FILM
Na de smartelijke nederlaag van de nazi's op het einde van de Tweede Wereldoorlog heeft het laatste restje zich gegroepeerd en een basis aan de achterkant van de maan opgebouwd. Daar wacht het al jaren in stilte, onder leiding van zijn nieuwe Führer, Kortzfleisch (Udo Kier), op het goede ogenblik om de aarde te heroveren en er het Vierde Rijk te stichten.




Enter de nieuwe presidente van de Verenigde Staten (Stephanie Paul). Ze wordt nergens bij naam genoemd, maar het ligt er overduidelijk op dat het Sarah Palin is. De presidente heeft alweer een briljante (!) vondst gedaan om haar herverkiezing veilig te stellen: ze heeft voor het eerst in jaren een zwarte een landing op de achterkant van de maan laten maken. Het wetenschappelijk nut daarvan is nul en het ligt er overduidelijk op dat dit enkel en alleen een poging is om de zwarte kiezer voor haar beleid te winnen. De sukkelaar in kwestie, James Washington (Christopher Kirby) weet niet wat hem overkomt als hij in een krater een klein dorp aanschouwt dat blijkbaar met allerlei soorten retro-technologie aaneen  hangt. Alle contact met de aarde wordt verbroken, en wat de presidente betreft is dit de - zoveelste - mislukking voor haar beleid. Anderzijds houdt ze zich overeind aan de gedachte dat elke president die in zijn eerste ambstermijn een oorlog is begonnen, grote kans heeft om herkozen te worden. Ze speelt dan ook met het idee Australië aan te vallen, maar ze kan maar geen fatsoenlijk excuus bedenken.




Maar dat excuus krijgt ze nog. Washington wordt gevangen genomen door officier Klaus Adler (Götz Otto), die per toeval ontdenkt dat diens IPhone de nodige technologie bevat om zijn eigen superwapen, de Götterdämmerung, van stroom te voorzien. Maar, zoals we dat van een IPhone gewoon zijn, is de batterij na vijf minuten leeg. Klaus bereidt dan ook een kleine expeditie naar de Aarde voor om de 'bron' van de energie te veroveren. Ook Klaus' verloofde, Renate Richter (Julia Dietze) is van de partij. Haar vader (Tilo Prückner) heeft een soort van "verariër" uitgevonden waarmee ze Washington een blanke huid kunnen geven.

De aankomst op aarde loopt echter niet zoals verwacht. Washington kan de benen nemen, en aangezien geen méns gelooft dat hij de zwarte omgekomen astronaut is - zeker niet nu hij blank is - eindigt hij in de kortste keren op het eerste het beste kruispunt, tussen die types die menen dat ze jezus hebben gezien in hun boterham met choco en diegenen die beweren dat ze ooit ontvoerd zijn geweest door een alien. Klaus en Renate winnen echter het vertrouwen van Vivian Wagner (Peta Sergeant), de campagneleidster van de presidente. Wagner heeft net op haar kop gehad omwille van het debacle van de mislukte maanlanding en de presidente heeft haar voor een ultimatum gesteld: ze moet met een enorme klapper voor de dag komen óf ze kan een kruis maken over haar carrière. Het ultrarechts beleid dat Klaus en Renate haar helpen uittekenen blijkt electoraal een succes. Alleen Renate begint te twijfelen of hun streefdoelen nog wel zo grootmoedig zijn als hen altijd werd voorgehouden. Zeker als ze Washington ontmoet, en ze samen naar de film The Great Dictator gaan kijken, maar dan niét de gecensureerde versie die op de maan draaide, krijgt haar geloof in het nationaal-socialisme een flinke knauw. Fürher Kortzfleisch krijgt het intussen op zijn heupen omdat hij al maanden niets meer van zijn aarde-expeditie heeft gehoord en hij besluit zelf een kijkje te komen nemen. Klaus ontvouwt zijn plan B: hij maakt de Führer een kopje kleiner, kroont zichzelf tot nieuwe leider en is van plan om met Renate aan zijn zijde een nieuwe generatie Übermenschen te kweken - waarvoor natuurlijk eerst al het gedegenereerd gespuis van de kaart moet worden geveegd. En zo begint er een nieuwe wereldoorlog: bij gebrek aan beter neemt Amerika het voortouw in de strijd tegen deze nieuwe nazi's, denkende dat het een even groot makkie wordt als in 1944. De oplettende kijker heeft intussen natuurlijk door dat de macht doorgeven aan de Sarah Palin-kloon ongeveer de domst mogelijke optie is, want de nazi's zijn in verhouding sympathieker...




Computergenie Samuli Torssonen hield zich al tientallen jaren bezig met computeranimatie, en het tijdperk waarover we dan nog praten is die van de 8 bit-kleurencomputertjes, het tijdperk waarin merken als Tandy Coco en Commodore 64 de absolute trendsetters waren. Het resultaat, een Star Trek-parodie die zonder de minste middelen was geschoten en luisterde naar de naam Star Wreck was zodanig knullig dat er nauwelijks sprake van kan zijn om zulks te benoemen als een film. Torssonen trok er zich weinig van aan en maar liefst vijf sequels lang produceerde onze Fin afgietsels die zelfs te slecht zijn om op evenemeneten als De Nacht Van De Wansmaak te worden getoond, en die waarschijnlijk enkel te genieten zijn wanneer ze worden bekeken in het gezelschap van andere zatte Finnen, waarvan de helft waarschijnlijk in de film heeft meegespeeld. We schrijven 1997.




Zesde keer, goeie keer, want in 2005 heeft Torssonen een bescheiden culthitje te pakken met Star Wreck: In The Pirkinning. Zijn obsessie voor het universum van Gene Roddenberry is nooit verdwenen, en buiten wat raaskalderij die alleen geinig is voor het soort nerds zoals The Comic Book Guy uit The Simpsons, komt er uiteraard geen hond naar zijn film kijken. Hij heeft echter wél een jonge en beloftevolle regisseur aangesproken, een zekere Timo Vuorensola, die ondanks een nagenoeg leeg palmares (In The Pirkinning rekenen we niet mee!) brandt van creativiteit. Hij stelt dan ook aan Torssonen voor om voor de verandering eens een échte film proberen te maken, zij het dat de beide heren geen rotte frank hebben, en de ticketverkoop van In The Pirkinning was misschien net voldoende om het kuispersoneel te betalen.

Inspiratie halen ze op het internet: net zoals er genoeg crackpot theories zijn dat 9/11 een inside job was, dat Elvis nog leeft, dat er een ufo in Area 51 is geland en dat Herman Van Rompuy eigenlijk de Antichrist is, zo leeft er nog steeds een bende fantasten die meent dat de nazi's na het verliezen van de Tweede Oorlog naar de achterkant van de maan zijn gevlucht met de bedoeling van daaruit terug te keren zodra de tijd voor het Vierte Reich klaar is. Uitgaande van het feit dat dit bijzonder amusant gegeven op waarheid zou berusten, laten Vuorensola en Torssonen hun fantasie de vrije loop. Technieken zoals bluescreen en maquettes zijn tegenwoordig zodanig dat zelfs de kleinste maatschappijtjes er wat mee kunnen aanvangen, en hoplà, Iron Sky was geboren. De grote meerwaarde is dat Vuorensola op onnavolgbare wijze de draak steekt met de geopolitiek: niet de nazi's zijn in zijn film de grote boeman, ze zijn eerder dom. Het echte evil genius zit ingebakken in de zieke geest van de presidente van de Verenigde Staten, die elke reden om een oorlog te beginnen een goede vindt, en die haar bondgenoten zonder twijfel een mes in de rug zal draaien als ze er zelf beter van wordt. Tweede bijzondere goede vondst is dat Vuorensola voor het Duitse part van zijn cast enkele zéér goede keuzes heeft gemaakt: Julia Dietze is buiten de Duitse grenzen amper bekend, maar ze is een zeer ravissante verschijning die haar sporen al heeft verdiend. Udo Kier speelt al eens rolletjes in platte commercie zoals Blade en Ace Ventura: Pet Detective, maar zal bij ons eerder bekend zijn van zijn samenwerkingen met Lars Von Trier in onder meer Melancholia en Breaking The Waves. Götz Otto speelde onder meer in The Pillars Of The Earth en wie er al eens naar een Duitse krimi kijgt zal zijn karakterkop allicht wel herkennen.




Het geheel is een bijzonder cynische maar lekker wegkijkende spektakelfilm die gezien het beperkte budget toch nog met zéér goeie speciale effecten kan uitpakken, zo'n beetje zoals in D-War. De meerwaarde is dat Vuorensola er bovendien in geslaagd is om in de film een niet mis te verstane, politiek getinte, levensles te stoppen over de domheid van het menselijke geslacht: de grootste schurk is niet altijd diegene met het meest iconische petje op.

Iron Sky werd een low-budgethit die dankzij de mond-tot-mondreclame en het winnen van enkele bescheiden awards, onder meer op het Brusselse Internationale Festival van de Fantastische Film. Regisseur Vuorensola heeft al aangegeven dat hij met het geld een director's cut wil maken waarin hij de speciale effecten verder op punt kan zetten. De bespreking hiervan hebt u nog tegoed.




BEELD EN GELUID
Voor deze release van Splendid werd een dubbellagige schijf gebruikt, wat al zeker een goeie aanpak is. De hele film ziet er vrij retro uit, met een beperkt en gedempt kleurenpalet, vergelijkbaar met dat uit Sky Captain And The World Of Tomorrow. Grijs voert de hoofdtoon, zeker op de maan, en af en toe steekt daar dan bijvoorbeeld het opvallend blonde haar van Renate. De diverse vliegende maquettes zijn er gedetailleerd genoeg uit, maar in HD betekent dat dan wel dat het soms pijnlijk duidelijk wordt dat de kleine oppervlaktes geen textuur hebben. Algemeen is Iron Sky echter méér dan bekijkbaar. Voor geluid hebt u de keuze tussen een Engelse DTS-HD MA 5.1-track en een Duitse, maar zelfs als u voor de eerste opteert dan zijn de dialogen die de nazi's voeren steeds in het Duits, wat het realismegehalte verhoogt (voor zover daar in een film als deze sprake van kan zijn), en het is eens een opluchting dat de Duitsers geen Engels spreken. De muziek wordt verzorgd door de niet helemaal van controverse gespeende Sloveense groep Laibach, die tijdens concerten nogal eens met nazi-memorabilia optreedt. Aan hun intentie kleeft echter niet dadelijk een politieke boodschap, behalve dan dat ze graag zo hard mogelijk hun publiek choqueren. Het moet niet altijd Marylin Manson zijn.




EXTRA'S
Vervelend genoeg opent deze Splendid-film met enkele niet skipbare cross-promotionele trailers. Als het dan toch gelukt is om naar het bonusmenu te navigeren, dan vinden we daar vooral trailers terug: een Duitse trailer (1:51), een "original" (lees: Engelse) trailer (1:53), twee teasers (2:49 resp. 1:46) en een production teaser (1:06) Daarna volgt nog eens een advertentie voor de soundtrack. Onder het motto "zo krijg ik een bonussectie óók vol", volgen daarna voorwaar drie échte, interessante stukjes documentaire. Veel schoon volk loopt rond op de red carpet-première op het 62e Berlinale waar de film in première ging (11:46). Iron Sky: How it all started (8:29) toont ons de klunzige filmpjes van brein Samuli Torssonen, en vertelt ons in een notendop hoe Torssonen ooit het luisterend oor van Vuorensola kreeg. Iron Sky: The story and characters (14:41) toont ons de soms wat eigenaardige reactie van de castleden wanneer ze het script van Iron Sky onder ogen krijgen. De schijf wordt afgesloten met twee galerijen: eentje met stills en promofoto's (1:55) en eentje met wat kiekjes achter de schermen (1:35).

CONCLUSIE
Met de uiterst beperkte middelen wist regisseur Timo Vuorensola een heerlijk absurde SF-komedie in elkaar te draaien, die eigenlijk té goed is om in de bakken met pulp te verzeilen.