SERIE
Twee jaar nadat ze erin slaagde een reeks militaire moorden op te lossen, is Sarah Lund, de onvolprezen protagoniste van The Killing terug voor een laatste zaak. Haar laatste zaak, want na dit derde seizoen houdt de veelgeprezen Deense crimi het definitief voor bekeken. Jammer, want van alle Scandinavische series die ons het voorbije halve decennium bereikten, is The Killing zonder meer de meest trendsettende - en beste - geweest. Met zijn intrigerende structuur - één aflevering is één dag - en zijn nagelbijtende klifhangers groeide de serie in geen tijd uit tot dé referentie qua kwaliteitsvolle Europese fictie voor een wereldwijd publiek. Dat vertrouwen beschaamt de reeks geenszins in dit derde seizoen. Meer zelfs: de laatste tien afleveringen van The Killing overtreffen zelfs de twee vorige edities op het vlak van emotie, spanning en wat altijd al dé troef was van de reeks: fantastische, doorleefde personages.

De focus ligt ditmaal op de ontvoering van een meisje van negen. Niet zomaar een meisje, maar de dochter van de CEO van Zeeland, de grootste rederij van Denemarken. De timing van de ontvoering is ongelukkig. Niet alleen doet het gerucht de ronde dat Zeeland een deel van zijn activiteiten naar Azië wil versluizen, ook de ontknoping van de landelijke kiesstrijd nadert met rasse schreden. En een slechte afloop van de ontvoering kon wel eens negatief afstralen op de zittende premier. De recherche stelt dan ook alles in het werk om de dader te vinden. Vlak voor ze overstapt naar een comfortabele bureaujob is dit de laatste grote opdracht die Sarah Lund zal uitvoeren. Haar initiële apathie maakt al snel plaats voor haar kenmerkende verbetenheid als een ontvoerder een dodelijk kat-en-muisspelletje met de politie speelt. Zijn motief blijkt bovendien niet zozeer geld, maar het creëren van een interessant drukkingsmiddel om klaarheid te scheppen in de doofpotoperatie omtrent een moord op een tiener enkele jaren eerder. Een moord waaraan zowel Zeeland als de hoogste regionen van de Deense politiek mogelijk vuile handen overgehouden hebben.

Deze korte inhoud is echter amper adequaat om alle plotwendingen en duistere nevensporen in The Killing 3 recht te doen. Naar aloude gewoonte schetst de serie immers een wonderlijk gelaagd verhaal, waarbij de rode draden ditmaal persoonlijk geluk en gerechtigheid zijn. Die gerechtigheid situeert zich voornamelijk op het vlak van de ontvoering en de oude moordzaak. Zolang de ware daders van die laatste misdaad immers niet achter de tralies zitten, belooft de ontvoerder de recherche in een wurggreep te houden. De zoektocht naar persoonlijk geluk vinden we dan weer terug in de privéverhaallijn over Sarah Lund. Als blijkt dat de vriendin van haar zoon zwanger is, en dat haar zoon vreest dat hij een even slechte ouder zal zijn als Lund was, doet de rechercheur verwoede pogingen om in het reine te komen met haar afwezigheid als moeder. Het is voor het eerst dat Lund zich zo kwetsbaar opstelt in The Killing - ook een potentiële romance duikt overigens op - en dat onderscheidt dit derde seizoen in positieve zin van de twee vorige.

Niet dat alles van het allerhoogste niveau is. Zo zijn de bochten waarin de scenaristen zich wringen om de dader bij elke nieuwe klifhanger weer te laten ontkomen met iedere volgende aflevering ongeloofwaardiger, met name als hij schijnbaar moeiteloos de ambtswoning van de premier binnendringt en er vervolgens weer uit ontsnapt. Maar dat neem je er graag bij omdat de personages weer zo fascinerend uit de verf komen. Naast de extra dimensie die Lund krijgt (eens te meer briljant vertolkt door Sofie Gabrol) zijn het vooral de mogelijke dubbele agenda's van diverse ministers en van de raad van bestuur van Zeeland die de kijker voortdurend doen gissen. Dat je minder dan bij de vorige reeksen heen en weer geslingerd wordt tussen steeds nieuwe potentiële daders zegt veel over de geloofwaardigheid die de karakters - en hun vertolkers - hebben.

Ik zou nog uren kunnen doorgaan over de merites van The Killing 3; over de sfeervolle, duistere fotografie; over de subtiele maar indringende cameravoering; over de wijze waarop de Deense setting niets afdoet aan de universele vraagstukken die de reeks behandelt. Maar The Killing blijft een reeks die je niet zozeer moet trachten te verklaren. Het is een serie die je vooral moet voelen. En voor je het beseft word je meegesleurd in een draaikolk waaraan niet te ontsnappen valt en die je adrenaline naar het kookpunt brengt. Vrolijk zal je niet worden van de ontwikkelingen in dit derde seizoen - met name de ontknoping is een sterke aanklacht tegen de verwevenheid van politiek en grote bedrijven - maar dat de beelden, de personages en de verhaallijnen op je netvlies gebrand blijven, staat buiten kijf. Sarah Lund, we zullen je missen. Niet het minst omdat je ons in de laatste tien minuten een van de meest beklijvende catharsissen uit de televisiegeschiedenis hebt bezorgd!

BEELD EN GELUID
Laten we voor de verandering eens met de kwaliteit van de soundtrack beginnen. Die klink prima: de dialogen worden helder weergegeven en de boxen bezitten voldoende dynamiek om de meest schokkende momenten van de reeks nog extra in de verf te zetten. De eerste indruk van de beeldkwaliteit is ook goed: de kleuren passen perfect in het grauwe palet dat de reeks beoogt en de scherpte is zonder meer uitstekend. Maar vanaf het moment dat de decors in duisternis baden, daalt de beeldkwaliteit. Het contrast is immers ruimschoots onvoldoende, waardoor je amper detail in de schaduwpartijen kan ontwaren. Voor een reeks die zich voor twee derde 's nachts of bij valavond afspeelt, is dat een doodzonde.

EXTRA'S
Op enkele promotionele trailers na bevatten de vier schijfjes geen extra's.

CONCLUSIE
Het derde seizoen van The Killing is een toepasselijke apotheose voor de avonturen van inspecteur Sarah Lund. De centrale ontvoeringszaak is sterk, de personages blijven meteen bij en de beeldvoering versterkt het gevoel van grootse kwaliteit nog. De soundtrack klinkt prima, maar het beeldniveau heeft zwaar te lijden onder een ondermaats contrast. Ook het ontbreken van een bonussectie die naam waardig is een smet op deze absolute topreeks.