FILM
De film opent vijf dagen na de gebeurtenissen in Divergent. Beatrice "Tris" Prior (Shailene Woodley) en haar vriend Tobias "Four" Eaton (Theo James) zijn op de vlucht voor de toorn van Erudite-leidster Jeanine (Kate Winslet), die de bevolking heeft wijsgemaakt dat de gevluchte opstandelingen van Dauntless verantwoordelijk zijn voor de genocide op Abnegation; technisch gesproken heeft ze gelijk, maar ze vergeet er gemakshalve bij te vermelden dat de gewraakte eenheid van Dauntless handelde onder invloed van gedragscontrolerende drugs en dat zijzelf achter de knoppen zat. Tris voelt zich verantwoordelijk voor de dood van haar ouders en van Will, en wordt voortdurend geplaagd door nachtmerries. Samen met Peter (Miles Teller) en Caleb (Ansel Elgort) zijn Tris en Four ondergedoken bij Amity, waar Four plannen smeedt om de uit elkaar geslagen troepen van Dauntless weer bij elkaar te brengen. Hun verblijf wordt echter gestoord door een commando onder leiding van Eric (Jay Courtney), die op zoek is naar Divergents in het algemeen en Tris in het bijzonder, en die zichzelf het voorrecht heeft toebemeten om bij Amity alles kort en klein te slaan. In de ruïnes van het huis van de ouders van Tris heeft Jeanine een kist gevonden waarin volgens de overlevering het ultieme wapen zit verborgen waarmee ze de Divergents eindelijk op de knieën kan krijgen.




De ironie wil echter dat alleen een Divergent die even getalenteerd is in de vijf talenten, de kist kan openen; het ligt er al van het begin duidelijk op dat die persoon Tris wel moet zijn. Nadat Peter hen heeft verraden moeten Tris, Four en Caleb vluchten, en op een trein worden ze geconfronteerd met de Factionless. Alleen omdat Four de zoon is van Johanna (Naomi Watts), de leidster van de Factionless, wordt het drietal gespaard. Johanna wil Jeanine van de troon stoten en ze heeft haar zoon nodig om een verbond tussen de Factionless en Dauntless te sluiten; Four is echter niet happig om de macht over te dragen aan zijn moeder, want hij meent dat hij hiermee de ene dictatuur voor de andere zal inruilen. Tris en Four proberen de rest van hun Dauntless-factie terug te vinden; die hebben asiel gekregen bij Candor. De leider van Candor, Jack Kang (Daniel Dae Kim), wil het tweetal uitleveren aan Erudite. Nadat Tris en Four zichzelf vrijwillig onderwerpen aan een test met een leugendetector én Candor overvallen wordt door het commando van Eric, draait Kang bij en ontstaat er een wankel verband tussen de diverse groepen. Jeanine heeft echter nog via neurotransmitters een belangrijk deel van Dauntless in haar greep, en ze verplicht de gebrainwashte strijders om zelfmoord te plegen zo lang Tris zich niet overgeeft. Die kan het uiteindelijk allemaal niet meer aanzien en onderwerpt zich vrijwillig aan de virtual reality-simulatie waarmee Jeanines kist kan geopend worden. Op voorwaarde dat Tris haar beproeving overleeft, natuurlijk.




Als u Divergent niet gezien hebt én de boeken van Veronica Roth u compleet onbekend zijn, dan is de bovenstaande tekst ongetwijfeld Chinees voor u. Wellicht hebt u dan meer aan de volgende uitleg: Insurgent is het tweede deel van een trilogie waarin een dystopische toekomst wordt geschetst waarin het overlevende restant van de mensheid door een neofascistische overheid wordt onderverdeeld in vijf facties, al naargelang hun vaardigheden. Tris Prior beschikt over nagenoeg even krachtige vaardigheden in alle vijf de categorieën - ze is een zogenaamde Divergent - en wordt door het regime beschouwd als een staatsgevaarlijk persoon: ze kan knokken als de beste, is hyperintelligent maar ook rechtvaardig en compassieus. Zoals alle young adult-trilogieën is het middenstuk het moeilijkst om op te vullen: de finale confrontatie komt er nog niet dadelijk aan, en toch is normaal gezien in de eerste film het grondwerk al gelegd, zodanig dat je midden in het verhaal kan springen en niet noodzakelijk de uitgangsprincipes opnieuw moet leren. De Divergent-reeks is nogal redelijk donker: er wordt nogal kwistig omgesprongen met mensenlevens, en ook in dit tweede deel is er een ogenblik waarop iemand uit het 'goeie' kamp zonder verpinken of zonder vorm van proces één van de grootste schurken uit de franchise standrechtelijk executeert - allicht met minder compassie dan Tris tentoon zou spreiden.




Regisseur Robert Schwentke maakt gelukkig niet de fout om te blijven aanmodderen op hetzelfde stramien - het tweede deel van The Hunger Games was op de laatste act na bijna een letterlijke doordruk van het eerste deel. Insurgent bevat een duidelijk begin en een duidelijk slot waartussen de krachtsverhoudingen in Roths dystopische wereld duidelijk verschoven worden. De karakterontwikkeling wordt echter wat meer naar de achtergrond geschoven en Insurgent is vooral een film waarin het hele arsenaal aan speciale effecten in stelling wordt gebracht om de sims, de virtual reality-omgevingen waaraan Tris wordt onderworpen, weer te geven. De surrealistische hallucinaties hebben een dadaïstisch trekje en de opeenvolgende lagen van realiteit tappen een beetje uit hetzelfde vaatje als Inception. Critici halen nogal wat graag dit punt aan om te stellen dat de manier waarop de uitstapjes naar de virtuele realiteit worden getoond, te veel clichés bevatten, zoals het feit dat, als je in de VR-wereld sterft, je werkelijke lichaam ook een totaal hartfalen ondergaat. De puzzelstukjes waaruit Insurgent bestaat zijn inderdaad niet bijster origineel, maar ze zijn uitgevoerd met kennis van zaken, en de Divergent-reeks bevat net dat rauwere randje dat in vele andere soortgelijke franchises ontbreekt. Het grootste punt van kritiek is klaarblijkelijk echter dat de film nogal sterk af schijnt te wijken van het boek, onder meer zou het personage Octavia Spencer helemaal niet lijken op de Johanna uit het boek van Roth. Mij heeft het alleszins niet gestoord. Om de fans toch terwille te zijn wordt in deze film onder meer het personage van Uriah (Keiynan Lonsdale) geïntroduceerd, die tot consternatie van de Roth-diehards uit het eerste deel was geschreven; gezien zijn beperkte rol in deze film, kan ik echter wel begrijpen dat puristen pissed zijn. Ondanks de eerder minder doorgedreven karakterontwikkeling, zijn enkele nevenpersonages boeiend - zo wisselt Peter (opkomend talent Miles Teller) nogal eens van kamp en is daardoor redelijk moeilijk te doorgronden. Actrice Shailene Woodley is alleszins sterk genoeg om op geloofwaardige wijze de voornaamste rol te dragen, die nogal wat fysieke uitdagingen behelst.




BEELD EN GELUID
De 4K-beeldkwaliteit van Insurgent is beslist meer gedetailleerd dan de Blu-ray, maar het blijft een film die op 2K is geschoten die voor de gelegenheid geupscaled is. Net als bij Divergent betreft het een donkere transfer met afgebleekte kleuren, die een wereld moeten beschrijven waar het niet leuk om leven is. Desondanks opent de film in het vrolijke kleurenbad van Amity en krijgen we aanvankelijk een paar zeer mooi gedetailleerde natuurshots te zien. Het probleem in de donkere scènes is dat het contrast niet helemaal is wat het had kunnen zijn. Details zijn er nochtans in overvloed, vooral in de kledijstoffen en in de oneffenheden op het gelaat van de personages, maar dat detail dreigt soms wat verloren te gaan in de donkere scènes. Daartegenover staat dan weer een puike Engelse Dolby TrueHD Atmos 7.1.4-track, die zich kwalitatief kan meten met de DTS:X-track op het eerste deel. Er wordt aandacht geschonken aan sfeerschepping in de meer rustige scènes, maar eens de actie losbreekt, is dat hevig, met veel gevoel voor richting, geweerschoten die langs alle kanten komen en een dreunende bas. Ook de voorbijrijdende treinen zijn een mooi voorbeeldje van een soundscape waarmee u uw installatie kan demonstreren.

EXTRA'S
Opnieuw is deze Lionsgate-uitgave niet te vergelijken met de volle uitgave van Belga Home Video en al zeker niet met de hypercomplete 3D-versie. Producenten Doug Wick en Lucy Fisher verzorgen opnieuw een audiocommentaartrack, maar vertellen veelal hetzelfde als wat ze voor Divergent al hebben verteld; de regisseur liet deze kelk aan zich voorbijgaan. Een enorm leuke extra is de Picture-in-picture-track Insurgent Unlocked: The Ultimate Behind-the-Scenes Access (1:56:32). Terwijl in het hoekje onderaan een klein schermpje met de film wordt afgespeeld, wordt in het hoofdscherm een reeks features afgespeeld. De aangeboden informatie overlapt wel zeer erg met de overige aangeboden documentaires, maar het is eens een andere manier om tegen de film aan te kijken.




De overige documentaires dan: in From Divergent to Insurgent (5:09) vertellen cast en crew hoe dit verhaal aansluit op het vorige; wie voldoende bekend is met het werk van Roth zal hier evenwel niets nieuws uit leren. In Insurgent in style (9:19) duiken we de kleedkamer in en krijgen we een inzicht in de creatie van de kostuums en props. Simulations: The next level (19:48) gunt ons een blik achter de schermen bij het maken van de groots opgezette virtual reality-scènes. In Veronica Roth: Tell all (17:40) komt de auteur zelf aan de beurt, en vertelt ze voornamelijk over de teen angst van haar hoofdpersonage Tris. The Others: Cast and characters (3:40) geeft ons wat informatie over de oude en nieuwe personages uit de film, en Anatomy of a scene: The train fight (4:01) is een korte making-of bij de scène waarin Tris en Four op een rijdende trein het gevecht aangaan met de Factionless. The Peter Hayes Story (2:40) focust op het ambigue personage van acteur Miles Teller (ook te zien in de Fantastic 4-reboot) en Diverging: Adapting Insurgent to the Screen (4:00) vertelt ons waar het boek en de film van elkaar verschillen. De marketing gallery, die bij ons enkel op de 3D-versie te zien was, bevat twee sneak peeks (2:45 en 1:25) waarvan de tweede gepresenteerd wordt door Shailene Woodley, een korte In-theatre promotional making-of (1:33), allemaal zeer weinig gestoffeerd, maar toch ook een HBO First Look-documentaire (12:38) met wat meer achter-de-schermenwerk. Dan volgen 5 trailers (7:14), een image gallery met posters voor de film en 5 geanimeerde portretten van personages: Shailene Woodley (00:19), Theo James (00:19), Kate Winslet (00:19), Octavia Spencer (00:19) en Naomi Watts (00:17).




CONCLUSIE
Insurgent, het tweede deel van de Divergent-reeks, maakt ons alvast een beetje droevig omdat de laatste film nooit gemaakt is. De beeldkwaliteit is geen topper, de geluidskwaliteit is dat wel.