Voorjaar 2009. De zon is het toneel van één van de grootste uitbarstingen ooit. In de weken daarna merkt de jonge wetenschapper Satnam Trurutani (Jimi Misty) in een ondergrondse kopermijn in India dat de heftige neutrino-uitstoot de aardkern opwarmt en de tektonische platen die de aardkorst vormen dreigen te smelten, waardoor de continenten kunnen verschuiven met alle desastreuze gevolgen voor het leven op aarde. 2010: in Washington brengt de jonge zwarte wetenschapper Adrian Helmsley (Chiwetel Ejiofor) de president op de hoogte en die belegt een internationale conferentie om de gevolgen van de situatie met zijn collega’s te bespreken. 2012: in Los Angeles haalt Jackson Curtis (John Cusack) zijn zoontje Noah en dochtertje Lily op bij z’n ex Kate voor een korte kampeervakantie in Yellowstone National Park en ontmoet er de geflipte Charlie Frost (Woodie Harrelson) die hem het einde van de wereld voorspelt en zegt dat er ergens op een geheime plaats ruimteschepen worden gebouwd voor een aantal bevoorrechte aardbewoners. De dag nadien barst de herrie los en probeert Jackson met zijn kinderen, z’n ex en haar vriend Gordon Silberman (Thomas McCarty) een vliegtuigje te bemachtigen om aan de hand van een kaart die Charlie hem heeft gegeven, China te bereiken.

 

In ware Roland Emmerich-stijl barst daarop de hel los aan de Amerikaanse westkust en het moet gezegd: de speciale effecten liegen er niet om en wat de kijker te zien krijgt, is zonder meer indrukwekkend: straten worden opgereten en wolkenkrabbers storten in de schijnbaar oneindige diepte, parkeergarages barsten open, kantelen en spuwen stapels auto’s uit die in een paar seconden omgetoverd worden tot even hoge stapels autowrakken. De ravage veroorzaakt paniek onder de bevolking en maakt tienduizenden slachtoffers als gevolg van  aardverschuivingen en gigantische grondverzakkingen. Vanuit hun kleine vliegtuigje zien Jackson en z’n medepassagiers hoe de westkust van Californië langzaam in de golven van de Indische Oceaan verdwijnt. In Washington wordt ondertussen het noodplan afgekondigd en begint een grootschalige evacuatie waarvoor tot 1 miljard euro per hoofd is neergeteld. Adrian vindt die gang van zaken onrechtvaardig en wordt bijgetreden door Laura Wilson, de dochter van de president, maar Carl Anheuser, adviseur van de president, is formeel: het evacuatieproject kost handen vol geld en kon alleen met medewerking vanuit de privésector gefinancierd en gerealiseerd worden. Een paar honderdduizend vermogende aardbewoners worden dus gered, voornamelijk hoofden van koningshuizen, oliesjeiks, Russische miljardairs en uiteraard alle individuen à la Rupert Murdoch en Bill Gates van deze wereld mét hun families.

 

Met 2012 maakt Roland Emmerich zíjn versie van het bijbelse verhaal over de Ark van Noach. Daarvoor heeft hij veel water nodig en wat ligt er meer voor de hand dan een paar spectaculaire tsunami’s? Uiteraard hebben we de meeste scènes eerder gezien, in zijn eigen films of die van zijn collega’s, maar zoals Emmerich de rampspoed via de CGI-trukendoos tot leven brengt in 2012, zo zagen we ze zelden, waarbij hij overdrijvingen niet schuwt, maar er telkens nog een schepje bovenop legt, waardoor de geloofwaardigheid meer dan eens ondermijnd wordt. Edoch, daarvoor ging u destijds toch niet naar de bioscoop of koopt u straks misschien deze dvd? Dan had u op voorhand moeten weten dat Emmerich een garantie is voor spektakel, voor gevaarlijke en levensbedreigende avonturen, voor verhaallijnen die het voorstellingsvermogen te boven gaan, die de kijker doen huiveren in z’n stoel en hem optillen en meenemen op een onbekende reis. Heeft men daarvoor meer dan 100 jaar geleden dit medium overigens niet uitgevonden? In 2012 mag Roland Emmerich dan al straffeloos zichzelf en zijn collega’s plagiëren en alle clichés van het genre in z’n prent stoppen, spannend en indrukwekkend is het allemaal wél, ondanks het dunne verhaaltje en de zgn. platte commercie, maar de adembenemende actiescènes en het indrukwekkende CGI-spervuur zullen menig kijker voor even de adem afsnijden (de bloedmooie overstromingsscène in Tibet, de glijdende camera over de gigantische arken achter de Drieklovendam in China, een openscheurende straat tussen palmbomen in L.A.). 2012 is vertier voor volwassen mannen die voor even het kind in zich voorrang geven op intellect en gezond verstand en wat is daar mis mee? Of wat dacht u van vrouwen die zich elke dag urenlang als een eigentijdse barbiepop op zitten te maken voor de spiegel?

 

In pure Spielberg-stijl introduceert Emmerich een jonge gezinnetje met twee kinderen (papa en mama gescheiden, kinderen meer begaan met mama’s vriend dan met hun eigen pa) om op het gemoed van de kijker te werken. De president van de Verenigde Staten is dan weer in de weer om z’n dochter aan boord van de reddingssloepen te krijgen, maar heeft besloten om zijn post niét te verlaten en de jonge wetenschapper Adrian Helmsley is uiteraard voorbestemd om de aantrekkelijk presidentsdochter het hof te maken. Ook het oeroude vader-zoononderwerp krijgt bij Emmerich een eersteklasbehandeling opdat sentimentele zielen regelmatig naar hun zakdoek zouden grijpen: Adrians vader Harry (Blu Mankuma) zit op een cruiseboot op de Japanse Zee en zal de finale ramp wellicht niet overleven. Hij neemt alvast afscheid van zijn zoon via de telefoon. Z’n blanke collega Tony Delgatto (een kleine rol voor een haast onherkenbare George Segal) probeert voor het eerst in vele jaren z’n eigen zoon in Japan te bereiken, maar zijn telefoontje komt te laat…  en uiteraard is er de vader-zoonrelatie tussen hoofdpersonage Jackson Curtis en zoon Noah die een paar keer voor emotionele momenten zorgt, want de kleine Noah vindt dat papa hem destijds in de steek heeft gelaten.

 

Tijdens zijn grondige vernietigingsronde van Los Angeles tot Tokio ontziet Roland Emmerich dit keer niets of niemand. Het Amerikaanse continent, Europa en Azië gaan er zonder medelijden aan, de continenten maken enorme schuivende bewegingen (de zuidpool ligt uiteindelijk ter hoogte van Winconsin), de tectonische platen zakken weg in de aardkorst of worden elders enkele honderden meters in de hoogte gestuwd. Maar dat is voor de regisseur nog niet genoeg, want de reddingsoperatie is van een al even gigantische omvang en opnieuw verbaast de regisseur z’n publiek met indrukwekkende panoramische opnamen en CGI-effecten, zonder dat hij de menselijke kant van z’n verhaal uit het oog verliest. Want Jackson Curtis en zijn gezinnetje blijven Emmerichs grote aandacht genieten en slagen erin om zich quasi ongeschonden door het onmogelijke rampenscenario te werken. Minder goed treft het de rijke Russische industrieel Karpov die drie miljard euro neergeteld heeft voor zichzelf en z’n beide dochters, maar die z’n levensgezellin Tamara (Beatrice Rosen) en z’n redder Jackson Curtis koudweg opzij schuift op het moment dat de Chinese grenswacht naar de kleur van de pasjes informeert. Net zoals een aantal andere intriges, is ook dit onderdeel weinig origineel en een beetje voorspelbaar zelfs, maar daarvoor kijkt u uiteraard niet naar deze rampenfilm: u wilt vooral de rampen zien, net zoals de liefhebbers van Formule 1.

 

Blijft over: de Maya-kalenderheisa. In de film wordt de voorspelling zijdelings aangehaald, maar veel doet Emmerich er niet mee. Het lijkt eerder op een stunt van de pr-afdeling van Sony/Columbia om het rampenscenario te verbinden met twijfelachtige voorouderlijke voorspellingen in de hoop meer mysterie en geheimzinnigheid te creëren dan nodig. Nog even en alle bijgeloof uit de middeleeuwen wordt ons opgediend als serieuze kost waarmee rekening moet worden gehouden.

 

De beeldkwaliteit is zo goed als perfect. Hier en daar is er grain en soms net wat te weinig licht om te beseffen wat er precies aan de hand is, maar wellicht is dat de bedoeling van de makers. De special effects zijn levensecht en passen qua kleur en toon uitstekend tussen de rest van het materiaal. Ongerechtigheden zijn afwezig. Het zwartniveau is in orde. De geluidstrack (5.1-versie) is heftig en luidruchtig met sterke surrounds via de achterste kanalen. De muziek is bij momenten al even spectaculair, maar dat ze filmmuziek kunnen componeren, dat bewezen Harald Kloser en Thomas Wanker eerder al in The Day After Tomorrow (2004) en 10,000 BC (2008).

 

Een Audiocommentaartrack van Roland Emmerich en co-auteur Harald Kloser, een aantal korte Weggelaten Scènes (niet echt essentieel), een weinig spectaculair Alternatief Einde en de Documentaire “R. Emmerich: Master of the Modern Epic”, waarin de regisseur belooft dat dit definitief z’n laatste rampenfilm is.

 

2012 is een groots opgezette rampenfilm, waarin Roland Emmerich alles uit de kast haalt om z’n meesterschap te bewijzen. Dat ie het genre in de vingers heeft, is duidelijk, ook al is het scenario weinig vernieuwend en steunt de film vooral op bekende situaties en heel veel Hollywood-clichés. Liefhebbers van sciencefiction zullen niettemin hun hartje ophalen en wellicht valt 2012 ook in de smaak bij fans van spannende actiefilms. Zo verdient Sony/Columbia met een beetje geluk z’n 200 miljoen dollar toch nog terug.