:: BESPREKINGEN ::
DVDInfo.be >> Bespreking >> COLLATERAL
COLLATERAL (BLU-RAY)
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2010-07-11
FILM
Taxichauffeur Max Durocher (Jamie Foxx) koestert al jaren de droom om een eigen limousinemaatschappij op te richten. Zijn "interim-job" als taxichauffeur duurt echter intussen al twaalf jaar en de enige vorm van vakantie die hij zich kan veroorloven is staren naar een briefkaart van de Malediven. Hij is er zich niet bewust van dat de spannendste avond van zijn leven op hem wacht en dat zijn keurig afgeborstelde taxi behoorlijk wat te verduren zal krijgen alvorens de zon opgaat. De avond begint nochtans goed, met een interessante ontmoeting met een intelligente vrouw, Annie Farrell (Jada Pinkett Smith), een openbaar aanklaagster die hem wel ziet zitten. Dan stapt echter de keurige zakenman Vincent (Tom Cruise) in zijn taxi en die biedt Max een flinke bonus als hij hem de hele avond wil begeleiden terwijl hij vijf "zakenontmoetingen" heeft, om hem vervolgens vóór zes uur de volgende ochtend op het vliegtuig in LAX te zetten.

Wanneer er bij de eerste zakenontmoeting - letterlijk - een dode valt, beseft Max dat zijn passagier een geschifte psychopaat van het ergste soort is, een huurdoder die een lijstje met opdrachten af te werken heeft. Vincent dwingt Max om mee te werken aan de moorden, zoniet zal hij Max' moeder Ida (Irma P. Hall) in het ziekenhuis eens "bezoeken" vóór zijn terugreis. Gaandeweg beseft Max dat Vincent een serieus gestoorde sadist is, die liefst  nog even met de mensen solt alvorens ze neer te leggen. Naarmate de avond vordert en Max verschillende pogingen onderneemt om Vincent tegen te houden, ontaarden de elkaar tegen een hels tempo opvolgende moordpartijen meer en meer in ongecontroleerde slachtingen, waarbij Vincent iedereen omlegt die hem voor de voeten loopt. Max' enige hoop is agent Fanning (Mark Ruffalo), een flik die onderzoek doet naar de drugsbende-oorlog omtrent het kartel van ene Felix (Javier Bardem), én die de tegenwoordigheid van geest heeft om een patroon in de reeks moorden te zien.

Voor deze Collateral heeft Michael Mann - voor zover dat wij kunnen nagaan voor de eerste keer in de filmgeschiedenis - Tom Cruise gecast als da bad guy, met tegenover hem de rijzende ster Jamie Foxx (Ray). Ze doorkruisen samen de onderbuik van Los Angeles en regisseur Mann maakt van de gelegenheid gebruik om bij monde van zijn protagonisten zijn gal te spuwen over de onpersoonlijkheid en het egoïsme van de grootstad. Vincent doet in het begin een rake observatie wanneer hij Max vertelt dat er recent een man urenlang dood in de metro heeft rondgereden vooraleer iemand hem opmerkte. Max' kijk op het leven is aanvankelijk een stuk optimistischer, maar zijn gijzeling zal een harde leerschool blijken: ondanks zijn herhaalde pogingen om aandacht te trekken komt niemand hem te hulp, integendeel. Hij ondervindt op een minder comfortabele manier dat hij maar een kleine pion is in het hele spel, een bijzaak ("collateral").

Michael Mann weet ons nog keer op keer te verbazen met de werkstukken uit zijn oeuvre. Eerder leverde hij onder meer het gelauwerde Heat af, het seriemoordenaarfestijn Manhunter, de eerste verfilming van het boek Red Dragon van Thomas Harris waarin voor het eerst ieders favoriete kannibaal Hannibal Lecktor (sic) verschijnt, het paranoïde en beklemmende The Insider met Russell Crowe en Al Pacino, en één van zijn laatste wapenfeiten was de biografie Ali, waarin Will Smith gestalte gaf aan de beroemde bokser. Deze Collateral is visueel intrigerend genoeg, maar kan qua verhaal niet tippen aan de meeste andere films van Mann. Daarvoor kiest de regisseur, zeker in pakweg de eerste helft van de film, iets te vaak een zijspoor dat leidt naar filosofisch gewauwel en goedkope waarheden. Vincent laat Max een paar keer hard met zijn hoofd tegen de muur lopen wanneer hij hem confronteert met de uitzichtloosheid van zijn bestaan.

De traagheid van het verteltempo geeft Mann de gelegenheid om uitgebreid op  zeer gestileerde wijze het chaotische nachtelijke leven van LA in beeld te brengen, maar het doet het verhaal af en toe stokken. Wanneer Mann echter de plot weer aanzwengelt, meestal door Cruise een paar nevenacteurs op het minst verwachte ogenblik vol lood te laten pompen, krijgt het geheel een bijna choreografische schoonheid en worden we, mede door het ingenieuze camerawerk en de meeslepende muziekscore van James Newton Howard, de actie in gezogen. De meest hallicunante scènes zijn daarbij die waarin Vincent een schietpartij uitlokt in een dansclub (met schitterende muziek van Paul Oakenfold) en uiteraard de finale confrontatie. Tegen het einde van de film worden alle (pseudo-)filosofische overpeinzingen overboord gegooid en krijgen we alleen nog pure, van adrenaline vergeven actie te zien. Wat ons eigenlijk tot de conclusie leidt dat het verhaal uiteindelijk zeer simpel en rechtlijnig is, niet wat we van Mann gewoon zijn. Geeft de bijkomende sfeerschepping de film een meerwaarde? We zijn geneigd te zeggen van wel, omdat het allemaal toch zeer mooi en doordacht uitgekiend is, maar mogelijk zal niet iedereen het met ons eens zijn.

BEELD EN GELUID
De beeldtransfer op deze Blu-ray is veel beter dan op zijn dvd-evenknie. Het zal de kijker onmiddellijk opvallen dat de openingsscène bijna niet te zien is onder de ruis, die mogelijk in de slecht verlichte shots nog wat meer opvalt. Wie dus kickt op een haarscherp beeld is er aan voor de moeite. Dit is een eens te meer bewuste keuze van de regisseur, Michael Mann, die de aanblik van de film wil doen aansluiten bij de rauwe inhoud en die met zo weinig mogelijk extra verlichting heeft gefilmd. De compressie is echter veel beter: het grijs in het haar en het pak van Cruise zien er een stuk rijker uit qua textuur dan op de dvd. Het contrast is gewoon een stuk beter, wat bij Blu-ray wel en bij de dvd, waarop alles door elkaar liep in een amorfe massa, niet het verhoopte resultaat oplevert. Het kleurenpalet met veel rood en bruin steekt beter af tegen de zwarte achtergrond, aan de vele neon- en verkeerslichten is geen colour bleeding te zien en ze contrasteren mooier en feller. Ook het rood van de taxi zelf, het geel van de verlichting en het groen van de verkeerslichten zijn goed geprononceerd. Vooral in de close-ups is het verschil in kwaliteit met de dvd duidelijk te merken, onder meer in de scène waarin Vincent en Max de zieke moeder van deze laatste in het ziekenhuis bezoeken. De huidtinten zien er echter nogal grauw en grijs uit en niet natuurlijk, wat vermoeden we intentioneel is. Dat er met de belichting toch niets mis is, zien we in enkele shots zoals die waarbij we de taxi vanuit vogelperspectief volgen door de straten van Los Angeles. De DTS-HD MA 5.1-track is niet perfect uitgebalanceerd. Af en toe het geluidsniveau bijstellen tijdens de film is geen overbodige luxe. Zo is het mompelen in de jazzclub iets te stil naar mijn mening in verhouding tot de achtergrondmuziek en in de scène waarin Foxx en Cruise een discotheek binnengaan, knalt de Koreaanse versie van Ready Steady Go van Paul Oakenfold dan weer zeer overrompelend door de speakerboxen. De actiesequenties, zoals de schietpartij in de discotheek, klinken daarbij wat richtingloos en chaotisch. Wanneer er een lijk op Foxx' taxi valt, had de verrassing wat groter gemogen; het geluid van de val is te droog en  te gedempt. Richting zit er alleszins meer in onder meer de politiesirènes en de helikopters van de politiecavalerie die tegen het einde van de film ter hulp snelt, te laat zoals gewoonlijk.

EXTRA'S
Hier voor de verandering dezelfde extra's als op de 2-disk special edition, wat de laatste tijd in mijn reviews al eens placht een moeilijk punt te zijn. Naast de mooi vormgegeven menu's vinden we op de eerste disk een zeer informatieve audiocommentaartrack van regisseur Michael Mann. Dat Mann een zeer getalenteerd filmmaker is die tot in het detail weet waar hij mee bezig is, moeten we hier zeker niet bepleiten. Als we hem mogen geloven, beschouwt hij zijn film als een uitgebreide persoonlijkheidsstudie van het personage Vincent, waarvan de uitwerking door Mann zo gedetailleerd wordt beschreven, dat die de grenzen van het scenario duidelijk overstijgt. Ook heeft Mann het over de manier waarop nagenoeg de hele film met een high definition-camera is geschote en welke weerslag dat heeft op de visuele details.

Disk 2 dan, met vooreerst de 41 minuten durende documentaire City Of Night: The Making Of Collateral . Ook hier ligt, net als in het audiocommentaar, de klemtoon op de gedetailleerde uitwerking van Tom Cruises personage, met als nevenonderwerp de visuele aanpak van de film (onder meer de belichting). Deze documentaire wordt gevolgd door enkele kortere filmjes. In Special Delivery (1 min.) heeft Mann Tom Cruise zó ver gekregen dat hij in Vincent-gedaante als anonieme koerier aan een restaurant een pakje afleverde om na te gaan of men hem zou herkennen. Hij is erin geslaagd om de restaurantuitbater over een kop koffie aan het lijntje te houden zonder dat die ook maar een schijn van vermoeden had dat de koerier Tom Cruise was. Uiteraard is de beeldkwaliteit van deze featurette navenant, want die is geschoten met een verborgen camera. De bonusdisk bevat voorts nog één verwijderde scène van twee minuten waarin Vincent zijn sporen tracht uit te wissen. Er is commentaar voorzien van de regisseur. Een volgende korte documentaire, Shooting On Location: Annie's Office (3 min.), levert precies wat de titel zegt en benadrukt opnieuw de bewust schaarse belichting. In Tom Cruise & Jamie Foxx Rehearse (4 min.) zien we Cruise en Foxx repeteren voor hun rol. Tot slot zien we in Visual Effects: MTA Train (3 min.) dat de eindscène in de metro van LA eigenlijk is gefilmd met een artificiële achtergrond. Om af te sluiten zijn er twee trailers.

CONCLUSIE
Collateral is een aardige tocht door de onderbuik/onderwereld van Los Angeles, gezien door de bril van een taxichauffeur die gewoon op het verkeerde moment op de verkeerde plaats is. Dit is een release die over de hele lijn de moeite waard is, zowel inhoudelijk als qua vorm.



cover



Studio: Paramount

Regie: Michael Mann
Met: Tom Cruise, Jamie Foxx, Jada Pinkett‑Smith, Mark Ruffalo, Peter Berg, Bruce McGill

Film:
8/10

Extra's:
5/10

Geluid:
9,5/10

Beeld:
7,5/10


Regio:
B

Genre:
Thriller

Versie:
U.K.

Jaar:
2004

Leeftijd:
15

Speelduur:
120 min.

Type DVD:
SS-DL


Beeldformaat:
2.40:1 HD

Geluid:
Engels DTS-HD MA 5.1
Duits Dolby Digital 5.1
Spaans Dolby Digital 5.1
Frans Dolby Digital 5.1
Italiaans Dolby Digital 5.1

Ondertitels:
Nederlands, Engels, Deens, Duits, Spaans, Frans, Italiaans, Noors, Fins, Zweeds, Engels CC
Extra's:
• Geanimeerde menu's
• Audiocommentaar van Michael Mann
• Documentaire "City Of Night: The Making Of Collateral"
• Documentaire "Special Delivery"
• Verwijderde scène
• Documentaire "Shooting On Location: Annie's Office"
• Documentaire "Tom Cruise & Jamie Foxx Rehearse"
• Documentaire "Visual Effects: MTA Train"
• Teaser trailer
• Theatrical trailer

Andere recente releases van deze maatschappij