Op het einde van het jaar vraagt mijn hoofdredacteur ons altijd om eventjes kort mijn impressies over het afgelopen jaar neer te pennen. Net terug van een welverdiende vakantie uit Londen, waar ik amper voorbij de douane geraakte met mijn koffer boordevol nieuw aangekochte dvd's, en enkele luttele uren vooraleer ik smakelijk ga aanschuiven bij de feestdis van mijn ouders (ik heb honger, want ik heb zoals gezegd vier dagen in Engeland gezeten), heb ik toch nog een paar zeer subjectieve kanttekeningen bij het afgelopen jaar neergepend. Lezen en akkoord gaan vallen onder uw eigen risico.

TRILOGIE VAN HET JAAR
We werden in 2003 rond de oren geslagen met al dan niet laatste delen van filmtrilogieën (Potter, Terminator,...). Wie echter de hype rond Lord Of The Rings heeft gemist, heeft het hele jaar met oogkleppen rondgelopen. Respectievelijk het tweede en derde deel kwamen uit op dvd respectievelijk in de zalen, en wat iedereen onmogelijk achtte, schijnt nu toch gelukt: die kleine B-filmregisseur uit Nieuw-Zeeland heeft het onverfilmbare boek van Tolkien verfilmd! Uiteraard met de nodige concessies: wég Tom Bombadil en wég Scouring Of The Shire, maar met vele toegevoegde scènes uit het boek in de superlekkere 4-discversies hernomen. Bovendien schijnt het nu slechts een kwestie van uitklaring van de filmrechten te worden vooraleer Jackson binnen afzienbare tijd ook eens zijn tanden in The Hobbit gaat zetten. Verliezer bij de trilogieën was The Matrix: de film deed het goed aan de kassa's, maar de impact op het publiek was eerder matig, en er werden, ondanks alle beloften van de broers Wachowski, meer vragen bijgesteld dan opgelost. De lang geanticipeerde Indiana Jones-trilogie deed het dan weer goed, en laten we hopen dat de eer volgend jaar aan de originele Star Wars-trilogie te beurt zal vallen. Over welke versie het uiteindelijk zal worden denkt George nog even na.

TV-REEKS VAN HET JAAR
Ondanks het feit dat we ons krom hebben gelachen met verdere dvd-uitgaven van Futurama en The Simpsons, ondanks het feit dat er eindelijk werk schijnt gemaakt te worden van het bewaren van het TV-patrimonium voor het nageslacht, zowel nationaal (Kapitein Zeppos) als internationaal, was hét vernieuwendste stukje baanbrekende televisie ongetwijfeld 24 - een TV-reeks die niet alleen het uitzicht en de présence van een big budget Hollywood-blockbuster heeft, maar ook nog eens de in het slop geraakte carrière van ondergewaardeerde acteur Kiefer Sutherland terug op de sporen hielp. Sutherland krijgt plots weer aandacht, en ook bioscoopfilms met hem zoals Joel Schumachers onverwacht hitje Phone Booth gaven aan de man de kans om zijn talent te ontplooien. Plus dat we elke aflevering weer getuige mogen zijn hoe Elisha Cuthbert zich nu weer uit de nesten werkt, en dat alleen al is de moeite, natuurlijk.

ANIMATIEFILM VAN HET JAAR
Traditionele animatie of CGI? Zelfs animatie-mogul Disney schijnt het niet meer te weten, want hun Brother Bear wordt naar verluidt de voorlaatste in het traditionele genre. Alleen Dreamworks bood nog wat weerwerk met Sinbad, Legend Of The Seven Seas, maar afgaande op het feit dat het absolute kassucces dit jaar nog maar eens voor Pixar's Finding Nemo was, geeft al te denken voor de toekomst. Maar als we héél eerlijk moeten zijn, is wat ons betreft de titel van animatiefilm van het jaar weggelegd voor de dvd-release van de inmiddels al tien jaar oude Lion King, waarmee waarschijnlijk alle nog volgende Buena Vista-releases zullen vergeleken worden. Weergaloze beeldkwaliteit, een gehele nieuwe DTS-mix, voor het eerst ook op de Nederlandstalige versie, een sympathieke omruilactie voor al wie de video nog bezat, én een overload aan extra's. Wat wil een dvd-liefhebber nog meer?

ARTHOUSE-FILM VAN HET JAAR
De meer artistiek ingestelde filmliefhebber werd dit jaar goed verwend. Elephant van Gus Van Sant mocht zelfs met de pluimen gaan lopen in Cannes. Recent scoorde ook het lange en daardoor in tweeën gesplitste familie-epos La Meglio Guiventu goed aan de kassa, en sinds de oscar voor Spirited Away schijnt ook de manga-film haar rechtmatige plaats als volwaardig filmgenre te hebben opgeëist. Persoonlijk kwam echter wat ons betreft de beste verrassing uit een heel ander continent: de Zweedse filmregisseur Lukas Moodysson schetste een rauw maar eerlijk portret van de kinderprostitutie-onderwereld in Lilya 4-Ever. Nog maar eens het bewijs dat je steengoede films kan maken zonder miljoenenbudget.

ACTEUR VAN HET JAAR
Wars van alle oscarlijstjes en politieke correctheid, is ons dit jaar vooral de bocht in de carrière van Robin Williams opgevallen. Deze voormalige Mork van Ork, clown (Patch Adams), neuroot (Good Morning Viëtnam) en tranenweglatenpinker (Dead Poets Society) bleek ook een zeer duister, gewelddadig en karaktergestoord facet in zijn scala van emoties te hebben, wat hem ondermeer geweldig goed uit kwam in films als de remake van het Noorse Insomnia en in One Hour Photo, het debuut van videoclip-regisseur Mark Romanek. Verder stuit het ons tegen de borst dat, ondanks zijn veelzijdigheid, variërend van Gandalf over Magneto tot allerlei Shakespeare-rollen, Sir Ian McKellen nog steeds schromelijk over het hoofd werd gezien. Daarom een gedeelde trofee.

ACTRICE VAN HET JAAR
Nicole Kidman, Julianne Moore, Renée Zellweger, Meryl Streep, Catherine Zeta-Jones... Als we de traditionele eindejaarslijstjes mogen geloven, zijn er dit jaar maar twee films met serieuze vrouwenrollen uitgebracht, The Hours en Chicago. Geen van beide films kon ons echter bekoren, en wat de "acteerprestaties" betreft, zien we niet waarom deze dames wél en Miss Piggy niet weerhouden werd voor een nominatie. Als het alleen om de acte de présence ging, zouden we zonder twijfel Kristanna Loken vernoemen voor haar absoluut emotieloze rol in Terminator 3. De hoeveelheid dialoog die Loken moest debiteren, alsook haar voorlopig twijfelachtige palmares zorgen er echter voor dat ze deze nominatie een andere keer zal moeten verzilveren. Het meeste bewondering dit jaar hadden we voor Angelina Jolie, die niet terugdeinst voor fysiek veeleisende rollen, zich naast het scherm voortdurend inzet voor verschillende goede doelen, en ook dit jaar weer haar suïcidale neigingen heeft kunnen intomen. Plus, we hebben geen categorie voor "meest getatoeëerde actrice" voorzien, dus...

REGISSEUR VAN HET JAAR
Ondanks de regenvlaag aan superheldverfilmingen, waarbij zelfs pummels als Ben Affleck in Daredevil zich in een maillot lieten hijsen, en gerenommeerde regisseur Ang Lee in Hulk Eric Bana in de cruciale scènes maar veiligheidshalve door een CGI-wezen liet vervangen, was er toch één dergelijke film die zowel fans als niet-fans wist te bekoren, als sequel het eerste deel ruimschoots overtrof, kon buigen op een schitterende cast, maar vooral waar de regisseur dankzij zijn bezieling naadloos de imaginaire toekomstwereld van zijn mutanten kon verweven met onze eigen leefwereld. We hebben het dan natuurlijk over X-Men 2. Op het ogenblik dat we dit schrijven hebben onder meer Hugh Jackman en Ian McKellen reeds getekend voor een derde deel, en we hopen dat Bryan Singer er een even doorwrocht werkstuk van zal maken als de vorige installatie. Plus, niet te vergeten, een eervolle vermelding voor Danny Boyle's 28 Days Later, een ongelofelijk beklijvend werkstukje.

FILM VAN HET JAAR
Disney kondigde aan dat ze voor het eerst sinds jaren een meer "volwassen" film gingen uitbrengen, gebaseerd op één van de attracties uit hun melige amusementsparken. Iedereen die op dat moment aandelen van Buena Vista beschikte, voelde een plotse neiging om deze te willen verkopen. Verkeerde beslissing, want Pirates Of The Caribbean bleek niet alleen de critici de mond te snoeren, de film gaf zijn vele concurrenten zoals Terminator 3, Hulk en Tomb Raider 2 aan de kassa flink het nakijken. Het grootste deel van de eer gaat hierbij naar regisseur Gore Verbinski, die erin slaagde om een compleet gedemodeerd filmgenre nieuw leven in te blazen, en uiteraard naar de rock-n-rollpiraat Johnny Depp, alhoewel zeker de helft van de vrouwelijke bezoekers eerder voor de mooie ogen van Orlando Bloom kwamen kijken.

STINKER VAN HET JAAR
En, helaas, ook dit jaar, waren er weer tal van films die bakken kritiek over zich kregen wegens onnozel / prut / vulgair / vul zelf aan. Vaak terugkerende titels hierbij zijn Gigli, het bewijs dat Hollywood-koppels hun twisten beter niet voor de camera uitvechten, Spy Kids 3, voor wie nog niet door moest hebben dat Sylvester Stallone feitelijk al tien jaar dood is, en vervangen door een androïde, American Pie 3, Dumb and Dumberer, Daddy Daycare, Team Spirit 2, Boat Trip en vele andere rotzooi die we geen blik hebben waardig geacht, omdat we op voorhand toch al weten wat we gaan voorgeschoteld krijgen, en we het niet lusten. We zijn er dit jaar vooral in geslaagd om bij dergelijke films buiten te blijven, wegens zonde van de tijd, maar de enige film die we toch gezien hebben en duidelijk sub-standard was, was The League Of Extraordinary Gentlemen. Veel verpakking, maar weinig inhoud. Het spijt ons, mijnheer Connery, maar u bent gewogen en te licht bevonden. We hadden het nooit van U gedacht. Maar de Razzie Awards zullen in februari de knoop wel doorhakken.

En een gelukkig nieuwjaar aan iedereen, vanwege de hele redactie!