:: BESPREKINGEN ::
DVDInfo.be >> Bespreking >> MADADAYO
MADADAYO
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2014-09-26
FILM
Madadayo
is de allerlaatste film van de Japanse grootmeester Akira Kurosawa. Hij draaide de prent op z’n 83ste, maar bij ons in het westen werd die pas vijf jaar na z’n dood in 1998 uitgebracht als een postuum eerbetoon aan de man die de middeleeuwse wereld van de Samurai en de Drie Rijken op het witte doek tevoorschijn toverde in meesterwerken met tot de verbeelding sprekende titels als Seven Samurai (1952), Throne Of Blood (1957), The Hidden Fortress (1958), Yojimbo (1961), Sanjuro (1962), Kagemusha (1980) en Ran (1985), maar die ook – net zoals z’n tijdgenoot en grootmeester Yasujiro Ozu (Late Spring, 1949; Early Summer, 1951; Good Morning, 1959) – oog had voor de dramatische levensomstandigheden en de corruptie in het door de Tweede Wereldoorlog ontredderde Japan. In Madadayo kiest Kursoawa voor een intimistisch portret over een professor Duits die op z’n zestigste besluit om het onderwijs vaarwel te zeggen. Z’n boeken brengen genoeg op en dus kan hij zich met z’n vrouw terugtrekken in een huis in een rustige buitenwijk van Tokio. Maar tijdens een nachtelijke raid wordt het met de grond gelijkgemaakt – het verhaal speelt zich af tijdens de Tweede Wereldoorlog kort nadat de Amerikanen Japan de oorlog hebben verklaard als gevolg van het bombardement op Pearl Harbor – en professor Hyakken Uchida en z’n vrouw zien zich verplicht om een onderkomen te zoeken in het schuurtje van een bevriende baron. Hij is alles kwijt. Slechts één van z’n boeken heeft hij kunnen redden. Z’n oud leerlingen besluiten om hun oude leermeester helpen: ze organiseren een feestje voor de eerste verjaardag van z’n pensionering en ze beloven hem dat ze voor een nieuw huis zullen zorgen mét visvijver.

 

In een interview ter gelegenheid van de release van de film in Japan in 1993 verklaarde Akira Kurosawa dat dit een film was over iets waardevols dat voor altijd vergeten is, nl. de wereld van de warme harten. Madadayo is m.a.w. het portret van een maatschappij die als gevolg van de oorlog en de verwestersing een belangrijk deel van z’n cultureel erfgoed is kwijtgeraakt. Hoffelijkheid en respect voor wat belangrijk is in een samenleving waren eeuwenlang van essentieel belang in de Japanse cultuur en begaafde en intelligente figuren werden er als nationale monumenten behandeld. Vandaar het levenslange respect van de leerlingen voor hun leermeester, want die kunnen niet toezien hoe hun gerespecteerde professor in armoede versukkelt en ze doen er dus als gearriveerde zakenmannen alles aan om hem weer op het oude spoor te krijgen. Als 83-jarige kijkt Kurosawa met weemoed terug op die goede oude tijd en meer dan in z’n eerdere films kiest hij het spoor van Yasujiro Ozu om de kijker bij het drama van z’n hoofdpersonage te betrekken, waarbij hij er niet voor terugdeinst om in sommige scènes een zeer emotionele Uchida op te voeren, zoals na de verdwijning van z’n zwerfkat Nora, een beest dat op een dag door het gat in de haag in z’n tuin is beland en gebleven, althans tot de dag dat het besloot dat het tijd werd om andere horizonten te verkennen. De professor is er het gat van in. Hij eet of drinkt haast niet meer en volgens z’n vrouw huilt hij regelmatig bij het kussentje in de badkamer waar Nora haar vaste stek had. Alleen een groot regisseur als Kurosawa kan voorkomen dat een dergelijk verhaaltje vervalt in totale meligheid en dat de geloofwaardigheid van z’n hoofdpersonage wordt aangetast.

 

Madadayo wordt in de handen van Akira Kurosawa vooral een hartroerend en vertederend sprookje en dat heeft te maken met de omgeving waarin de regisseur het personage Uchida situeert, want ook in een naar onze westerse normen eerder zielige situatie als deze kan de professor rekenen op z’n voormalige studenten die het verhaal over een oude man die treurt om een verloren zwerfkat niet grappig of zielig vinden, maar die alles in het werk stellen om z’n pijn te verzachten en het probleem op te lossen. Ondanks hun wellicht veel belangrijkere maatschappelijke positie gaan ze aan de nabijgelegen schoolpoort flyers uitdelen met een beschrijving van Nora en als na vele telefoontjes en talloze bemoedigende berichten Nora toch onvindbaar blijft, zijn ze haast even ongelukkig als hun voormalige leermeester, waarbij Kurosawa er niet voor terugschrikt om regelmatig humor in het verhaal te injecteren zodat de voortgang nooit loodzwaar wordt. Het is een broos evenwicht, maar Akira Kurosawa weet precies hoe hij dat kan bereiken en meer dan 2 uur lang in stand houden.

 

Er gebeurt niet zo heel veel in Madadayo. Het is een dialoogfilm met een beperkt aantal locaties en niet meer dan een viertal korte flashbacks waarin professor Hyakken Uchita een aantal bizarre ervaringen uit z’n leven belicht. Voor de rest zien we hem vaak met z’n vrouw (wier naam we niet vernemen) in de deuropening van hun hutje, niet groter dan een kleine badkamer, waar ze een jaar lang overleven zonder elektriciteit of verwarming, tijdens het theeritueel of de gezellige onderonsjes met vier ex-studenten die zeer regelmatig te gast zijn en die niet alleen het nieuwe huis financieren, maar die later ook het tegenoverliggende terrein kopen als blijkt dat een projectontwikkelaar er een flatgebouw wil neerzetten waardoor de Uchita’s het voor de rest van hun leven zonder direct zonlicht zouden moeten stellen. Het zijn vier grappige, maar toegewijde mannen die je als kijker in je hart sluit, want zij zijn de warme harten uit het interview, een ras dat anno 1993 schijnbaar zo goed als uitgestorven is.

 

Het verhaaltje mag dan eerder eenvoudig zijn, regisseur, productieteam en cast maken er een prachtige film van. Tatsuo Matsumuro (professor Uchida) evolueert op een geloofwaardige manier van een zeer gerespecteerde universiteitsprofessor tot een zielige gepensioneerde en uiteindelijk tot een hoogbejaarde grijsaard die vrede heeft gevonden in de dingen van alledag. Z’n stille en bezorgde echtgenote (Kyôko Kagawa) herinnert ons een hele film lang aan de ondergeschikte, maar tegelijk waardige rol van de vrouw in het klassieke Japanse huishouden en de beide ex-studenten en zakenmannen Takayama (Hisashi Igawa) en Amaki (Jôji Tokoro) zijn grappig, sympathiek en aandoenlijk, want ze blijven hun oude leermeester levenslang trouw en doen er alles aan om hem hun dankbaarheid te laten blijken. Het production design is vaak bloedmooi, maar dat zijn we van Akira Kurosawa gewend, grote decors en mensenmassa’s zijn evenwel vermeden, tenzij een paar keer tijdens de verjaardagspartijtjes voor Uchida. Akira Kurosawa was vooral beïnvloed door de Amerikaanse western, maar ook in z’n sociaal-maatschappelijke film koos hij bijna altijd voor westerse muziek, in dit geval uit L’Estro Armonico van Antonio Vivaldi.

 
BEELD EN GELUID
Akira Kurosawa staat bekend om z’n streven naar perfectie, niet alleen wat betreft de inhoud en de vorm van z’n films, maar ook inzake de technische afwerking ervan. Het beeld van Madadayo is dan ook van een bijzonder goede kwaliteit. Het is scherp zonder ongerechtigheden en voorzien met felle, soms min of meer gedempte kleuren. De klankband staat in stereo, wat meer dan voldoende is voor een dergelijke dialoogfilm en de score van componist Shinichirô Ikebe sluit perfect aan bij de fragmenten uit L’Estro Armonico van Antonio Vivaldi.
 
EXTRA’S
Geen

 
 
CONCLUSIE
Een heerlijk geschenk deze laatste film van Akira Kurosawa, aldus Martin Scorsese op de hoes van de dvd, een pakkend gedicht en een zeer precieze meditatie over vrede en vreugde in het leven, en dat is precies wat u mag verwachten in Madadayo.



cover




Studio: Yume Pictures

Regie: Akira Kurosawa
Met: Tatsuo Matsumura, Kyôko Kagawa, Hisashi Igawa, Jôji Tokoro, Masayuki Yui, Akira Terao, Takeshi Kusaka, Asei Kobayashi, Hidetaka Yoshioka

Film:
8/10

Extra's:
0/10

Geluid:
8/10

Beeld:
8,5/10


Regio:
2

Genre:
Drama

Versie:
U.K.

Jaar:
1993

Leeftijd:
PG

Speelduur:
134 min.

Type DVD:
SS-DL

Barcode:
5060103790685


Beeldformaat:
1.77:1 anamorfisch PAL

Geluid:
Japans Dolby Surround 2.0


Ondertitels:
Engels
Extra's:
• geen

Andere recente releases van deze maatschappij