FILM
Eén van de belangrijkste vormen van middeleeuws vermaak was het steekspel, dat altijd kon rekenen op een ruime publieke aandacht. Alleen de adel was het toegestaan om deel te nemen aan zwaard- en lansgevechten. Voor Sir Ector (Nick Brimble) is het alleszins het laatste steekspel geweest, want één van de klappen is zo hard aangekomen dat de man in het harnas is gestorven. Maar niemand heeft dit gezien, behalve dan zijn drie knechten Willian (Heath Ledger), Roland (Mark Addy) en Wat (Alan Tudyk). Omdat ze al drie dagen niet hebben gegeten, besluit William Thatcher de plaats van Ector in te nemen, en hij kan de laatste ronde winnen dankzij de voorsprong die Ector in de vorige ronde had opgebouwd, en wat meer is, niemand merkt de plaatsverwisseling. Hun succes zet de mannen aan het denken: met steekspelen valt immers veel te verdienen. William investeert hun zuurverdiende centen in een nieuwe uitrusting, en zet zich aan het trainen. Onderweg ontmoet het drietal de flamboyante schrijver Geoffrey Chaucer (Paul Bettany), die een lichte vorm van gokverslaving heeft, en in een vorige stad zich letterlijk heeft laten uitkleden. In ruil voor eten, kleren en het vervoegen van de groep maakt de mooiprater in geen tijd een keurig stapeltje vervalste adelbrieven.




William heet vanaf nu Sir Ulrich von Liechtenstein von Gelderland, geloofwaardig omdat geen hond Liechtenstein óf Gelderland weet liggen, en wint het éne toernooi na het andere, niet omdat hij bijzonder getalenteerd is, maar omdat hij gewoon veel lef heeft, en de steun van zijn vrienden, waaronder de vrouwelijke smid Kate (Laura Fraser) die speciaal voor hem een harnas ontwerpt. Slungelige William struikelt bijna over de mooie edeldame Vrouwe Jocelyn (Shannyn Sossamon), en wekt zo de wrevel op van een rivaal, toernooikampioen graaf Adhemar (Rufus Sewell), vooral wanneer Jocelyn het in haar hoofd haalt om met hem te dansen op het banket. Wanneer die te weten komt dat Sir Ulrich von Liechtenstein geen edelman is maar de zoon van een rietdekker, lijken Williams kansen op het ridderschap verkeken. Maar op zo'n moment komt de redding meestal uit een onverwachte hoek.




A Knight's Tale is na Payback de tweede film van regisseur Brian Helgeland, en tevens de eerste film waarin de Australische acteur Heath Ledger (de oudste zoon van Mel Gibson in The Patriot) de hoofdrol speelde. Ledger was een rijzende ster in Hollywood, kende het hoogtepunt van zijn carrière postuum met zijn vertolking van The Joker in Batman The Dark Knight, maar verstike zich vlak ervoor, zoals breed in de kwaliteitsmedia werd uitgesmeerd, in een verkeerde dosis pillen. We denken dat de films vam Ledger een cultstatus te wachten zal staan, en dat deze A Knight's Tale vaak in dat soort "best of Ledger"-collecties gaat te vinden zijn.




A Knight's Take is een goede film. Helgeland wilde naar eigen zeggen een "eigentijds middeleeuws" verhaal maken, en om de klassieke hoofse dramatiek wat te verluchten, gebruikt hij in zijn verhaal enkele licht-anachronistische elementen. Zo lijken de toeschouwers van het toernooi niet toevallig op een zootje voetbalhooligans, die bij het begin van het toernooi We Will Rock You van Queen aanheffen. Ook in de kleinere details wijkt Helgeland van de klassieke middeleeuwse normen af: de harnassen van de deelnemers zien er modieus uit en niet, zoals iemand van costume design het zelf in één van de featurettes zegt, als "ijskasten met een hoofd op", de edeldames dragen steevast haute-couture de tijd ver vooruit, en de muziek (én dans) op het banket is geen middeleeuws luitspel maar discomuziek (Golden Years van Bowie). Misschien een beetje gewaagd, maar het werkt wel erg aanstekelijk, en het vrolijk teruggrijpen naar twintigste-eeuwse motieven is toch niet te exuberant om het geheel onbekijkbaar te maken.




Globaal gezien is de film een dun maar luchtig en best verteerbaar geheel, dat laveert tussen een aktiespektakel met veel slow-motion beelden van versplinterende speren en van hun paard tuimelende ridders, en een komedie met spitse dialogen. De rolbezetting is vrij evenwichtig, met o.a. Rufus Sewell (Bless The Child), Mark Addy (The Full Monty), Alan Tudyk (Firefly), maar het is vooral Paul Bettany (The Da Vinci Code) die de show steelt als de niet op zijn mondje gevallen Chaucer.

Met deze versie kan u overigens voor het eerst in UHD de extended version bewonderen, met een vijftal sleutelscènes weer aan het geheel toegevoegd, zoals één waaruit blijkt dat ondanks zijn relatieve armoede Willliam zijn laatste cent nog liever spendeert aan de armen dan tekort te moeten schieten in de ogen van zijn geliefde, terwijl graaf Adhemar liever op zijn zak blijft zitten.




BEELD EN GELUID
Groot was de verrassing toen het nieuws ons enkele maanden geleden bereikte dat Sony out of the blue de klassieker A Knight's Tale ging uitbrengen op 4K. Nog groter was de verrassing toen bleek dat deze release ook nog eens Nederlandse ondertiteling zou bevatten, zoals Sony ook deed met de release van Panic Room. De release mag dan wel niet uitgekomen zijn in de Benelux, we hebben deze geïmporteerd uit Frankrijk (omdat dat de goedkoopste optie was), maar alle internationale releases zijn exact gelijk. Sony heeft bovendien een reputatie hoog te houden van goede releases, en dat is bij deze A Knight's Tale niet anders. De ouderdom van de film valt aan niets af te leiden, en alhoewel de kleuren niet danig overgesatureerd zijn, kan Sony uitpakken met een beeld dat erg naturel is, met mooi kleurcontrast op onder meer de schilden van de deelnemers aan het steekspel. Het contrast neigt zelfs een beetje naar het donkere en het gritty, wat de filmbeleving ten goede komt, zeker in scènes waarin de modder van de arena opspat. De film ziet er lichtjes grainy uit, maar bevat geen artefacts, en verdient daarom onze hoogste aanbeveling. En ook het geluid is bijzonder goed gestructueerd, vanaf de beginscène waarin het publiek We Will Rock You scandeert, over het getrappel van de paarden en de klappen die de deelnemers aan elkaar uitdelen. U heeft overigens de keuze tussen een Dolby Atmos-track en een DTS-HD MA 5.1-track, die in dynamiek tegenover de eerste onderpresteert. Ook is het leuk om nog eens een track te krijgen waarbij de subwoofer zeer actief wordt aangesproken.




EXTRA'S
De Blu-ray bevatte eertijds geen extra's, en liet daarmee het bonusmateriaal van de dvd achterwege. Deze 4K herstelt de release weer in ere, met toevoeging van al het historisch bonusmateriaal, én met toegift van enkele nieuwe extra's. De theatrical cut bevat een audiocommentaar van regisseur Brian Helgeland en acteur Paul Bettany (Geoffrey Chaucer). Deze wordt gevolgd door een flauwe gag reel (2:13) en, nieuw voor elke release, een setje verwijderde en uitgebreide scènes (9:00), die bovenop de oude 6 verwijderde scènes (21:40) komen, waaronder een paar lange, die allemaal te bekijken zijn met of zonder commentaar van de regisseur, waarvan enkele, zoals die over de vrouw van Chaucer, in de extended cut zitten. Nieuw ook zijn enkele bijkomende shots die we zien in de documentaire Quill & Quarterhorse: 2nd Unit Photography (8:22). Dan volgen enkele extra's uit de periode van de dvd, waaronder 11 documentaires "Behind-the-Scenes" (32:45), over een waaier aan aspecten, gaande van het design van de harnassen, over historische toelichting bij middeleeuwse toernooien tot en met een portret van Heath Ledger. Deze featurettes zijn van vrij goede kwaliteit en erg gevarieerd, en zijn de volgende: The Rock Music Scene in 1370, Sexy Armor and a Rock Band on Tour, You'll Never Know What You'll Find in a Czech Prop House, School of Hard Knocks, Tournaments: A Cross Between, The Marquee Event, The World's First Sports Promoter, Stories for the People, The Rules of Love, Heath Ledger Profile en A Director's Quest. De échte HBO Making-Of Special (15:02) - de klassieke en een kwartier durende met interviews aangedikte trailer dus, met als bedoeling volk de zaal in te lokken - volgt daarna nog eens in een aparte sectie. Dan vinden we de videoclip (4:08) van het legendarische Queen-nummer We Are The Champions, voor de gelegenheid met gastzanger Robbie Williams in plaats van wijlen Freddie Mercury. Tot slot krijgen we nog wat Trailers en tv-spots. Het enige wat niet wordt overgedragen van de dvd is wat DVD ROM-materiaal, zoals een screensaver (die allicht op een moderne computer toch niet meer werkt).




CONCLUSIE
Als alls maatschappijen hun catalogus-titels zouden behandelen zoals Sony dat doet, zouden we een behoorlijk groot gat in onze begroting hebben. A Knight's Tale is een topper op alle vlakken, en een mooi eerbetoon aan de veel te vroeg van ons weggerukte Heath Ledger.