Regie: Roland Emmerich
Met: Jeremy Irving, Jonny Beaucamp, JoeyKing, Caleb Landry Jones, Matt Craven, David Cubitt, Vladimir Alexis, Ben Sullivan, Andrea Frankle, Patrick Garrow, Jonathan Rhys Meyers, Ron Perlman
De 18-jarige Danny Winters strandt in New York nadat hij door z’n vader aan de deur is gezet wegens oneerbare handelingen in de auto van een schoolvriend. Z’n moeder heeft niet geprotesteerd en zijn jongere zusje Phoebe heeft het verschil niet kunnen maken. Danny rekent erop dat zijn vader z’n inschrijvingsformulier voor Colombia University alsnog tijdig instuurt, want tot het begin van het nieuw academische jaar zal hij zich sowieso moeten zien te redden. In Greenwich Village ontmoet hij Ray, een jongen die graag vrouwenkleren draagt en die leeft van wat hij als mannelijk hoertje verdient. Hij introduceert Danny tot het bizarre en exotische wereldje van Christopher Street, waar holebi’s met z’n tienen in een hotelkamer samenhokken en na het donker opzoek gaan naar klanten, want omdat ze zo goed als compleet zijn uitgesloten van het normale sociale en economische leven, hebben ze geen andere keuze. Het is niet de beste en mooiste plek op aarde, maar in het zon overgoten decor van regisseur Roland Emmerich valt het eigenlijk nog mee. Bovendien wordt er wel degelijk geklaagd over het harde politieoptreden, over de soms onmenselijke behandeling en de minachtende houding van de wetsdienaars, maar van een revolutionaire sfeer is geen sprake. Wie aan emancipatie van holebi’s denkt, zoals Trevor, kiest resoluut voor geweldloze actie, maar Trevor is ook de eerste die zich niet aan de afspraken houdt nadat Danny bij hem is ingetrokken. Het is een emotionele tegenvaller, maar als goed uitziende blanke jongen kan hij wel als winkelbediende aan de slag en nadat zijn moeder z’n inschrijvingsformulier voor Columbia op de bus heeft gedaan, is z’n toekomst verzekerd. Voor hem is Christopher Street niet meer dan een tussenstop.
Nog vóór Stonewall in de bioscoop verscheen, werd de film door de Amerikaanse holebi-gemeenschap neergesabeld waardoor de ticketverkoop tegenviel. Dat is vreemd, want je zou verwachten dat de verfilming van wat een historisch moment in de strijd voor gelijkberechtiging van holebi’s wordt genoemd, minstens op een klein beetje goodwill zou kunnen rekenen van de betrokkenen. Dat zulks niet het geval was heeft te maken met het feit dat de Stonewall-rellen een beetje ongelukkig op het einde van de film zijn weggemoffeld. Regisseur Roland Emmerich – die zijn eigen seksuele voorkeur niet onder stoelen of banken stopt – wekt bovendien de indruk dat 28 juni 1969 de beslissende dag was, terwijl de rellen in werkelijkheid nog verschillende dagen doorgingen en er heel wat schade werd aangericht. Dat hij het hele verhaal ophangt aan een James Dean-achtige jonge blanke man, werd hem ook niet in dank afgenomen, ondanks het feit dat hij van het Christopher Street-volkje wel degelijk een multicultureel gezelschap maakt. Waar het in Stonewall aan ontbreekt is spanning, aan een gevoel dat de boel op ontploffen staat. Danny’s onfortuinlijke lot staat te veel centraal in deze film, terwijl wat er echt leeft in de holebi-gemeenschap van Christopher Street nauwelijks aan bod komt en wat we ervan te zien krijgen al helemaal geen voorwaarden levert voor de heftige rellen (waarvoor Danny dan ook nog het startschot blijkt te geven).
Stonewall is vooral het coming-of-ageverhaal van Danny Winters, dat toevallig samenvalt met de Stonewall-rellen. Roland Emmerich maakt er een mooi kostuumdrama van (kleding, interieurs, auto’s op straat), maar de frustraties en de toenemende wrok van de gediscrimineerde mannen en vrouwen van Christopher Street worden niet met dezelfde zorg en betrokkenheid zichtbaar gemaakt. Wat dat betreft graaft de regisseur niet dieper dan in zijn rampenfilms (Independence Day, 1996; Godzilla, 1998; The Day After Tomorrow, 2004) en dat is jammer, want Stonewall is een belangrijk verhaal dat voor één van de fundamenteelste revoluties in de westerse maatschappij heeft gezorgd.
Jeremy Irvine kruipt in de huid van Danny Winters. Hij heeft de fysieke kwaliteiten van een James Dean en een Leonardo DiCaprio, en dat is in dit geval voldoende voor de weinig veeleisende rol die regisseur Roland Emmerich en scenarioschrijver Jon Robin Baitz voor hun hoofdpersonage in petto hebben. Hij wordt probleemloos gepasseerd door Jonny Beauchamp (z’n vriend Ray), een meer dan lichtjes verwijfde jonge kerel die als mannelijk hoertje aan de kost probeert te komen en die Danny meer dan eens uit een hachelijke situatie weet te redden omdat hij de regels van Christopher Street in de toppen van zijn vingers heeft. Bekendste gezicht is wellicht Jonathan Rhys Meyers (Trevor), jammer genoeg in de wat vlakke en weinig inspirerende rol van de militant die voor een geweldloze aanpak en voor politieke actie in plaats van geweld kiest.