2013: EEN SPANNEND FILMJAAR IN EEN NOTENDOP.

Lijstjes, net als die meisjes maken ze ons toch zo zot mijnheer! En toch bestaan ze. Meer zelfs, ze zijn uiterst belangrijk. Net als in 2012 heb ik het hele jaar door op allerlei papiertjes heel wat filmtitels neergepend waarvan ik denk dat ze een meerwaarde vormen. Een meerwaarde zowel op cultureel vlak als in mijn persoonlijk leven. Want jawel, het is en blijft mijn lijstje. Niemand heeft het bij het rechte eind, een mening blijft altijd een individueel gegeven of je daar nu mee akkoord gaat of niet. Jammer genoeg is het ook geen volledig lijstje, gewoonweg omdat ik nog niet alle films van 2013 heb gezien. The Great Gatsby blijft nog altijd bovenaan mijn torenhoge stapel niet bekeken films liggen en met rode wangen moet ik toegeven dat ik tot op heden nog altijd de Gouden Palm van 2013 niet heb gezien. Maar ja, een dag heeft maar 24 uur, niet waar?

Bij het samenstellen van mijn top 20 maakten meer dan 40 titels een kans om erin te komen. Dat is ontzettend veel, alhoewel, ik heb gemerkt dat slechts weinig blockbusters een kruisje kregen. Uiteindelijk hebben alleen Pacific Rim, Rush en Gravity de eindmeet gehaald. Het is overduidelijk dat er een te grote overvloed is aan superhelden. De met veel poeha aangekondigde Man Of Steel bleek niet meer dan een spectaculair lichtgewicht te zijn, het derde luik van Iron Man was allesbehalve een hoogvlieger en The Wolverine was zelfs tamelijk belachelijk. Zelfs het tweede deel van The Hunger Games is niet echt de terugkeer van Katniss waarop we hoopten.

Hollywood kiest tegenwoordig duidelijk voor spektakel. Dat doet misschien wel de bioscoopzaal daveren, als filmliefhebber ben je er toch niet echt onder de indruk van. Niet dat er geen uitzonderingen waren. Tom Cruise schitterde als Jack Reacher, Prisoners was één van de beste misdaadprenten van de laatste twintig jaar, World War Z was meer dan leuk, Pitch Perfect gewoonweg hilarisch en We’re The Millers zelfs best vermakelijk. Tarantino deed opnieuw zijn ding in Django Unchained, Star Trek: Into Darkness was al bij al genietbaar en Oz: The Great And Powerful de beste Disney-speelfilm. Ook de horrormakers deden hun best. Films als The Purge, The Conjuring of You’re Next lokten massaal volk naar de bioscoop, ofschoon het nog een paar jaren zal duren vooraleer we de nieuwe Dario Argento mogen begroeten (als dat ooit al gebeurt!)

En toch, blijft 2013 een prachtig filmjaar. Dat kwam in de eerste plaats door regisseurs die hun eigen stempel op de film drukten. Gevestigde namen zoals Pedro Almodóvar of Gus Van Sant lieten het dit jaar wel afweten, gelukkig stonden er mensen als Refn klaar. Het zal Refns ego alleen maar groter maken, maar met Only God Forgives bewees hij nog maar eens dat hij als geen ander met ingenieuze filmcomposities kan omgaan. Ook Harmony Korine maakte indruk met Spring Breakers, met Jeune & Jolie leverde François Ozon andermaal de beste Franse film af en Sofia Coppola bewees in The Bling Ring dat ze nog altijd Sofia Coppola is.

Vlaanderen maakte zich wederom onsterfelijk belachelijk met ondingen als Marina, Crimi Clowns, Los Flamencos of nog erger: Bingo. Gelukkig bleef Jan Verheyen over die dankzij Het Vonnis voor één keer wel een grote mond mocht opzetten. In de andere landen waren het de enfants terribles die het mooie weer maakten. Ulrich Seidl bijv. die met zijn Paradies-trilogie een beetje de nieuwe Haneke werd, Alain Guiraudie die met L’Inconnu Du Lac de eerste Hitchcockiaanse homoprent maakte, Paul Schrader die van het afgelikte Hollywoodsletje Lindsay Lohan in The Canyons opnieuw een grootse actrice maakte, Jonathan Glazer die met Under The Skin de Holy Motors van 2013 op zijn naam heeft staan, alsook Paul Thomas Anderson die met The Master opnieuw present was.

Het waren niet alleen de gevestigde waarden die van zich lieten horen, ook de nieuwkomers deden dat. Terwijl Steve Soderbergh met Behind The Candelabra in alle stijl afscheid nam, mochten we Clio Barnard begroeten die met The Selfish Giant meteen de vrouwelijke evenknie van Mike Leigh werd.

Zoals steeds blijven de meningen verdeeld. Zo blijf ik erbij dat Diana de meest onderschatte (niet de beste) film van 2013 is, al was het maar wegens Naomi Watts. Neen hoor, ik heb het nog steeds over haar acteerprestaties! Het waren trouwens harde tijden voor de lievelingsactrices van ondergetekende; zo kreeg The East met Ellen Page niet eens een bioscooprelease in België! Gelukkig zorgde het Filmfestival van Gent er wel voor dat deze knappe ecothriller een avondje in de Belgische cinema mocht doorbrengen. Een andere pineut was Blood Ties van Guillaume Canet die in geen tijd uit de bioscoop verdween. Jammer, want het is de beste misdaadfilm sinds Heat.

Zoals ieder jaar moesten we ook afscheid nemen van enkele sterren: John Kerr, Richard Briers, Dale Robertson, criticus Roger Ebert, Annette Funicello, uitvinder Ray Harryhausen, Jean Stapleton, James Gandolfini, Dennis Farina, Eileen Brennan, Karen Black, Julie Harris, schrijver Tom Clancy, Simpsons-stem Marcia Wallace, Peter O’Toole en Joan Fontaine. Het zijn stuk voor stuk mensen die de wereld een beetje glamour gaven.

Hoewel de crisis zich ook in de filmindustrie laat voelen (vooral in de arthouse-sector), blijft de filmwereld nog altijd het mooiste wat er is. Laat ons nog één avondje gezellig rond de kerstboom zitten, een glaasje drinken op het nieuwe jaar en dan hop naar 2014. Niet alleen wacht Lars von Trier ons daar op met zijn nieuwste schandaalfilm of zijn Steve McQueen en Martin Scorsese weer van de partij, ook wij staan weer te popelen om u dagelijks met onze filmbevindingen te bombarderen.

O ja, hier is mijn (niet finale) top 20 van 2013:

1. Only God Forgives
2. Spring Breakers
3. Paradies: Liebe, Hoffnung & Glaube
4. Gravity
5. L'Inconnu Du Lac
6. The Canyons
7. Under The Skin
8. Jeune Et Jolie
9. Rush
10. Behind The Candelabra
11. The Master
12. Prisoners
13. The Selfish Giant
14. Blood Ties
15. Omar
16. Suzanne
17. All Is Lost
18. Pacific Rim
19. Diana
20. The East

Vielen net uit de boot: Frances Ha, Don Jon, Django Unchained, Kapringen, Het Vonnis, The Angel’s Share, Shadow Dancer, Before Midnight, World War Z, Oslo August 31st, Sightseers, L’Étrange Couleur Des Larmes De Ton Corps, Cpt. Phillips, The Bling Ring, Jack Reacher en Sightseers.

En nu op naar het volgende filmjaar!