American Sniper is zonder twijfel de meest controversiële film die dit jaar uit de Hollywoodfabriek komt. Dat is natuurlijk niet meer dan normaal als je een film over Chris Kyle (Bradley Cooper) maakt. Voor de ene is hij niet meer dan een stuk stront, terwijl hij voor de andere één van de allergrootste helden ooit is. Kyle was een scherpschutter. Officieel heeft hij 160 mensen doodgeschoten, maar hij gaat zelf niet akkoord met dat cijfer (het zijn er veel meer, mijnheer!). Zijn autobiografie werd één van de best verkochte boeken in de States en je kan erin lezen hoe de “Legend” er spijt van heeft dat hij niet meer mensen kon doden zodat dat er minder Amerikaanse jongens sneuvelden. We zouden bladzijden kunnen neerpennen over deze man zonder dat we echt een oordeel over hem kunnen vellen. Hij denkt alleen maar in dienst van zijn land, een levenswijze waar je op zijn minst vragen bij kan stellen. De andere kant van het verhaal is dan weer dat hij zijn job plichtsbewust uitvoerde. Hij koos voor een carrière als scherpschutter en het was zijn taak om mensen te doden die op de loer lagen om Amerikaanse soldaten neer te knallen. Het kon Kyle geen moer schelen of de dader een kind was. Zo begint de film ook, Kyle ligt verscholen op een dak en ziet hoe een tienjarige jongen een granaat draagt die hij op een aankomende Amerikaanse tank wil gooien. Wat doe je? Luister je naar je hart en laat het kind leven en geef je het dus ook de kans om soldaten te doden die je verondersteld wordt te beschermen, of haal je de trekker over? Het antwoord zien we een halfuurtje later….

 

Eerst voert regisseur Clint Eastwood ons mee naar de jeugdjaren van Chris. De jongen wordt op een keiharde manier opgevoed, wie slagen krijgt moet slagen geven. Volgens papa Kyle heb je in de wereld schapen, wolven en herdershonden. Het is de kunst van het bestaan om tot de laatste groep te behoren. En zo leeft Chris ook. Hij is een welgevierde rodeorijder die bij iedere cowboy respect geniet. Zijn leven verandert als een paar gekken met een vliegtuig dwars door de Twin Towers vliegen. “Look what they did to the best country in the world!”, mompelt de cowboy.  Voor Kyle is deze terroristendaad een teken om voortaan alles voor de stars and stripes te doen en hij gaat bij de NAVY SEALS. Tijdens de training raken zijn oversten zo onder de indruk van zijn schietvermogen, dat hij binnen de kortste keren tot scherpschutter wordt gepromoveerd. Net voor hij naar Irak trekt (in totaal heeft hij vier tour of dutys op zijn cv staan) trouwt hij nog met zijn liefje Taya (Siena Miller).

 

De film naar dit boek zou oorspronkelijk door Steven Spielberg worden geregisseerd, maar wegens een veelheid van redenen kwam men bij Clint Eastwood terecht. Het toeval wil dat op dat moment de sterregisseur Kyles biografie aan het lezen was. Iedereen weet dat Eastwood niet meteen een linkse jongen is, en hij stemde zoals verwacht toe. Maar tijdens de voorbereidingen van de film gebeurde er iets: Chris Kyle werd in zijn eigen (veilige) land door een veteraan doodgeschoten. Zijn dood zorgde ervoor dat de militair een held werd waaraan je niet mag raken. Zijn vrouw Taya gaf Eastwood groen licht om de film alsnog te maken, zolang hij de held maar alle eer aandeed die hij verdient. En dat is het probleem. American Sniper is cinematografisch één van de sterkste werken die Eastwood ooit uit zijn camera toverde, over de inhoud ervan valt echter heel wat te zeggen. De hele wereld ligt aan de voeten van Clint Eastwood, maar in zijn hart blijft hij een oerconservatieve Amerikaanse Republikein die alle militairen als helden ziet. Deze aanpak merk je in American Sniper. Chris Kyle is zonder twijfel een plichtsbewuste soldaat die levens redde, maar Eastwood maakt hem nog heiliger dan de paus. Dat ontaardt natuurlijk in oneliners die een hoop niet-Amerikanen eerder zullen doen walgen, maar tegelijkertijd kan je er niet omheen dat American Sniper als film een tour de force is. Bradley Cooper deed er alles aan om eruit te zien als de echte Chris Kyle en zijn rol is dan ook fenomenaal. Siena Miller loopt er voor spek en bonen bij, maar dat was in het echte leven ook zo. Iedereen zal een uitgesproken mening hebben over deze biografie. Dat is schitterend, zo hoort het ook, maar laten we vooral niet vergeten dat we het in de eerste plaats over filmkunst hebben. En op dat vlak is American Sniper dan ook één van de Hollywoodhoogtepunten van 2015.

Clint Eastwood is misschien wel conservatief als het op politieke ideeën aankomt, als oude rot toont hij evenwel hoe innovatief een cineast met een digitale camera om kan springen. De transfer van deze release is dan ook uitmuntend. Eastwood is een meester in het scheppen van grootse landschappen en die glinsteren op dit schijfje in al hun pracht. De kleuren zijn zeer natuurlijk en omdat de film zich op verschillende locaties afspeelt (Irak, ook al is het in feite Marokko, de VS) krijg je een zeer gevarieerd, levendig kleurenpalet. Ook voor het geluid zijn kosten noch moeite gespaard. De overdonderende geluidsband heeft een Dolby Atmos-spoor, wat een gesofistikeerde versie van Dolby TrueHD 7.1 is. Er wordt flink wat geschoten (wat wil je als je 160 mensen hebt gedood!) en je kan je voorstellen wat dit met je home cinema doet.