatende reflectie en het scherpstellen van onze missie: de verspreiding van filmcultuur naar een groot, divers en breed publiek. Verwacht je in 2023 aan veel feest, een nieuwe huisstijl, én dus ook aan een kritische bevraging van (onze rol in) het ecosysteem van de filmindustrie waartoe we als festival behoren."

De eerste editie in 1974 gaf een platform aan zeventien langspeelfilms en een resem kortfilms, waaronder films die ware klassiekers zijn geworden zoals Solaris van Andrei Tarkovsky of beruchte undergroundtitels zoals Andy Warhols Blue Movie. Dat het "Filmgebeuren" bijna vijftig jaar later uitgegroeid is tot Belgiës grootste filmfestival met internationale allure, hadden initiatiefnemers Ben Ter Elst en Dirk De Meyer niet durven denken, maar hopen wel: "We hopen als er genoeg belangstelling is, dit Internationaal Filmgebeuren in de toekomst jaarlijks te herhalen, en zo te verbeteren en zelfs uit te breiden. We hopen van jaar tot jaar een beter overzicht van de wereldfilmproduktie en een steeds meer reprezentatiever beeld ervan te kunnen geven. Ook hopen we in de toekomst regisseurs, akteurs, aktrises (sic, red.) en andere filmmensen te laten overkomen naar Gent, om hun eigen films voor te stellen." (uit de inleiding van de catalogus uit 1974).

Zoveel jaren later is hun hoop niet ongegrond gebleken. Doorheen de tijd zijn er ontelbaar veel gerenommeerde regisseurs, acteurs én componisten (dankzij de focus op filmmuziek) naar Gent afgezakt voor het festival. De eerste internationale gasten waren King Hu, Maximilian Schell en Bertrand Tavernier. In de jaren '80 ontvangt het festival regisseurs als Peter Greenaway en Mel Brooks, maar ook topacteurs als Jane Birkin, Andy García, Gina Lollobrigida en Charlotte Rampling. Bovendien vindt filmmuziek zijn weg in het programma. Het team onder leiding van Jacques Dubrulle geeft de filmcompetitie vanaf 1985 het thema 'de impact van muziek op film' en iconische componisten als Georges Delerue en Ennio Morricone geven concerten. In de jaren '90 komen grote Hollywoodsterren over de vloer: Brad Pitt, Willem Dafoe, Christopher Lee, Sandra Bullock, Anthony Perkins, Patricia Arquette, Kenneth Branagh, Tony Curtis en Maurice Jarre...

Gevierde regisseurs zoals Robert Altman, Atom Egoyan, Michael Haneke, Arthur Penn, Terry Gilliam en Paul Schrader stellen zelfs hun films persoonlijk voor. Het nieuwe millennium brengt nog meer belangrijke gasten met zich mee: Hans Zimmer, Juliette Binoche, Jeanne Moreau, Paul Verhoeven, Kathleen Turner, Darren Aronofsky, Agnès Varda, Isabelle Huppert, Asghar Farhadi... En in de voorbije jaren vonden onder meer Viggo Mortensen, Andrea Arnold, Geraldine Chaplin, Céline Sciamma, Rian Johnson en nog vele anderen hun weg naar het filmfestival. 

In zijn jubileumjaar zal Film Fest Gent zijn rijke festivalverleden ontsluiten: zo zullen alle vertoonde festivalfilms straks terug te vinden zijn via filmfestival.be, met originele synopsissen zoals destijds in de jaarlijkse filmcatalogi verschenen. Starten doet het festival bij de beginjaren: de jaren '70. In de loop van het jubileumjaar worden alle daaropvolgende decennia aangevuld en in de loop van 2023 zal het mogelijk zijn volop te grasduinen in alle ooit vertoonde films. Bij een deel van de films zal het publiek ook meekrijgen waar je de films al dan niet vandaag nog kan bekijken. Via de communicatiekanalen zullen ook festivalherinneringen gedeeld worden aan de hand van foto's en videomateriaal uit het verleden, en zal het publiek ook opgeroepen worden om hun herinneringen te delen.

De catalogus van 1974 citeerde De Volkskrant en beschreef de openingsfilm van de eerste editie als "een trieste registratie van het alledaags leven van een kleine burgerman, wiens dromen en verwachtingen zijn aangepast in een huwelijk met een gefrustreerde en berekenende vrouw". En Fassbinder zelf noemde het een melodrama, een genre waar hij altijd herwaardering heeft voor gevraagd. De feestelijke vertoning Der Händler Der Vier Jahreszeiten (originele taal, Engels ondertiteld) vindt plaats op 25 januari om 20:00 in Studio Skoop (Sint-Annaplein 63, 9000 Gent). Er zal een beperkt aantal tickets beschikbaar zijn via filmfestival.be.